Η γραμμή Μαζινό δεν σταμάτησε τον Χίτλερ. Μπορεί ένα τείχος να κρατήσει μακριά από την Ουκρανία τους στρατιώτες του Πούτιν;
Ετσι πιστεύει η κυβέρνηση στο Κίεβο. Ο πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο ανακοίνωσε στις 10 Σεπτεμβρίου ότι σκοπεύει να κατασκευάσει εκτεταμένο σύνολο οχυρώσεων κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Ουκρανίας με τη Ρωσία.
Υπό τη γενική ονομασία «Το Τείχος», η αμυντική γραμμή θα αποτελείται από μία τάφρο, μία ναρκοθετημένη «νεκρή ζώνη», φράχτες και φυλάκια.
Το συνολικό κόστος υπολογίζεται σε 100 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση είπε ότι θα αποταθεί στην ΕΕ για οικονομική βοήθεια, προσθέτοντας ότι διαθέτει τα κεφάλαια για την υλοποίηση του πρώτου σταδίου του έργου.
Στη διάρκεια της εποχής που η Ουκρανία αποτελούσε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και κατόπιν της Σοβιετικής Ενωσης, ανάγκη για πραγματικά σύνορα δεν υπήρχε. Και τα τελευταία 100 χρόνια η άμυνα της χώρας επικεντρωνόταν στις απειλές από το ΝΑΤΟ. Δεν είναι περίεργο που η πλειονότητα των στρατιωτικών βάσεων της Ουκρανίας βρίσκονται στα δυτικά.
Στα ανατολικά, τα σύνορα ήταν χαλαρά και μη ελεγχόμενα. Μερικές φορές περνούσαν μέσα από δρόμους και αυλές σε χωριά –εξ ου και το ντόπιο αστείο ότι σε κάποια σπίτια «η κουζίνα είναι στην Ουκρανία και η τουαλέτα στη Ρωσία».
Τόσο αμυδρή και αφύλακτη είναι σε πολλά σημεία η μεθόριος που τον Αύγουστο, όταν οι Ουκρανοί αιχμαλώτισαν 10 ρώσους στρατιώτες στο έδαφός τους, η Μόσχα απλώς υποστήριξε ότι οι άνθρωποι είχαν διασχίσει τα σύνορα «κατά λάθος».
Λέγεται ότι όπλα, στρατιώτες και ρωσικά τανκς έχουν περάσει τα σύνορα χωρίς καμία αντίσταση. Και ενώ ένας φράχτης από αγκαθωτό συρματόπλεγμα δεν πρόκειται να σταματήσει μια παραδοσιακή εισβολή, θα μπορούσε να αποτρέψει τη «μυστική» διείσδυση, για την οποία κατηγορείται η Ρωσία.
Το προηγούμενο της Φινλανδίας
Παρά το γεγονός ότι το όνομα φέρνει στον νου το Τείχος του Βερολίνου, ο Ποροσένκο συνέκρινε το πρόγραμμα για την οχύρωση της Ουκρανίας με τη γραμμή Μάνερχαϊμ, τη φινλανδική άμυνα εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης.
Για να δηλώσει εμμέσως πλην σαφώς ότι βλέπει τη σημερινή Ουκρανία σαν τη Φινλανδία του Μεσοπολέμου και τη Ρωσία του Πούτιν σαν την ΕΣΣΔ του Στάλιν.
«Πιο σημαντικό από τον συμβολισμό είναι το γεγονός ότι το τείχος είναι μια καλή ιδέα» λέει στο «Βήμα» ο Αλεξάντερ Τζ. Μότιλ, ουκρανοαμερικανός καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Rutgers στις ΗΠΑ.
«Είναι καιρός να κάνει η Ουκρανία το μόνο λογικό πράγμα που μπορεί απέναντι σε έναν πολύ ισχυρότερο, ιμπεριαλιστή γείτονα: να περάσει από την επίθεση στην άμυνα δημιουργώντας μια αμυντική ικανότητα που θα μπορούσε να αποτρέψει περαιτέρω επιθετικότητα από τον Πούτιν» τονίζει.
«Η Ουκρανία δεν θα γίνει ποτέ πιο ισχυρή από τη Ρωσία στρατιωτικά. Οποιος ζητεί πολέμους για την απελευθέρωση της Κριμαίας ή του θύλακα στο Ντονμπάς (σ.σ.: στις ανατολικές επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, που ελέγχονται κατά μεγάλο μέρος από φιλορώσους αυτονομιστές αντάρτες) είναι απλώς δημαγωγός» καταλήγει ο Μότιλ.
Σε πρακτικό επίπεδο, η κατασκευή φράχτη κατά μήκος και των 2.295 χλμ. των συνόρων με τη Ρωσία παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες και δεν είναι ακόμη σαφές εάν προβλέπεται μια τόσο εκτεταμένη γραμμή άμυνας.
Το πρακτορείο Reuters μετέδωσε ότι έχουν αρχίσει ήδη τα έργα έξω από τη ζώνη των συγκρούσεων –στο Τσέρνιγκοφ, στο Σούμι, στο Χάρκοβο και στα βόρεια του Λουχάνσκ.
Σε πρώτη φάση η Ουκρανία σχεδιάζει να σκάψει περίπου 1.500 χιλιόμετρα από τάφρους και περάσματα, περισσότερα από 8.000 χαρακώματα για προσωπικό και οχήματα, 4.000 ορύγματα και έναν φράχτη ύψους δύο μέτρων, εφοδιασμένο με ηλεκτρονικό συναγερμό, σε μήκος 60 χιλιομέτρων.
Τέτοιοι φράχτες υπάρχουν μεταξύ Ισραήλ και Λωρίδας της Γάζας και στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού.
HeliosPlus