Το επταήμερο του Διόδωρου

Εγκυος, λένε, η Κίρα Νάιτλι. Αλλά δεν της φαίνεται ακόμη.

Τι ωραία που ήταν τον παλιό καλό καιρό… Μαζεύονταν 100, 200, άντε 500 από τους 5.000, 10.000, 50.000 φοιτητές του πανεπιστημίου ή της σχολής και έπειτα από εξαντλητικές διαδικασίες, βαθιά μέσα στη νύχτα ώστε να έχει φύγει και ο τελευταίος μη κομματικός που πήγε εκεί νομίζοντας ότι θα συνεισφέρει στις δημοκρατικές διαδικασίες, βαθιά μέσα στη νύχτα λοιπόν γινόταν η ψηφοφορία που κατέληγε στην απόφαση για κατάληψη.

Την άλλη ημέρα προς το μεσημέρι –γιατί αργούσαν να ξυπνήσουν τα παιδιά μετά το ξενύχτι –παρουσιαζόταν ο επικεφαλής της παράταξης που ήταν υπέρ της κατάληψης στον πρύτανη και του ανακοίνωνε «κατάληψη, δώστε μας τα κλειδιά». Περιχαρής ο πρύτανης παρέδιδε τα κλειδιά του πανεπιστημίου και αποχωρούσε, ακολουθούμενος από δεκάδες ή εκατοντάδες διοικητικούς υπαλλήλους που είχαν ξαφνικά επιπλέον ημέρες άδειας με αποδοχές. Οι πιο δικτυωμένοι από τους υπαλλήλους δεν είχαν κάνει καν τον κόπο να εμφανιστούν το πρωί, τους είχαν ειδοποιήσει οι δικοί τους από τη φιλική παράταξη να μην κάνουν τον κόπο.

Οι καθηγητές περίμεναν με αγωνία το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας· έπαιρναν τηλέφωνα στη γραμματεία του τμήματός τους –αν δεν απαντούσε κανείς, καταλάβαιναν πως πάπαλα τα μαθήματα και ήσαν ευτυχείς -, το ίδιο και οι φοιτητές που έφθαναν και έβρισκαν λουκέτα στα κτίρια. Ποιος έχει διάθεση να δουλεύει όταν μπορεί να κάθεται και να πληρώνεται ή να διαβάζει όταν μπορεί να πάρει πτυχίο ακόπως;

Τις δύο-τρεις πρώτες ημέρες κάποιοι ξενυχτούσαν στην κατάληψη για να έχουν να διηγούνται όταν γεράσουν τις αγωνιστικές εμπειρίες τους, κάποια συνέλευση θα γινόταν με θέμα «οργάνωση της κατάληψης», όπου μετείχαν βεβαίως μόνο όσοι είχαν ψηφίσει υπέρ, κάποιο συγκρότημα φίλων θα πήγαινε να παίξει στο «πάρτι της κατάληψης». Μετά το πάρτι κλείδωναν –με τα κλειδιά του πρύτανη φυσικά –τα κτίρια και αποχωρούσαν όλοι. Σε κρίσιμα σημεία έβαζαν οι καταληψίες και αλυσίδα με δικό τους λουκέτο, καλού-κακού.

Μετά, ψυχή δεν πατούσε ώσπου να έρθει η ημέρα για να ξαναγίνει ψηφοφορία για το αν θα συνεχιστεί ή όχι η κατάληψη. Κατά κανόνα, το αποτέλεσμα ήταν να συνεχιστεί, εκτός και αν τα κομματικά επιτελεία είχαν λόγους να τη σταματήσουν –και ενημέρωναν σχετικά τις παρατάξεις τους. Περνούσαν οι εβδομάδες, οι μήνες μερικές φορές: όλοι ήξεραν πως δεν υπήρχε περίπτωση να χαθεί εξάμηνο, θα δινόταν η αναγκαία παράταση για να γίνουν τα ελάχιστα απαιτούμενα από τον νόμο μαθήματα, να τηρηθούν τα προσχήματα, να κάνουν όλοι οι φοιτητές ακόμη ένα βήμα προς το πτυχίο. Ολα ωραία καμωμένα και οργανωμένα.

Βεβαίως, τις ημέρες που έπρεπε να γίνουν οι διαδικασίες για τη μισθοδοσία πανεπιστημιακών και διοικητικών, οι θύρες άνοιγαν. Αν κάποιος «δικός μας» φοιτητής χρειαζόταν κάτι, το ίδιο –κάποιος από τη γραμματεία θα πήγαινε να κάνει τη δουλειά. Ισως να άνοιγαν τα κλειδωμένα κτίρια και τις ημέρες που γίνονταν διαδηλώσεις, για να μαζευτούν εκεί και να οργανωθούν τα μπλοκ. Σίγουρα άνοιγαν μυστικά όταν επρόκειτο να γίνει λαφυραγωγία, κυρίως ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηχητικών εγκαταστάσεων και άλλων χρήσιμων εξαρτημάτων από τα εργαστήρια ή τα γραφεία των καθηγητών –των «αντιδραστικών» κατά κανόνα, αυτών που αντιδρούσαν στις καταλήψεις, δηλαδή.

Ωραία χρόνια –ήταν τότε που τους πρυτάνεις εξέλεγαν οι φοιτητικές παρατάξεις και όχι οι πανεπιστημιακοί. Οι φοιτητές συμμετείχαν με ποσοστό 40% στις εκλογές, άλλο 50% είχαν τα μέλη ΔΕΠ και 10% οι διοικητικοί υπάλληλοι. Που θα πει, αν οι φοιτητές ψήφιζαν κατά 60% υπέρ κάποιου υποψήφιου πρύτανη, αυτός είχε ήδη το 24% των ψήφων, πρωτιά εξασφαλισμένη και του αρκούσε, ανάλογα με το τι θα έκαναν οι διοικητικοί, μόνο το 20%-26% των καθηγητών για να έχει και απόλυτη πλειοψηφία.

Αλλά γιατί 60% των φοιτητών να ψηφίσουν υπέρ κάποιου πρύτανη, αν είναι ας πούμε τέσσερις οι υποψήφιοι; Διότι δεν ψήφιζαν οι φοιτητές αλλά οι παρατάξεις: οι τρεις μεγαλύτερες (ΔΑΠ, ΠΑΣΚΕ, Πανσπουδαστική) συγκέντρωναν αθροιστικά περί το 80%-90% στις εκλογές και έστελναν για τις πρυτανικές εκλογές εκλέκτορες ανάλογα με τη δύναμή τους. Ηταν δεδομένο ότι όλοι οι εκλέκτορες της παράταξης θα ψήφιζαν μονοκούκι υπέρ του εκλεκτού υποψηφίου –άρα όποιος εξασφάλιζε την υποστήριξη δύο από τις τρεις παρατάξεις είχε το 60% της «φοιτητικής ψήφου» δικό του, άρα την εκλογή του βέβαιη, είναι αμφίβολο αν θα παρουσιαζόταν καν αντίπαλος, αφού η έκβαση της αναμέτρησης ήταν εξαρχής δεδομένη.

Ωραία χρόνια… Ησαν όλοι αγαπημένοι στα πανεπιστήμια: πρυτάνεις, φιλόδοξοι καθηγητές που ήθελαν να γίνουν πρυτάνεις, παρατάξεις, συνδικαλιστές, κόμματα που καθοδηγούσαν τις παρατάξεις, καθηγητές, φοιτητές, διοικητικοί. Κάτι λίγοι που διαφωνούσαν χτίζονταν στα γραφεία τους ή τα έβρισκαν διαλυμένα έπειτα από κάποια κατάληψη. Οι σημαντικότεροι από τους φοιτητές συνδικαλιστές είχαν λαμπρό μέλλον: πρόσληψη σε κάποιο πρόγραμμα, εκπόνηση διδακτορικού, post-doc θέσεις με μυθικούς μισθούς –που μέρος τους βέβαια πήγαινε στον αρμόδιο να δώσει τη θέση.

Τίποτα το φασιστικό, όλη η πανεπιστημιακή κοινότητα, πλην των εξαιρέσεων που εντειχίζονταν, ευτυχούσε –δεν έχει άδικο λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ που καταγγέλλει ως «τεχνοφασισμό» την καθιέρωση της διά ηλεκτρονικής ψηφοφορίας απόφασης για καταλήψεις.

• Εκείνο που δεν καταλαβαίνω εγώ είναι πώς γίνεται να οργανώνεται επίσημη ψηφοφορία από το πανεπιστήμιο για να αποφασιστεί κατάληψη, δηλαδή παράνομη πράξη. Και γιατί όχι ψηφοφορίες για το ποιοι καθηγητές θα χτίζονται ή ποιοι θα ξυλοκοπούνται –όπως έγινε προ καιρού με τον Νίκο Μαραντζίδη στη Θεσσαλονίκη;

• Ημερολόγιό μου, φταίνε οι καταλήψεις που γίνονται αυτές τις ημέρες υπέρ του δικαιώματος στην κατάληψη από μειοψηφίες, αυτές μου έφεραν στον νου τα παράπονα, τις εμπειρίες και τις αφηγήσεις φίλου πανεπιστημιακού που εγκατέλειψε πρόωρα το πανεπιστήμιο επειδή δεν άντεχε όλα αυτά.

Αλλά την έχουν άσχημα οι σημερινοί καταληψίες: οι πρυτάνεις δεν τους έχουν πια ανάγκη, δεν εξαρτάται η εκλογή τους από τις παρατάξεις. Αντιθέτως, έχουν πάνω από το κεφάλι τους το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου, που μπορεί να τους ασκήσει πειθαρχική δίωξη. Δεν θα είναι πλέον τελετουργίες που βολεύουν όλους οι καταλήψεις –θα είναι συγκρουσιακές καταστάσεις. Αυτό βέβαια είναι επικίνδυνο, ας υπολογίσει ο καθένας τα ρίσκα που αναλαμβάνει.

Κατά τα άλλα, όλα παραμένουν μετέωρα, ημερολόγιό μου. Ελπίζω πως θα προσγειωθούν ήρεμα και δεν θα πέσουν στο κεφάλι μας.