«Αν έπρεπε να επιλέξω, θα προτιμούσα να μη δώσω ούτε ένα ευρώ αύξηση στους μισθούς αλλά να μειώσω τους φόρους για να πάρει μπροστά η οικονομία. Αυτή είναι η δική μου φιλοσοφία».
Το στίγμα της επιμονής σε μια γραμμή λιτότητας στο Δημόσιο που θα επιτρέψει να μειωθούν τα φορολογικά βάρη δίνει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος αύριο θα καταθέσει στη Βουλή το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2015, που θα είναι στην ουσία ο πρώτος ισοσκελισμένος προϋπολογισμός εδώ και 20 χρόνια, από την εποχή που ήταν υπουργός Οικονομικών ο Αλέκος Παπαδόπουλος.
Θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,9% του ΑΕΠ, ενώ (μετά και την πληρωμή των τόκων) το έλλειμμα περιορίζεται στο 0,2% του ΑΕΠ.
Για τους φόρους, προβλέπεται μείωση στο πετρέλαιο θέρμανσης, στην έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης (30%), στις ασφαλιστικές εισφορές αλλά όχι και μείωση φορολογικών συντελεστών.
Το βάρος πέφτει στις ρυθμίσεις για τα χρέη στην Εφορία και στα Ταμεία, με 72 μηνιαίες δόσεις για τα μεγάλα ποσά και 100 δόσεις για οφειλές κάτω από 15.000 ευρώ.
Πέραν τούτων η τρόικα έχει στα χέρια της πρόταση για σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών και για τη μείωση των τεκμηρίων αλλά από το 2016.
Για τους μισθούς ο κ. Σταικούρας αναγγέλλει την επαναφορά των αποδοχών των ενστόλων στα επίπεδα του 2012, με αυξήσεις που θα δοθούν σταδιακά από τον ερχόμενο Νοέμβριο. Τα αναδρομικά θα καταβληθούν, όπως και στους δικαστικούς που έχουν ήδη πάρει τις αυξήσεις, σε βάθος τριών ετών.
Για το νέο μισθολόγιο που θα εφαρμοστεί το 2015 παραμένει επιφυλακτικός, καθώς η τρόικα επιμένει σε μειώσεις αποδοχών των υπαλλήλων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και στο ψαλίδισμα αποδοχών υπαλλήλων ορισμένων υπουργείων που έχουν υψηλότερες αποδοχές από το ενιαίο μισθολόγιο(π.χ. υπουργεία Υποδομών, Ανάπτυξης, Οικονομικών κ.ά.).
Ωστόσο το μεγάλο ζήτημα που εξακολουθεί να απασχολεί την κυβέρνηση είναι οι ανατροπές της εισοδηματικής πολιτικής μέσω των δικαστικών αποφάσεων. Το «μέτωπο» με τους δικαστές παραμένει ανοιχτό, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι από το 2008 ως σήμερα οι δικαστές έχουν πάρει 620 εκατ. ευρώ (!) μετά τις αποφάσεις που ακύρωναν τις αποφάσεις εισοδηματικής πολιτικής όλων των κυβερνήσεων.

Κύριε υπουργέ, αύριο θα καταθέσετε στη Βουλή το σχέδιο προϋπολογισμού του 2015. Είναι η τρίτη χρονιά που θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά και αύξηση της (συνολικής) φορολογίας…
«Πράγματι η χώρα, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, με τις πρωτόγνωρες θυσίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων, θα έχει σημαντικού ύψους πρωτογενές πλεόνασμα. Κυρίως εξαιτίας της επιστροφής της οικονομίας σε διαδικασία ανάπτυξης.
Εξ αυτού του λόγου, προβλέπεται αύξηση φορολογικών εσόδων, χωρίς νέες πρόσθετες επιβαρύνσεις των πολιτών».
Αρα δεν υπάρχουν άλλα εισπρακτικά μέτρα;
«Οχι, δεν υπάρχουν πρόσθετα εισπρακτικά μέτρα. Το αντίθετο μάλιστα.
Στον προϋπολογισμό ενσωματώνονται η μείωση 30% της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης, η διατήρηση στο 13% του ΦΠΑ στην εστίαση, η μείωση 30% του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, διατηρώντας μάλιστα τα διευρυμένα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η βελτίωση των ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Επιπλέον προβλέπονται τα κονδύλια για την ενίσχυση των εισοδημάτων των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας».
Από πέρυσι επιμείνατε στη μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης…
«Η εφαρμογή του μέτρου, η οποία είχε αποφασιστεί τον Νοέμβριο του 2011, δεν πέτυχε.
Για τον λόγο αυτόν πέρυσι προχωρήσαμε σε μεγάλη διεύρυνση των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος θέρμανσης και σε αύξηση της επιδότησης ανά λίτρο. Το επίδομα το οποίο χορηγήθηκε ανήλθε σε 175 εκατ. ευρώ.
Εφέτος μειώσαμε κατά 30% τον ειδικό φόρο. Με τη μείωση αυτή για νοικοκυριό που δικαιούται επίδομα η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης θα κινηθεί στα επίπεδα των 80 λεπτών το λίτρο, που είναι χαμηλότερη περίπου 24% από τον Απρίλιο του 2014».

Ας επιστρέψουμε στον προϋπολογισμό. Το 2014 πώς θα κλείσει;
«Με τα ως σήμερα δεδομένα εκτιμάται πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 2% του ΑΕΠ, σημαντικά υψηλότερο έναντι του στόχου (1,5%).
Και αυτό επιτεύχθηκε ενσωματώνοντας την καταβολή «κοινωνικού μερίσματος» που ήταν 525 εκατ. ευρώ, την ενίσχυση μισθών και συντάξεων δικαστικών και στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, 540 εκατ. ευρώ, καθώς και την επίπτωση από τη μείωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης και τη μείωση των εισφορών».
Για το 2015 ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα είναι 3% του ΑΕΠ. Παραμένει;
«Ναι. Στο προσχέδιο προβλέπονται πρωτογενές πλεόνασμα 2,9% του ΑΕΠ και σχεδόν ισοσκελισμένος προϋπολογισμός.
Και αυτή η εκτίμηση δεν περιλαμβάνει πιθανές θετικές επιδράσεις από την καλύτερη εκτέλεση –στο σκέλος των λειτουργικών δαπανών -, την εφαρμογή συντελεστή βιωσιμότητας στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης, την εξοικονόμηση πόρων από την ολοκλήρωση της επισκόπησης δαπανών (spending review) σε έξι υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς τους. Δεν περιλαμβάνουν επίσης τις δευτερογενείς επιπτώσεις, δηλαδή την αναμενόμενη αύξηση της απασχόλησης από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Η εικόνα βελτιώνεται όσο προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις και βελτιώνεται η ρευστότητα στην οικονομία».
Προφανώς όμως υπάρχουν και κίνδυνοι, όπως οι πιέσεις που δέχεται το ασφαλιστικό σύστημα από την ανεργία;
«Κίνδυνοι και αβεβαιότητες υπάρχουν παντού και πάντα.
Οι περισσότεροι κίνδυνοι εντοπίζονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όχι στο κράτος.
Σχετίζονται με τα μεγέθη του προϋπολογισμού των νομικών προσώπων και των ΟΤΑ (δήμοι και Περιφέρειες), με την εισπραξιμότητα ασφαλιστικών εισφορών, πράγματι με την υπέρβαση της συνταξιοδοτικής δαπάνης λόγω αυξημένου αριθμού νέων συνταξιούχων και με την υπέρβαση δαπανών σε κατηγορίες παροχών ασθένειας που δεν εφαρμόζονται μηχανισμοί αυτόματης επιστροφής.
Σε κάθε περίπτωση, καταβάλλεται προσπάθεια περιορισμού τους».
Υπάρχουν περιθώρια μείωσης συνολικά της φορολογίας;
«Οπως σας είπα και προηγουμένως, πετυχαίνουμε τους δημοσιονομικούς στόχους για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.
Η κυβέρνηση δημιουργεί, μεθοδικά και συστηματικά, διευρυμένους βαθμούς ελευθερίας ώστε να προχωρήσει, σταδιακά, σε συνολική μείωσης της φορολογίας. Πότε θα γίνει αυτό θα εξαρτηθεί…
Σταθερά υποστηρίζω ότι η επίτευξη αυτών των στόχων, η μη ανατροπή της υφιστάμενης εισοδηματικής πολιτικής και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής πρέπει να οδηγήσουν στη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Μέσω της άσκησης αυτής της πολιτικής θα υπάρξει αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, και όχι μέσω της εισοδηματικής ενίσχυσης κάποιων κοινωνικών ομάδων.
Αυτό είναι οικονομικά πιο αποτελεσματικό και διατηρήσιμο, αλλά και κοινωνικά πιο δίκαιο».
Μπορεί να υπάρξει «φως στο τούνελ» με διαρκή λιτότητα;
«Φυσικά και όχι.
Αλλωστε η διατηρήσιμη δημοσιονομική προσαρμογή και πειθαρχία, αν και αναγκαία, δεν αποτελεί από μόνη της ικανή συνθήκη για τη μεγέθυνση της οικονομίας και την κοινωνική ευημερία.
Τώρα βγαίνουμε από την εξάχρονη βαθιά ύφεση.
Απαιτείται συνεπώς σε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, και ήδη έχει ξεκινήσει, ο εμπλουτισμός της οικονομικής πολιτικής με αναπτυξιακές δράσεις και πρωτοβουλίες ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής.
Απαιτείται επανεκτίμηση πολιτικών και προτεραιοτήτων».
Σε ποια φάση βρίσκεται το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης που θέλουμε να αντικαταστήσει το Μνημόνιο;
«Η ελληνική οικονομία δείχνει πλέον σημάδια σταθεροποίησης και ανάκαμψης.
Η έμφαση πλέον πρέπει να είναι στην άμεση εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Οικονομικής Ανάπτυξης κυρίως με τη σταδιακή ελάφρυνση του φορολογικού βάρους, και τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Μη ξεχνάτε ότι οι δημόσιες επενδύσεις αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο. Στο σύνολό τους θα ανέλθουν περίπου στα 27 δισ. ευρώ την επόμενη τετραετία».
Λίγους μήνες πριν, επιτύχατε συμφωνία με τον κ. Τόμσεν για τον τρόπο με τον οποίο θα καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό των 8,5 δισ. ευρώ, ως τα μέσα του 2015.
«Είναι αλήθεια.
Τότε, τον Απρίλιο, επιβεβαιώθηκε ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας μας (ήταν 8,6 δισ. ευρώ για την ακρίβεια) είναι πλήρως καλυμμένες μέχρι τον Μάιο του 2015.
Χωρίς να περιλαμβάνεται στους τρόπους κάλυψής τους η επιτυχημένη, και μάλιστα δύο φορές, επάνοδος του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές».
Πού βρισκόμαστε τώρα; Αν δεν πάρουμε την τελευταία δόση των 7,1 δισ. ευρώ, για το 2014, πώς θα καλύψετε το κενό του 2015;
«Εμείς εργαζόμαστε για να ολοκληρωθεί, το συντομότερο δυνατόν, η τρέχουσα αξιολόγηση και να γίνει η εκταμίευση του ποσού της δόσης που εκκρεμεί εφέτος.
Τις χρηματοδοτικές ανάγκες της επόμενης χρονιάς μπορούμε να τις καλύψουμε, μεταξύ άλλων, με την προσφυγή στις αγορές για εκδόσεις ομολόγων διάρκειας μεγαλύτερης των πέντε ετών και εντόκων γραμματίων διάρκειας μεγαλύτερης των 26 εβδομάδων, με την ανταλλαγή υφιστάμενων εκδόσεων ομολόγων με νέες εκδόσεις, με τη σύναψη συμφωνιών repos και με χρήση άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων».
Παρατηρούμε τις αποδόσεις των ομολόγων να ανεβαίνουν, προφανώς γιατί ο πολιτικός κύκλος επιδρά στις αγορές;
«Πράγματι, υπάρχει μια αύξηση στις αποδόσεις των ομολόγων τις τελευταίες μέρες.
Σε αυτό έχει επιδράσει, εν μέρει, και το εγχώριο πολιτικό κλίμα.
Πιστεύω ότι για να διατηρηθεί η σταθεροποίηση της χώρας απαιτείται η συμβολή όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων…Θα τα καταφέρουμε».

Η πολιτική αβεβαιότητα, που εστιάζεται πλέον στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, πόσο δυσκολεύει την προσπάθεια απεμπλοκής από το Μνημόνιο;
«Τόνισα και προηγουμένως ότι η σταθερότητα πρέπει να διαφυλαχθεί. Κάθε άλλη εξέλιξη θα μας βάλει σε μεγάλη περιπέτεια.
Η πολιτική ομαλότητα, ως αναγκαία συνθήκη για την ομαλή πορεία μας, δεν πρέπει να υπονομεύεται από κανέναν.
Η διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας πρέπει, από όλες τις πλευρές, να αντιμετωπισθεί με βάση το γράμμα και το πνεύμα του Συντάγματος.
Αλλωστε η προ λίγων ετών εμπειρία μας από τη στάση της τότε αντιπολίτευσης δείχνει τον εθνικά ορθό δρόμο».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ