Σκαμμένο πρόσωπο από τη βαριά ηλικία, αλλά με χαμόγελο που φωτίζει την ψηλόλιγνη κορμοστασιά του ο κ. Γιώργος Αλευράς, αγρότης, έχει ανέβει από το χωριό του, τη Μεσολακκιά, αγνάντια στον τύμβο Καστά, εκεί όπου το ανακριτικό όχημα της Αστυνομίας και οι φύλακες λένε «ως εδώ». Συνοδεύει την ανιψιά του, κυρία Μαρία Αλευρά, και τον σύζυγό της, τον κ. Χαρίσιο Μπαλάνη εκ Κοζάνης. Τους έφερε να δουν το μνημείο και την ανασκαφή που κάνει την Αμφίπολη να φτάνει ως τα πέρατα του κόσμου. Μεσολακκίτισσα η κυρία Μαρία, μονολογεί: «Ζούσαμε πάνω σε έναν ιστορικό πλούτο. Θέλω να αναπτυχθεί ο τόπος μου. Αλλά και θέλω να κρατήσω το χωραφάκι μου. Σε ανάμνηση του πατέρα μου».
Δείχνει προς άλλη πλευρά, τα κτήματα, πίσω από την Τούμπα, όπως λένε οι ντόπιοι έναν άλλο λόφο όπου βρέθηκε μακεδονικός τάφος. «Στα χωράφια βρίσκαμε νομίσματα σκουριασμένα. Δεν δίναμε σημασία. Δεν ξέραμε την αξία τους» λέει στο «Βήμα» η κυρία Αλευρά. Τον λόγο παίρνει ο θείος της και περιγράφει πώς ο τάφος εκείνος στην Τούμπα αποκαλύφθηκε όταν κάποιος, κυνηγώντας μια αλεπού, την είδε να μπαίνει σε μια τρύπα και να χάνεται από τα ματιά του. Στο «ξετρύπωμα» εντόπισαν τον τάφο. Η παράδοση λέει ότι ήταν ένας μυλωνάς που κυνήγησε την αλεπού επειδή του έτρωγε τις κότες. Γαλλική ανασκαφή, στη Γαλλία τα ευρήματα. Ηταν τον 19ο αιώνα.
Κάθε βήμα στην Αμφίπολη είναι μια πατημασιά πάνω σε γη-μνήμη. Το αντιλαμβάνεσαι πολύ προτού φτάσεις στον μεγάλο προορισμό των ημερών, στον λόφο Καστά και στην ανασκαφή του ταφικού μνημείου που δεν σταματά να εκπλήσσει τη σκαπάνη. Οπως λένε κάτοικοι της Μεσολακκιάς, του χωριού που είναι στα ριζά του, θα πρέπει να καταγραφεί σαν «ανασκαφή-γιορτή» για όλους.
Ο εμβληματικός Λέων της Αμφίπολης δεν προϋπαντά απλώς τον επισκέπτη της περιοχής, όπως άλλοτε. Σήμερα με τα νέα ευρήματα από τις ανασκαφές της αρχαιολόγου κυρίας Κατερίνας Περιστέρη στον τύμβο Καστά αποτελεί το έμβλημα της ιστορίας της Αμφίπολης που ακόμη γράφεται. Θραύσματα από τη χαίτη του βρέθηκαν στον χώρο της ανασκαφής.
Γέφυρα του χθες με το σήμερα
Οπου και να ψάξει το βλέμμα περνώντας τη γέφυρα του Στρυμόνα ενώνεται το χθες με το σήμερα. Ο βυζαντινός πύργος του Μαρμαρίου, πάνω από το αρχαίο τείχος της πόλης, στο βόρειο τμήμα του, στέκει στα πόδια του δρόμου για το μουσείο της Αμφίπολης. Σε σταματά και μόνο που το κοιτάς. Πάνω του σκαλωσιές για τις εργασίες αποκατάστασης και δίπλα ένας γερανός μοιάζει να διαλέγεται με την αντίπερα γη, μια ανάσα απόσταση, έχοντας τον Στρυμόνα σαν φυσικό σύνορο και συνέχεια. Απέναντι ο πύργος του Χάνδακα και πιο δίπλα ο λόφος Καστά, με το εργοτάξιο της ανασκαφής να φαίνεται από μακριά.
Ο 47χρονος κ. Χρήστος Τσουρής έχει δουλέψει από το 2002 ως το 2008 στο αρχαίο υδραγωγείο Καβάλας, στην αποκατάσταση της Καμάρας, μετά στην Ανακτορούπολη, στο Κάστρο Νέας Περάμου και πέρυσι στη Δράμα, στο τείχος της παλιάς πόλης. «Ζηλεύω τους εργάτες που δουλεύουν στον τύμβο Καστά. Θα ήθελα να ήμουν ένας από αυτούς» λέει στο «Βήμα».
Η θέση της Αμφίπολης είναι μοναδική. Από τα ψηλά της σημεία οι κάτοικοί της στην αρχαιότητα «ήλεγχαν» όλη την περιοχή, σημειώνει ο αρχαιολόγος κ. Αθανάσιος Σαλονικιός, υπεύθυνος του έργου αποκατάστασης του πύργου Μαρμαρίου, όπου αποτυπώνονται, όπως λέει, οι τελευταίες ανάσες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Και ο ίδιος καθημερινά βλέπει από μακριά απέναντί του την ανασκαφή του λόφου Καστά, αποφεύγοντας να σχολιάσει οτιδήποτε θεωρώντας ότι τον λόγο έχουν οι ανασκαφείς του τύμβου και το ίδιο το μνημείο, που «μιλά» όσο προχωρούν οι ανασκαφές.
«Προχωράτε με δύναμη»
Την περασμένη Πέμπτη η κυρία Κατερίνα, όπως φωνάζουν οι ντόπιοι στη Μεσολακκιά την κυρία Περιστέρη, κοντοστάθηκε και είχε μια σύντομη συνομιλία με τους δημοσιογράφους –κάποιοι από αυτούς ξεροσταλιάζουν από τις αρχές Αυγούστου, μεταδίδοντας νέα από την ανασκαφή. «Προσπαθούμε να ελαφρύνουμε όλον τον λόφο στην κορυφή από το βάρος των χωμάτων που έχει και από τις παλιές ανασκαφές. Δεν έχουμε μπει στον τρίτο θάλαμο. Κάνουμε ισόρροπες αποχωματώσεις από τους υπόλοιπους. Αυτή τη στιγμή δουλεύουμε μπροστά από τις Καρυάτιδες» εξήγησε.
Δεν μίλησε όμως μόνο σε εκείνους. Τη σταμάτησε ένας αγρότης που ήρθε βιαστικά με το μηχανάκι του όταν την είδε. Τη χαιρέτησε και της είπε: «Κυρία Κατερίνα, προχωράτε με δύναμη. Εμείς θα περιμένουμε…». Εκείνη χαμογέλασε και είπε: «Αχ, αυτή η αναμονή! Ούτε παιδί να γεννιόταν. Προχωράμε. Εχει γίνει σπίτι μας η ανασκαφή. Είμαστε στον τάφο σαν στο σπίτι μας. Μας τηλεφωνούν και ρωτούν «πού είστε» και λέμε «στον τάφο»».
Την επομένη, με δήλωσή της, προσδιόρισε ενδεικτικά ότι σε περίπου έναν μήνα θα τελειώσει η ανασκαφική έρευνα και θα υπάρχει μια πιο σαφής εικόνα για τα χαρακτηριστικά του ταφικού μνημείου.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ