Κολλημένος σε θερμοκρασίες υπό το μηδέν παραμένει ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των υπολοίπων στα δάνεια για τέταρτη συνεχή χρονιά, παρά τη βελτίωση που καταγράφηκε στις χρηματοπιστωτικές συνθήκες στην εγχώρια αγορά από τα μέσα του 2012 ως σήμερα.
Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία αναμφίβολα στερεί από την πραγματική οικονομία την απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία της ρευστότητα. Μετά τον αποκλεισμό τραπεζών και Ελληνικού Δημοσίου από τις αγορές το 2010 και το άνευ προηγουμένου κύμα εκροών στις καταθέσεις, η επιδείνωση αυτή ήταν αναπόφευκτη.
Οι εκταμιεύσεις νέων δανείων, τόσο λόγω έλλειψης πόρων από τις τράπεζες όσο και εξαιτίας της κάθετης πτώσης της υγιούς ζήτησης για τραπεζική χρηματοδότηση, μειώθηκαν σε τέτοιον βαθμό με αποτέλεσμα από το 2011 τα υπόλοιπα των δανείων να καταγράφουν συνεχώς αρνητική μεταβολή.
Η φυγή των καταθέσεων σε συνδυασμό με την έλλειψη εναλλακτικών μορφών άντλησης ρευστότητας και την επιδείνωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος οδήγησαν τις τράπεζες σε μια διαδικασία απομόχλευσης των ισολογισμών τους, με στόχο την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα.
Ως αποτέλεσμα οι αποπληρωμές δανείων τα τελευταία χρόνια υπερβαίνουν τις νέες χορηγήσεις, με αποτέλεσμα τη μείωση των συνολικών υπολοίπων από το υψηλό των 252 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2009 στα 213 δισ. ευρώ σήμερα.
Μικρή βελτίωση
Παρά τη συνεχιζόμενη πτωτική πορεία του ανοίγματος του τραπεζικού συστήματος στην ελληνική οικονομία, τα τελευταία τρίμηνα καταγράφεται μικρή βελτίωση, η οποία σχετίζεται τόσο με την έναρξη της διαδικασίας επανασύνδεσης των ελληνικών τραπεζών με τις αγορές και την επιστροφή καταθέσεων όσο και με τη βελτίωση των μακροοικονομικών προοπτικών της χώρας.
Σε πρόσφατη ανάλυσή της η Alpha Bank εκτιμούσε ότι ο ρυθμός πιστωτικής μεταβολής μπορεί να γυρίσει σε «θετικός» από τους πρώτους μήνες του 2015.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της, η επιστροφή των καταθέσεων θέτει τις βάσεις για την αποκατάσταση μιας θετικής ροής αύξησης των πιστώσεων προς τις βιώσιμες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Προς την κατεύθυνση της σταδιακής αύξησης των τραπεζικών δανείων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά συμβάλλει, σύμφωνα με την Alpha Bank, και η αναχρηματοδότηση ενός μεγάλου μέρους των εντόκων γραμματίων του Δημοσίου με εισροές σημαντικών κεφαλαίων από το εξωτερικό –σε δραστικά μειωμένα επιτόκια για το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς και οι εκδόσεις σημαντικών ποσών επιχειρηματικών ομολογιακών δανείων από μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις.
Οι οικονομολόγοι της τράπεζας υπογραμμίζουν ότι ο ρυθμός πιστωτικής μεταβολής θα ήταν ήδη θετικός αν οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δεν προσέφευγαν απευθείας στις διεθνείς αγορές ομολόγων για αναχρηματοδότηση των δανειακών τους υποχρεώσεων προς τις τράπεζες σε ευνοϊκό κόστος.
Απελευθερώνουν κεφάλαια
«Αυτές οι εξελίξεις απελευθερώνουν κεφάλαια στις ελληνικές τράπεζες για σταδιακή αύξηση της χρηματοδότησης του μεγάλου αριθμού των υπόλοιπων επιχειρήσεων και νοικοκυριών, των οποίων η ζήτηση για τραπεζικά δάνεια θα αυξηθεί σταδιακά τους επόμενους μήνες, όπως σηματοδοτείται από την εντυπωσιακή βελτίωση της καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης» σημειώνει η Alpha Bank.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η πιστωτική μεταβολή στην εγχώρια τραπεζική αγορά διαμορφώθηκε τον Αύγουστο στο -3,5% από -3,7% έναν μήνα νωρίτερα.
Την ίδια περίοδο η καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 478 εκατ. ευρώ (Αύγουστος 2013: αρνητική καθαρή ροή 823 εκατ. ευρώ).
HeliosPlus
