Το 2014 είναι μια ιδιαίτερη χρονιά για τα δικαιώματα των παιδιών. 25 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την υπογραφή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού και φέτος δυο ακτιβιστές, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο πεδίο, τιμώνται με το Νομπέλ Ειρήνης: η 17χρονη Μαλάλα Γιουσαφζάι από το Πακιστάν, η οποία αγωνίζεται για το δικαίωμα των κοριτσιών στην μόρφωση και ο 60χρονος Καϊλάς Σατιάρτι από την Ινδία, ο οποίος έχει αφιερώσει την ζωή του κατά της παιδικής εργασίας.
Η Μαλάλα δεν είναι μόνο η πιο νέα κάτοχος του Νομπέλ Ειρήνης αλλά και το μοναδικό παιδί στο οποίο απονεμήθηκε ποτέ ένα τέτοιο βραβείο.
«Το ότι τα παιδιά δεν είναι αντικείμενα ανατροφής των γονιών, αλλά έχουν σαφώς διακηρυγμένα δικαιώματα δεν είναι, ακόμα και σήμερα, κάτι το αυτονόητο», ισχυρίζεται ο Νίγκελ Κάντγουελ, ειδικός σε θέματα δικαιωμάτων των παιδιών ο οποίος στην δεκαετία του 1980 πρωτοστάτησε ώστε να υπογραφεί η σχετική Σύμβαση των ΗΕ.
Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού περιλαμβάνει 54 άρθρα τα οποία υποχρεώνουν τα κράτη-μέλη να προστατεύουν τα παιδιά από διακρίσεις, εκμετάλλευση, κακομεταχείριση και βία.
Η Σύμβαση προβλέπει επίσης ρητά ότι τα παιδιά εκτός από το δικαίωμα στην υγεία, έχουν το δικαίωμα στη μόρφωση και στην υγιή σωματική και πνευματική ανάπτυξη. Τα παιδιά έχουν επίσης το δικαίωμα να εκφράσουν την γνώμη τους και να εισακουσθούν για όλα τα μέτρα που τους αφορούν.
Καλύτερη η κατάσταση για τα παιδιά αλλά…
25 χρόνια μετά την υιοθέτηση της Σύμβασης, η UNICEF διερωτάται εάν ο κόσμος σήμερα είναι καλύτερος για τα παιδιά από ότι ήταν το 1989 όταν υπεγράφη η σχετική συμφωνία. Σαφώς ναι, απαντούν οι ειδικοί προσθέτοντας όμως και ένα αλλά…
Στα θέματα της υγείας και της εκπαίδευσης τα βήματα ήταν τεράστια, απαντά η Νικολέτ Μούντι από τo γραφείο της UNICEF στην Γενεύη. Σύμφωνα με τη διεθνή οργάνωση, ένα μωρό που γεννιέται σήμερα έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσει χάρη στα εμβόλια και την καλύτερη ιατρική περίθαλψη. Παρόλα αυτά κάθε μέρα πεθαίνουν 17.000 παιδιά από αρρώστιες που μπορούν να αποφευχθούν.
Αυτό όμως που πραγματικά σκοτώνει τα παιδιά είναι η φτώχεια και ο υποσιτισμός, επισημαίνει η UNICEF. Ωστόσο και σε αυτό το πεδίο υπάρχει πρόοδος. Ενώ το 1990 ένας στους δυο ανθρώπους στις αναπτυσσόμενες χώρες ζούσε στην φτώχεια, το 2010 ήταν ένας στους πέντε.
Παρόλα αυτά ένα μεγάλο μέρος των παιδιών εξακολουθεί να ζει κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.
Μέχρι σήμερα 194 χώρες έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση. Ανάμεσα σε εκείνες που δεν το έχουν πράξει οι ΗΠΑ, η Σομαλία και το Νότιο Σουδάν.
Claudia Witte / Μαρία Ρηγούτσου
