Σκωτσέζικο ντους για την οικονομία

Και ξαφνικά η αγορά μούδιασε. Η βελτίωση των προσδοκιών για τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, η οποία είχε καταγραφεί στην προηγούμενη έρευνα για το διάστημα Απριλίου-Ιουνίου 2014 στον Δείκτη Εμπιστοσύνης Συμβούλων Μάνατζμεντ αναστράφηκε κατά το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2014.

Η αρνητική αυτή καταγραφή στον Δείκτη που δημιούργησε ο Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ) οφείλεται κυρίως στην επιδείνωση των συνιστωσών για την οικονομική μεγέθυνση, την ανεργία και τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου. Αντιθέτως, οι προσδοκίες για τις εξαγωγές βελτιώθηκαν και αυτές για τον πληθωρισμό έμειναν σχεδόν αμετάβλητες.

Σημειώνεται πως ο συγκεκριμένος Δείκτης αποτυπώνει τις προσδοκίες για την πορεία της οικονομίας των διευθυνόντων και στελεχών των επιχειρήσεων συμβούλων μάνατζμεντ που έχουν μια πολύ καλή γνώση της αγοράς και η γνώμη τους έχει ειδικό βάρος.

Βεβαίως, οι συμμετέχοντες δεν ερωτώνται για τους λόγους που τους οδήγησαν στη μεταβολή των απόψεών τους αλλά είναι διάχυτη η εντύπωση πως η εκλογολογία του Σεπτεμβρίου και τα απόνερά της (πάγωμα επενδύσεων, παροχολογία κ.ά.) συνέβαλαν στην παραπάνω διαφοροποίηση και ως εκ τούτου αναμένεται με ενδιαφέρον η νέα έκθεση για το διάστημα Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2014 που θα δημοσιοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2015.

Παρά τις επίσημες προβλέψεις, κατά το τελευταίο τρίμηνο μόνο οι μισές επιχειρήσεις προβλέπουν επιτάχυνση της μεγέθυνσης της οικονομίας το επόμενο δωδεκάμηνο, ενώ κατά το διάστημα Απριλίου-Ιουνίου το αντίστοιχο ποσοστό προσέγγιζε το 80%. Η μείωση αυτή του ποσοστού των «θετικών» απαντήσεων οδήγησε σε μεγάλη μείωση της διαφοράς τους με τις «αρνητικές», από 77,1% σε 48%. Δυσμενέστερες είναι και οι προσδοκίες για την ανεργία. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων, 57,1%, θεωρεί ότι θα παραμείνει στάσιμη το επόμενο έτος. Το ποσοστό αυτών που θεωρούν ότι θα υπάρξει μείωση περιορίστηκε στο 34,7%. Στην προηγούμενη έρευνα είχε καταγραφεί αντίθετη εικόνα. Ετσι η διαφορά μεταξύ των ποσοστών που προβλέπουν μείωση ανεργίας και αυτών που προβλέπουν αύξηση μειώθηκε απότομα από 54,2% το προηγούμενο τρίμηνο σε 26,5% τώρα.

Αντίστοιχη είναι και η εικόνα γα τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, που είναι εξαιρετικά σημαντικές για τη μεγέθυνση και την αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας. Η αισιοδοξία που είχε καταγραφεί από την προηγούμενη έρευνα μετριάστηκε απότομα. Συγκεκριμένα, παρά το γεγονός ότι περισσότεροι από τους μισούς σύμβουλοι προσδοκούν αύξηση επενδύσεων το επόμενο έτος, το ποσοστό τους έχει μειωθεί από 75,5% το προηγούμενο τρίμηνο σε 54%.

Από την άλλη πλευρά, το μερίδιο αυτών που προβλέπουν επενδυτική στασιμότητα αυξήθηκε από 16,3% σε 44%. Αντίθετα με τα υπόλοιπα μεγέθη, βελτίωση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο σημειώθηκε στις προσδοκίες για τις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών. Η σχετική πλειονότητα των συμβούλων εξακολουθεί μεν να προβλέπει στασιμότητα εξαγωγών, αλλά το σχετικό ποσοστό μειώθηκε σημαντικά, από 61,2% σε 54%. Πάντως, αυξήθηκε το ποσοστό εκείνων που προβλέπουν υψηλότερες εξαγωγές το επόμενο δωδεκάμηνο. Συνεπώς, το ισοζύγιο «θετικών» – «αρνητικών» βελτιώθηκε από 30,6 σε 46. Οι αλλαγές των προσδοκιών αυτών πρέπει να σχετίζονται με τις ευνοϊκές εξελίξεις στον τουρισμό.

Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό κατέγραψαν μικρή μόνο μεταβολή. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων εκτιμά ότι κατά τους επόμενους δώδεκα μήνες ο ελαφρύς αποπληθωρισμός θα συνεχιστεί. Ωστόσο, το σχετικό ποσοστό μειώθηκε από 65,3% το προηγούμενο τρίμηνο σε 60% τώρα.

Στο δεύτερο τμήμα της έκθεσης αναλύονται οι προβλέψεις για τις εξελίξεις που αφορούν τους παραγωγικούς συντελεστές. Και στον τομέα αυτόν υπήρξε επιδείνωση των προσδοκιών. Ωστόσο, αυτή ήταν μικρότερη από ό,τι η αντίστοιχη που καταγράφηκε στην οικονομική συγκυρία. Ο μέσος όρος του ισοζυγίου «θετικών» – «αρνητικών» απαντήσεων μειώθηκε από 33,1 σε 29,7. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν η χειροτέρευση των προσδοκιών που αφορούν την επιχειρηματικότητα και το θεσμικό πλαίσιο.