Ο Ρίτσαρντ Ατένμπορο άρχισε να ασχολείται με την κινηματογραφική σκηνοθεσία στα τέλη της δεκαετίας του 1960, όταν γύρισε την πρώτη ταινία του στον κινηματογράφο το αντιπολεμικό μιούζικαλ «Ω ένας υπέροχος πόλεμος» (1969). Μέχρι το τέλος της ζωής του, την περασμένη Κυριακή σε ηλικία 90 ετών σκηνοθέτησε 12 ταινίες.
Σταδιακά, η σκηνοθετική δράση του, υποσκέλισε την πρώτη ιδιότητά του, την ηθοποιία. Αποκορύφωση ο θρίαμβος του «Γκάντι» (1982) που χάρισε στο Ατένμπορο το Οσκαρ σκηνοθεσίας και στον ηθοποιό Μπεν Κίνγκσλεϊ, εκείνο του Α ανδρικού ρόλου. Και όμως, μετά την εκπληκτική ερμηνεία του ως σαδιστής, σημαδεμένος στο πρόσωπο γκάνγκστερ στην ταινία «Τρομαγμένος παράνομος» (1945) από τις σελίδες του μυθιστορήματος «Brighton Rock» του Γκράχαμ Γκριν, ο Ρίτσαρντ Ατένμπορο είχε στο ενεργητικό του θαυμάσιους και αξιομνημόνευτους ρόλους.
Ηταν ο Big X, ο εγκέφαλος των Βρετανών κρατουμένων στον σχεδιασμό της «Μεγάλης απόδρασης» (1963) στο κλασικό πολεμικό φιλμ του Τζον Στέρτζες μα και ένας από τους «εγκλωβισμένους» στην έρημο επιβάτες του αεροπλάνου που έκανε αναγκαστική προσγείωση στην «Πτήση του Φοίνικα» (1965) του Ρόμπερτ Ολντριτς. Ηταν ο καλόκαρδος «μονιμάς» του Πολεμικού Ναυτικού στα «Βότσαλα της άμμου» (1966) του Φράνκλιν Σάφνερ αλλά και ο δολοφόνος κατ’ εξακολούθηση Τζον Κρίστι (αληθινό πρόσωπο) στον «Στραγγαλιστή της Οδού Ρίλλινγκτον» (1971) του Ρίτσαρντ Φλάισερ.
Η ικανότητα του Ατένμπορο να ελίσσεται ανάμεσα στο αυστηρό, στο μελιστάλαχτο, στο ήπιο μα και στο νοσηρό ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά της υποκριτικής γκάμας του και είναι πραγματικά κρίμα που ως ηθοποιός δεν προτάθηκε ποτέ για Οσκαρ.
Όταν η σκηνοθεσία τον απορρόφησε στη δεκαετία του 1990, ο Ατένμπορο εγκατέλειψε πλήρως την υποκριτική. Μετά τον δευτεραγωνιστικό ρόλο του στον «Ανθρώπινο παράγοντα» του Οτο Πρέμινγκερ το 1978 επανήλθε στην υποκριτική παίζοντας έναν επιστήμονα στην μεγάλη επιτυχία του Στίβεν Σπίλμπεργκ «Τζουράσικ Παρκ» το 1993.
Ως σκηνοθέτης, ο Ατένμπορο ήταν υπεύθυνος για μια από τις πιο θρυλικές πολεμικές ταινίες όλων των εποχών, της «Γέφυρας του Αρνεμ» (1977), στην οποία εμφανίστηκαν δεκάδες πασίγνωστοι ηθοποιοί, από τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ ως τον Σον Κόνερι και από τον Μάικλ Κέιν ως τον Αντονι Χόπκινς.
Το ιστορικό – βιογραφικό έπος ήταν σίγουρα ένα είδος που ταίριαζε στον Αντένμπορο· αρκεί να θυμηθούμε τα «Ταραγμένα χρόνια ενός γίγαντα», πάνω στη δράση του Γουίντον Τσόρτσιλ (Σάιμον Γουόρντ) ως στρατιωτικού, την «Γέφυρα του Αρνεμ» (που ήταν στηριγμένη σε αληθινά γεγονότα), τον «Γκάντι» αλλά και τον Τσάρλι Τσάπλιν στο «Τσάπλιν», για το οποίο ο ηθοποιός Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ κέρδισε μια υποψηφιότητα για το Οσκαρ Α’ ρόλου.
Για το ίδιο βραβείο αλλά στην κατηγορία του Β’ ανδρικού ρόλου είχε προταθεί ο Ντενζέλ Γουόσινγκτον στην πολιτική –βιογραφική ταινία «Κραυγή ελευθερίας» (1988) πάνω στην δράση του ακτιβιστή Στίβεν Μπίκο.
Ωστόσο, κατά καιρούς ο Ατένμπορο σκηνοθετούσε και πιο μινιμαλιστικά έργα που είχαν εξίσου ενδιαφέρον. Πολλά χρόνια πριν το Οσκαρ που είχε κερδίσει για την «Σιωπή των αμνών», ο Αντονι Χόπκινς είχε υποδυθεί έναν παρανοϊκό εγγαστρίμυθο στον «Δολοφόνο με τα δυο πρόσωπα» (1978) του Ατένμπορο. Ο ίδιος ηθοποιός είχε συμπρωταγωνιστήσει δίπλα στην Ντέμπρα Γουίνγκερ στο αισθηματικό δράμα του Ατένμπορο «Στη χώρα της σκιάς» 1996) για το οποίο η ηθοποιός προτάθηκε για Οσκαρ.
