Για τα χρήματα και την ευτυχία, την επιλογή του σωστού συντρόφου, τις οικογενειακές σχέσεις και τις ανθρώπινες αφηγήσεις, για τη μουσική και τον γραπτό λόγο αλλά και για την ψυχοθεραπεία μέσω skype μίλησε ο δημοφιλής αμερικανός ψυχοθεραπευτής Ίρβιν Γιάλομ την Τετάρτη 26 Νοεμβρίου στον κινηματογράφο «Δαναός» στην Αθήνα. Η εκδήλωση διοργανώθηκε με αφορμή την ταινία «Ο κήπος του Γιάλομ», ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του Ίρβιν Γιάλομ, το οποίο θα προβάλλεται στους κινηματογράφους από τις 11 Δεκεμβρίου. «Είναι ένα κλασικό βιογραφικό ντοκιμαντέρ», σχολίασε ο κριτικός κινηματογράφου Χρήστος Μήτσης στην αρχή της εκδήλωσης, «το οποίο είναι καλογυρισμένο και παρουσιάζει με αμεσότητα και πειστικά τη ζωή και το έργο του Γιάλομ».
Στις 8.00 μ.μ., πρωί στην Καλιφόρνια, έγινε σύνδεση μέσω skype με το σπίτι του Γιάλομ και στην κατάμεστη μεγάλη αίθουσα του «Δαναού» περισσότερα από 600 άτομα παρακολούθησαν τον δημοφιλή συγγραφέα και ψυχαναλυτή σε ζωντανή συνέντευξη με έλληνες δημοσιογράφους που του μετέφεραν και ερωτήσεις των ελλήνων αναγνωστών τους και αναγνωστών του Γιάλομ.
Η ευτυχία και τα χρήματα
Όταν ερωτήθηκε, με αφορμή την ελληνική οικονομική κρίση, πόσο οι οικονομικές δυσκολίες επηρεάζουν την προσωπική ευτυχία, δεν έκρυψε ότι προέρχεται από μια χώρα και από ένα περιβάλλον όπου τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες της κρίσης δεν τους είναι οικεία. «Οι πελάτες μου είναι ευκατάστατοι, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν είναι ευτυχισμένοι», είπε ο Γιάλομ και για να υπογραμμίσει τη ρήση ότι τα λεφτά δεν κάνουν την ευτυχία αφηγήθηκε την ιστορία ενός εξαιρετικά εύπορου μεγαλοδικηγόρου πελάτη του, ο οποίος παρά τα πλούτη του δεν βρίσκει νόημα στη ζωή του, γι’ αυτό και ξεκίνησε ψυχοθεραπεία.
Η επιτυχία στις προσωπικές σχέσεις
Ο Γιάλομ, που είναι παντρεμένος με την καθηγήτρια Συγκριτικής Γραμματολογίας του Πανεπιστημίου Στάνφορντ Μάριλιν Γιάλομ εδώ και 60 χρόνια, ερωτήθηκε για τη συνταγή της επιτυχίας στις προσωπικές σχέσεις. «Γνώρισα τη γυναίκα μου όταν ήμουν δεκαπέντε ετών και είμαστε μαζί από τότε. Την εποχή που παντρευτήκαμε δεν γνωρίζαμε κάποιον που να έχει πάρει διαζύγιο στο φιλικό μας περιβάλλον. Σήμερα το 60% των γάμων στις ΗΠΑ καταλήγουν σε διαζύγιο. Αισθάνομαι την αγάπη μου για τη γυναίκα μου όχι να μειώνεται με τα χρόνια αλλά να γίνεται όλο και πιο δυνατή. Το σημαντικό δεν είναι να ερωτεύεσαι αλλά να παραμένεις ερωτευμένος. Πώς το πετυχαίνεις αυτό; Πρέπει καταρχάς να βρεις ένα ενδιαφέρον άτομο, έναν άνθρωπο που να ενδιαφέρεται για τη ζωή και για πράγματα που ενδιαφέρουν κι εσένα. Δεν εννοώ να σας αρέσουν ακριβώς τα ίδια πράγματα, αλλά τα ενδιαφέροντα του ενός να ακουμπούν στα ενδιαφέροντα του άλλου. Όταν εγώ έκανα την πρακτική μου ως ψυχαναλυτής, η γυναίκα μου έγραφε τη διατριβή της για την ενοχή στον Κάφκα. Εξέταζε ζητήματα που σχετίζονται με τη δική μου επιστήμη από μια άλλη σκοπιά».
«Γράφω για να επικοινωνώ με τους αναγνώστες»
Τον τρόπο γραφής του, τον απλό και κατανοητό, αλλά όχι απλοϊκό, σχολίασαν στην αρχή της εκδήλωσης οι δύο μεταφραστές του, η Ευαγγελία Ανδριτσάνου και ο Γιάννης Ζέρβας, και ο εκδότης του Σταύρος Πετσόπουλος. Ο ίδιος ο Γιάλομ είπε: «Είμαι “λαϊκός” συγγραφέας. Γράφω για να επικοινωνώ. Δεν γράφω για πράγματα που δεν καταλαβαίνω και προσπαθώ να γράφω όσο πιο κατανοητά γίνεται. Δεν προσπαθώ να εντυπωσιάσω τον αναγνώστη με τη γραφή μου. Με τα χρόνια ανακάλυψα ότι ο καλύτερος τρόπος για να μεταδώσω όσα θέλω να πω είναι να αφηγούμαι ιστορίες, ιστορίες που γράφονται απλά αλλά με πολύ προσεγμένο λόγο. Διαβάζω μέχρι και τριάντα φορές όσα γράφω, προσπαθώ οι προτάσεις που γράφω να είναι ό,τι καλύτερο μπορώ να δώσω».
Ποίηση, μουσική και κινηματογράφος
Ο Γιάλομ εξέφρασε τον μεγάλο του θαυμασμό για τον γραπτό λόγο, ειδικά για την ποίηση, και για το θέατρο. Απαντώντας σε ερώτηση για τα μουσικά του ενδιαφέροντα παραδέχτηκε ότι είναι «μουσικά αγράμματος» και «μουσικά κουφός», όπως ο Φρόυντ, που δεν πήγαινε σε κονσέρτα. Από την κλασική μουσική προτιμά τον Χάιντν και τον Βιβάλντι, δεν είναι άνθρωπος της όπερας, αλλά λατρεύει τα τραγούδια του Μπομπ Ντίλαν.
«Δεν πηγαίνω πια στον κινηματογράφο» απάντησε σε ερώτηση του Χρήστου Μήτση, «βλέπω όμως ταινίες. Μου αρέσουν οι ταινίες που αφηγούνται ωραίες ιστορίες. Είμαι θηρευτής αφηγήσεων». Μια τέτοια ενδιαφέρουσα ιστορία, από την πρόσφατη κινηματογραφική παραγωγή, θεωρεί ότι αφηγείται η ταινία Δικός της (2013) του Σπάικ Τζόνζι, για την ερωτική σχέση ενός άνδρα με ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή του που έχει γυναικεία χαρακτηριστικά.
Ψυχοθεραπεία μέσω Skype
Ο ίδιος εξήγησε ότι είναι ανοιχτός στις νέες τεχνολογίες και στις δυνατότητες που παρουσιάζουν στον χώρο της ψυχοθεραπείας. Ήδη κάνει συνεδρίες μέσω Skype και, παρόλο που στην αρχή ήταν διστακτικός για την απόδοση αυτού του τρόπου ψυχοθεραπείας, βρίσκει ότι εντέλει λειτουργεί και έχει πολλά θετικά σε ορισμένες περιπτώσεις. «Κάνω ψυχοθεραπεία μέσω Skype σε κάποια ασθενή που ζει κάπου απομονωμένη γιατί αδυνατεί να συνυπάρξει στον ίδιο χώρο με άλλους. Δεν θα μπορούσαμε να έχουμε μια κανονική συνεδρία γιατί θα της ήταν αδύνατον να βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο μ’ εμένα. Ίσως φτάσει σε αυτό το στάδιο έπειτα από ένα δυο χρόνια. Επομένως, για την ώρα, το Skype προσφέρει σε αυτόν τον άνθρωπο μια δυνατότητα ψυχοθεραπείας εξ αποστάσεως που δεν είχαμε παλιότερα».
Πολλοί ψυχοθεραπευτές τους οποίους εποπτεύει κάνουν ψυχοθεραπεία μέσω γραπτών μηνυμάτων, σε online chat ψυχοθεραπείας. «Στην αρχή ήμουν αρνητικός σε αυτόν τον τρόπο προσέγγισης του ασθενούς, αλλά σταδιακά αλλάζω γνώμη. Οι εποπτευόμενοί μου μου εξήγησαν ότι αυτός ο τρόπος έχει και πλεονεκτήματα: υπάρχουν άνθρωποι που ανοίγονται περισσότερο όταν δεν βλέπουν το πρόσωπό σου και το να έχει κάποιος τη δυνατότητα να σου στείλει ένα μήνυμα με το τι σκέφτεται και τι αισθάνεται την ώρα που του προκύπτει το συναίσθημα έχει αμεσότητα, επιτρέπει στον ασθενή να καταθέσει τις σκέψεις του προτού τις ξεχάσει. Προσπαθώ να είμαι ανοιχτός σε όλα αυτά. Είμαι πολύ περίεργος για το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία στην ψυχοθεραπεία».
O Γιάλομ έχει εξαιρετική επιτυχία στην Ελλάδα, τόσο ως λογοτέχνης όσο και ως επιστήμονας. Το μπεστ σέλερ του παραμένει διαχρονικά τοΟταν έκλαψε ο Νίτσε, αποκάλυψε ο έλληνας εκδότης του ενώ ο Γιάλομ είπε ότι η Ελλάδα είναι η χώρα στην οποία είναι δημοφιλέστερος υπολογίζοντας τις κατά κεφαλήν πωλήσεις.