Τα γενετικά μυστικά των υπεραιωνόβιων έρχονται σταδιακά στο φως και μαρτυρούν ότι η χαμηλή χοληστερόλη παίζει ρόλο-«κλειδί» στα πολλά, πολλά, πολλά χρόνια ζωής, σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Ισπανικού Εθνικού Ερευνητικού Κέντρου για τον Καρκίνο στη Μαδρίτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Aging Cell».
«Η μελέτη αυτή είναι από τις πρώτες που εντοπίζουν σπάνιους γονότυπους σε αυτούς τους ιδιαίτερους από άποψη μακροζωίας ανθρώπους» αναφέρει ο Ζουάο Πέδρο δε Μαγκαλιές από το Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ στη Βρετανία που δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Εκτιμάται ότι τα γονίδια είναι υπεύθυνα για το 30% των διαφορών στο προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων. Ωστόσο ως σήμερα μόλις δύο γονίδια έχουν συνδεθεί πέρα από κάθε αμφιβολία με τη μακροζωία, τα οποία μάλιστα δεν φαίνεται να επιδρούν πολύ σημαντικά σε αυτήν, συνθέτοντας έτσι ένα δυσεπίλυτο γενετικό παζλ.
Ετσι οι επιστήμονες άρχισαν να υποπτεύονται ότι σπάνιες μεταλλάξεις είναι εκείνες που κρύβονται πίσω από τη μακροζωία. Ωστόσο αυτές οι σπάνιες μεταλλάξεις διαφεύγουν των συμβατικών γενετικών μελετών οι οποίες βασίζονται στην αλληλουχία πολύ μικρών τμημάτων DNA για γνωστές παραλλαγές αλλά δεν «σαρώνουν» ολόκληρο το γονιδίωμα ώστε να εντοπιστούν νέες παραλλαγές.
Με στόχο την αναζήτηση άγνωστων σπάνιων μεταλλάξεων ο Τίμοθι Κας από το Ισπανικό Ερευνητικό Κέντρο για τον Καρκίνο και οι συνεργάτες του προχώρησαν σε ανάλυση της αλληλουχίας του DNA όλων των γονιδίων (whole exome sequencing) τριών ισπανών αιωνόβιων καθώς και τεσσάρων αδελφών τους που είχαν ζήσει μια μακρά σε διάρκεια ζωή (χωρίς όμως να έχουν ακόμη κατακτήσει την αιωνιότητα). Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με εκείνα που αφορούσαν ανάλυση ολόκληρου του γονιδιώματος 800 ανθρώπων, πολλοί εκ των οποίων μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν μέσο προσδόκιμο επιβίωσης –καθώς μόνο ένα στα 5.000 άτομα φθάνει τα 100 έτη.
«Κλειδί» η χοληστερόλη
Οπως προέκυψε, ένα γονίδιο, αυτό της απολιποπρωτεΐνης Β, εμφάνιζε σπάνιες μεταλλάξεις και στις τρεις οικογένειες της μακροζωίας. Οι μεταλλάξεις αυτές ήταν λιγότερο κοινές στους 800 εθελοντές της ομάδας αναφοράς. Η πρωτεΐνη για την οποία κωδικοποιεί το συγκεκριμένο γονίδιο βοηθά στη μεταφορά της «κακής» LDL χοληστερόλης στο αίμα –τα υψηλά επίπεδα της κακής χοληστερόλης μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακά επεισόδια. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι είναι πιθανό οι μεταλλάξεις αυτές να μειώνουν τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης.
Η ερευνητική ομάδα μελετά αυτή τη στιγμή αν τα επίπεδα χοληστερόλης των αιωνόβιων ενισχύουν τη θεωρία της χοληστερόλης της… μακροζωίας. Σε περίπτωση που αυτό συμβαίνει «τότε ισχυροποιείται η άποψη ότι η καρδιαγγειακή υγεία αποτελεί σημαντικό παράγοντα μακροζωίας» σημειώνει ο δρ Κας.
Είναι αξιοσημείωτο ότι προηγούμενη μελέτη έχει δείξει πως ένα άλλο γονίδιο που παίζει σημαντικό ρόλο στη μακροζωία είναι εκείνο της απολιποπρωτεΐνης Ε, η οποία βοηθά επίσης στη μεταφορά της χοληστερόλης. Ωστόσο οι ευεργετικές παραλλαγές αυτού του γονιδίου μειώνουν επίσης τον κίνδυνο για νόσο Αλτσχάιμερ, κάτι που θεωρείται ότι αποτελεί τον κύριο λόγο της θετικής επίδρασής του στη μακροζωία.
Ενα άλλο γονίδιο που έχει πρόσφατα συνδεθεί με τη μακροζωία είναι το FOXO3A, το οποίο σχετίζεται με την ευαισθησία στην ορμόνη ινσουλίνη.
HeliosPlus
