Μπορεί να υπάρξει στο εγγύς μέλλον μια αποτελεσματική στρατηγική της Δύσης απέναντι στη Ρωσία; Μια στρατηγική που θα είναι ικανή να διαχειριστεί κυρίως τον απρόβλεπτο παράγοντα που ακούει στο όνομα Βλαντίμιρ Πούτιν; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει ο Τζόζεφ Νάι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, πρώην υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών των ΗΠΑ (NIC).
«Τόσο το ΝΑΤΟ όσο και η Ομάδα Στρατηγικής του Ασπεν, μια μη κομματική ομάδα ειδικών σεθέματα διεθνούς πολιτικής, προσπάθησε πρόσφατα να βρει την κατάλληληαπάντηση της Δύσης απέναντι στιςενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία. Είναι κοινή πεποίθηση πως, ενώ η Δύση οφείλει να αντισταθεί στο ότι ο ρώσος πρόεδρος αμφισβητεί το Διεθνές Δίκαιο, το οποίο μετά το 1945 απαγορεύει τη διεκδίκηση εδαφών διά της βίας, δεν θα πρέπει να απομονώσει εντελώς τη Ρωσία. Είναι ένα κράτος με το οποίο η Δύση έχει κοινά συμφέρονταόσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια, τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την Αρκτική, καθώς και περιφερειακά θέματα όπως το Ιράν και το Αφγανιστάν» σημειώνει ο Νάι. Και προσθέτει ότι εν μέρει είναι φυσικό να αισθάνεται κανείς οργισμένοςγια τα τεχνάσματατου Πούτιν, αλλά ο θυμός δεν αποτελείαπαραίτητα μια καλή στρατηγική.
«Η Δύση όντως πρέπει να επιβάλει οικονομικές και ενεργειακές κυρώσεις ώστενα αποτρέψει την εμπλοκή της Ρωσίας στην Ουκρανία.Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραβλέψειτην ανάγκη συνεργασίαςμε το Κρεμλίνο σεάλλα ζητήματα. Η συμφιλίωση αυτών των στόχων δεν είναι εύκολη, ενώκαμία πλευρά δεν έχει κάτι νακερδίσει από έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο» τονίζει ο αμερικανός καθηγητής με την επισήμανση πως το δίλημμα που υπάρχει στη Δύση είναι «πίεση ή διαπραγμάτευση με τη Ρωσία;».
Η Ρωσία θα γίνει το «βενζινάδικο» της Κίνας
«Αυτό το δίλημμα πρέπει να τεθεί σε μια μακροπρόθεσμη προοπτική: τι είδουςΡωσία ελπίζουμε ότι θα υφίσταται έπειτα απόδέκα χρόνια; Γιατί δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως, παρά την επιθετική χρήση βίας και την προπαγάνδα του Πούτιν, η Ρωσία είναι μια χώρα σε παρακμή. Το ρωσικό ΕθνικόΣύστημα Υγείας βρίσκεται σε αποδιοργάνωση. Το ποσοστό γεννήσεων μειώνεται, τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν αυξηθεί, ενώ ο μέσος άρρην Ρώσοςπεθαίνει στις αρχές της έκτης δεκαετίας της ζωής του. Μετριοπαθείς εκτιμήσεις δημογραφικών υπηρεσιώντων Ηνωμένων Εθνών δείχνουν ότι ο πληθυσμός της Ρωσίας μπορεί να μειωθεί από 145 εκατομμύρια σήμερα σε 121 εκατομμύρια ως τα μέσα του 21ου αιώνα» τονίζει ο γνωστός αμερικανός πανεπιστημιακός.
Και εξηγεί: «Η ανελεύθερη στρατηγική του Πούτιν να στρέφεται προς τηνΑνατολή, ενώ διεξάγει έναν αντισυμβατικό πόλεμο κατά της Δύσης, θα μετατρέψει μακροπρόθεσμα τη Ρωσία σε ένα «βενζινάδικο» της Κίνας, στερώντας απότην οικονομία της Ρωσίας τα δυτικά κεφάλαια, την τεχνολογία αλλά και τις διασυνδέσειςπου απαιτούνται. Η Ρωσίαμπορεί να φαντάζει ως μια βιομηχανική μπανανία, ωστόσο εξακολουθεί να διαθέτει ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό, ενώ σεορισμένουςτομείς, όπως στην αμυντική βιομηχανία, μπορεί ακόμη να παράγεικάποια πολύ εξελιγμένα προϊόντα. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι με μεταρρυθμίσειςκαι εκσυγχρονισμό η Ρωσία θα είναι σε θέση να ξεπεράσει τα προβλήματά της».
Περιορισμένες οι προοπτικές της Ευρασιατικής Ενωσης
Ο αρθρογράφος θεωρεί πως υπό την ηγεσίατου Πούτιν η Ρωσία παραμένει εγκλωβισμένη και παγιδευμένη, καθώς «ο Πούτιν δεν διαθέτει μια στρατηγική για τη μακροπρόθεσμη ανάκαμψη της Ρωσίας και αντιδρά άκρως ωφελιμιστικά απέναντι στην εσωτερική ανασφάλεια, στις θεωρούμενες ωςεξωτερικές απειλές και στην αδυναμία των γειτόνων του. Αλλά η ιδεολογία του αντιφιλελευθερισμού και του ρωσικού εθνικισμού αποτελείμια εξαιρετικά φτωχή πηγή για τηνισχύ την οποία έχει ανάγκη η Ρωσίαώστε να αυξήσει την περιφερειακή και την παγκόσμια επιρροή της. Ετσι, οι προοπτικές μιας Ευρασιατικής Ενωσηςυπό ρωσική ηγεσία, η οποίαθα μπορεί να ανταγωνιστεί την Ευρωπαϊκή Ενωση, είναι περιορισμένες».
«Οποιες και αν είναι οι προθέσεις του Πούτιν, τα πυρηνικά όπλα της Ρωσίας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριό της και ηεγγύτητά της στην Ευρώπη,του δίνουνόλα εκείνα τα μέσα που απαιτούνται προκειμένου να προκαλέσειπροβλήματα στη Δύση. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μιας στρατηγικής που θα λαμβάνει υπόψη της τη συμπεριφορά του Πούτιν, διατηρώντας παράλληλα μακροπρόθεσμες καλέςσχέσειςμε τη Ρωσία, είναι μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διεθνής κοινότητα σήμερα» καταλήγει με νόημα ο Νάι.
HeliosPlus
