Οσο και αν αιφνιδιάστηκαν στην Κουμουνδούρου από την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, η ψυχραιμία κυριάρχησε. Από την πρώτη στιγμή ο Αλ. Τσίπρας και το επιτελείο του αντελήφθησαν ότι η κοινοβουλευτική διαδικασία της ερχόμενης εβδομάδας, ακόμη και αν λειτουργήσει ως ανάσα ζωής για την κυβέρνηση, προσφέρει στην αντιπολίτευση μια ευκαιρία, ώστε να πιάσει το νήμα από εκεί που το άφησε στη ΔΕΘ, προ μερικών εβδομάδων. Υπό αυτή την έννοια, το ενδιαφέρον του ΣΥΡΙΖΑ (και των τάσεών του…) μετατίθεται για το διάστημα που θα ακολουθήσει, για πολλούς και διάφορους λόγους.
Το ενδεχόμενο των εκλογών
Από τα συμφραζόμενα των συζητήσεων και από τα δεδομένα που ήδη υπάρχουν, γίνεται σαφές ότι ο κ. Τσίπρας θέλει να αξιοποιήσει τον χρόνο που του παρέχεται –εφόσον φυσικά η κυβέρνηση λάβει την προσδοκώμενη ψήφο εμπιστοσύνης.
Ο αρχικός του σχεδιασμός, τον οποίο και διακήρυττε έως και πρόσφατα, περιελάμβανε ως πιθανότερη περίοδο προσφυγής στις κάλπες τις αρχές του 2015, με καταλύτη την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.
Από τη στιγμή που το χρονοδιάγραμμα αυτό επιβεβαιωθεί στα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας, ξεκινά μια περίοδος υψηλών προσδοκιών για την αξιωματική αντιπολίτευση. Πλην όμως, το διάστημα αυτό δεν είναι βέβαιον ότι θα είναι ανέφελο.
Ο σχεδιασμός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ούτως ή άλλως έχει ήδη περιλάβει τις διαδικασίες της ψήφου εμπιστοσύνης και της συζήτησης για τον προϋπολογισμό, ως αφορμές και ευκαιρίες για την ανάδειξη κάποιων προτάσεων και θέσεων. Υπό αυτή την έννοια, βασικός στόχος είναι η καλή και αξιόπιστη κοινοβουλευτική παρουσία, σε συνδυασμό με την ανάδειξη ενός προγραμματικού πλαισίου. Προσδοκίες για ανατροπή συσχετισμών και αναγωγές εν όψει προεδρικής εκλογής δεν φαίνεται, πάντως, να καλλιεργούνται στην Κουμουνδούρου εν όψει της συζήτησης για την ψήφο εμπιστοσύνης.
Στο πεδίο της επικείμενης κοινοβουλευτικής σύγκρουσης τα πράγματα μπορεί και να είναι ευκολότερα για τον Αλ. Τσίπρα.
Αυτό που προμηνύεται σοβαρότερο και δυσκολότερο είναι η παγίωση μιας εικόνας για το κόμμα και την ηγεσία του η οποία θα συνδυάζει αφενός την απόπειρα παρουσίασης και τεκμηρίωσης της «άλλης» πρότασης και αφετέρου την εξάλειψη του στοιχείου του φόβου και της «ανωμαλίας» στο εσωτερικό και διεθνώς, προ μιας ενδεχόμενης επικράτησης της Αριστεράς στις επόμενες εκλογές. Γνωρίζουν καλά και στον ΣΥΡΙΖΑ ότι η υπ’ αριθμόν 1 παράμετρος που εξετάζεται και από τους εταίρους είναι η πολιτική σταθερότητα, την οποία άλλωστε ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται διατεθειμένος να εγγυηθεί.
Στο διάστημα αυτό, ο κ. Τσίπρας φαίνεται πως έχει σαφείς στόχους και επιδιώξεις σε αυτό το πεδίο. Πρώτος και κύριος να ξεκαθαρίσει το εσωκομματικό τοπίο, στέλνοντας και τα σχετικά μηνύματα προς το εξωτερικό.
Οι διαφοροποιήσεις εκνευρίζουν
Οι διαθέσεις έχουν ήδη γίνει φανερές. Στο στενό επιτελείο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν πρόθυμοι να ανεχθούν τις όποιες διαφοροποιήσεις, όχι όμως στον βαθμό που αυτό γινόταν στο παρελθόν. Για τον κ. Τσίπρα ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός μοιάζει αδιαπραγμάτευτος, κάτι που δεν ισχύει για όλες τις τάσεις του κόμματος. Δεν ήταν τυχαίος ο τρόπος με τον οποίο ο Π. Σκουρλέτης θέλησε να δείξει με δημόσια τοποθέτησή του ότι θορυβώδεις διακηρύξεις κατά του ευρώ ή ακόμη και κατά των προτάσεων του ίδιου του κ. Τσίπρα (όπως συνέβη με τον καθηγητή Κ. Λαπαβίτσα), σε πρώτο επίπεδο δεν λαμβάνονται τοις μετρητοίς και σε δεύτερο αρχίζουν να μη γίνονται πολιτικά ανεκτές.
Παρά ταύτα, η Αριστερή Πλατφόρμα έχει ήδη καταγράψει τις νέες, ήπιες εκδοχές για τη λύση του θέματος του χρέους, όπως έχουν διατυπωθεί από τον Ι. Δραγασάκη («απόσυρση ενός μέρους του») και τον Γ. Σταθάκη (πολυετής επιμήκυνση με ευνοϊκά επιτόκια κ.λπ.) και ετοιμάζει την αντεπίθεσή της. Δείχνει, όμως, καθαρά ότι δεν σκοπεύει να λειτουργήσει εμπρηστικά και υπονομευτικά στην παρούσα φάση.
Η Κουμουνδούρου αναζητεί ερείσματα
Επιχείρηση «γοητεία» στο εξωτερικό
Μια πρώτη αποσαφήνιση του πεδίου στον ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να υπάρξει στην επικείμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Ο προγραμματισμός ήταν για το επόμενο Σαββατοκύριακο, όμως η κοινοβουλευτική διαδικασία πιθανότατα θα μεταθέσει τη συνεδρίαση για το μέλλον.
Η Κουμουνδούρου αναζητεί ερείσματα
Επιχείρηση «γοητεία» στο εξωτερικό
Μια πρώτη αποσαφήνιση του πεδίου στον ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να υπάρξει στην επικείμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Ο προγραμματισμός ήταν για το επόμενο Σαββατοκύριακο, όμως η κοινοβουλευτική διαδικασία πιθανότατα θα μεταθέσει τη συνεδρίαση για το μέλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Τσίπρας –όπως αφήνεται να εννοηθεί από το περιβάλλον του –σκοπεύει να αξιοποιήσει τον χρόνο που και εκείνος αναμένεται να κερδίσει από την πιθανολογούμενη εξασφάλιση ψήφου εμπιστοσύνης από την κυβέρνηση, προκειμένου να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την εικόνα του στο εξωτερικό.
Το επόμενο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να γίνει τις αμέσως επόμενες ημέρες, διά της παρουσίας του κ. Σταθάκη στην ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δεδομένης της… υπερσυγκέντρωσης οικονομικών και πολιτικών αξιωματούχων στην Ουάσιγκτον στις 10-12 Οκτωβρίου, ο εκ των κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ότι «θα ακούσω τι έχουν να πουν και θα ακούσουν τι έχω να τους πω», σε μία επίδειξη της ψυχραιμίας με την οποία αντιμετωπίζει τις εξελίξεις ένα τμήμα του κόμματος.
Μία από τις βασικές προτεραιότητες του κ. Τσίπρα εν όψει των γενικότερων εξελίξεων, και πάντως με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογές, είναι η καταλληλότερη δυνατή προετοιμασία για την ανάδειξη μιας συμπαγούς (κατά το δυνατόν…) Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Η ανησυχία στο πεδίο αυτό συνδέεται άμεσα με την επόμενη ημέρα των εκλογών, καθώς ακόμη και στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ επιτύγχανε την αυτοδυναμία, η ομοιογένεια και η συνοχή της ΚΟ θα είναι κριτήριο για τις δυνατότητές του να ασκήσει τη «μία» ή την «άλλη» πολιτική.
Το θέμα έχει απασχολήσει ήδη κάποιες συζητήσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και τα εκκρεμή ζητήματα είναι πολλά: ανίσχυρη ακόμη οργανωτική βάση σε σχέση με τα εκλογικά ποσοστά, δυσαναλογία εκπροσώπησης στις τοπικές οργανώσεις, κ.α.
Τα προβλήματα αυτά είναι διαπιστωμένα από κάποιους στην Κουμουνδούρου και το κλειδί, κατά πληροφορίες, βρίσκεται στις συμμαχίες που θα επιδιώξει προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ με πολιτικούς φορείς και πρόσωπα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ