Αέρας θαλασσινός. Κάνει καλό;
Αν έχετε με πολύ κόπο και επιπλέον έξοδα εξασφαλίσει δωμάτιο δίπλα στη θάλασσα αυτή την εποχή, ίσως να μη συνεχίζατε το διάβασμα πιο πέρα. Είναι γνωστό από παλιά ότι οι άνθρωποι προτού αρχίσουν να ασχολούνται με τις διακοπές τόσο εμμονικά δεν έχτιζαν τους οικισμούς τους κοντά στη θάλασσα αλλά κάπου πιο ψηλά. Επίσης αυτό που νομίζουμε πως μας τρυπάει τη μύτη δίπλα στη θάλασσα δεν είναι το ιώδιο. Είναι μια ουσία-προϊόν αποσύνθεσης. Ονομάζεται διμεθυλοσουλφίδιο (DMS) και προέρχεται από τη δράση των βακτηριδίων που βρίσκονται σε θαλάσσια φυτά σε αποσύνθεση κοντά στην ακτή. Αυτό το αέριο δεν είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για την ανθρώπινη υγεία ενώ το θαλασσινό αλάτι αντιδρώντας με χημικές ουσίες που κανονικά δεν θα έπρεπε να βρίσκονται στο θαλασσινό νερό όπως αέρια από τη διέλευση πλοίων κάνει την κατάσταση χειρότερη στα λιμάνια. Σε μια σημαντική εργασία που εμφανίστηκε το 2012 ένα θέμα ανεξιχνίαστο επί 30 χρόνια (https://www.microbemagazine.org/index.php?option=com_content&view=article&id=4702:microbial-origins-and-consequences-of-dimethyl-sulfide&catid=950&Itemid=1301) βρήκε μια πρώτη αληθοφανή προσέγγιση. Η διάσπαση της ουσίας DMSP (διμεθυλοσουλφοπροπιονικό) παράγεται σε ποσότητα 50 εκατομμυρίων τόνων τον χρόνο. Ετσι ο θαλασσινός αέρας είναι στην πραγματικότητα προϊόν αποσύνθεσης.
Ποια είναι η χημεία της θάλασσας;
Τα ιόντα που κυκλοφορούν στο θαλασσινό νερό με τις αντίστοιχες επί τοις εκατό αναλογίες τους είναι: Cl 55,04%, Na 30,61%, θειικές ρίζες 7,68%, Mg 3,69%, Ca 1,16%, K 1,1%. Στο θαλασσινό νερό υπάρχουν επίσης διαλυμένα αρκετά αέρια όπως άζωτο, οξυγόνο, αργόν και διοξείδιο του άνθρακα. Το θαλασσινό νερό σε γενικές γραμμές είναι αλκαλικό, με το pΗ του να είναι κοντά στο 8, όταν ο δείκτης για το ουδέτερο είναι στα 7. Αυτή η αλκαλικότητα δικαιολογεί την ικανότητα του θαλασσινού νερού να απορροφά διοξείδιο του άνθρακα και να προκαλεί κάποιους να κάνουν σχέδια να «θάψουν» μεγάλες ποσότητες από αυτό το αέριο στους ωκεανούς.
Πώς δημιουργήθηκε;
500 εκατομμύρια χρόνια πριν από τις εκρήξεις ηφαιστείων είχαμε υδρατμούς που με την πάροδο του χρόνου και όσο έπεφτε η θερμοκρασία υγροποιήθηκαν. Από πού ήλθαν οι υδρατμοί ακόμη είναι θέμα έρευνας. Πάντως, 8 τρισ. τόνοι στερεών υλικών μεταφέρονται κάθε χρόνο στη θάλασσα.
Γιατί οι μάγειροι συνιστούν ο κακόμοιρος ο αστακός να μπαίνει στην κατσαρόλα ζωντανός; Εχει κι εδώ λίγη χημεία το θέμα. Οι αστακοί και τα διάφορα οστρακοειδή κουβαλούν στους ιστούς τους διάφορα βλαβερά για τον άνθρωπο βακτηρίδια που με τον θάνατο του οργανισμού αυτού πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και μπορεί να μην καταστραφούν όλα με το βράσιμο όντας υπερβολικά πολλά. Γι’ αυτό προτιμούν για ασφάλεια, όταν μπορούν βέβαια, να αρχίζουν το βράσιμο με τον αστακό και τα άλλα οστρακοειδή όταν είναι ακόμη ζωντανά. Αυτό βέβαια είναι το ύστατο βάσανο του δυστυχούς αστακού. Και μας το δείχνει κουνώντας απεγνωσμένα την ουρά του ενώ εσωτερικά εκκρίνει κορτιζόλη, την ίδια ουσία που εκκρίνουμε και εμείς όταν πονάμε. Στο Πανεπιστήμιο του Maine διαπίστωσαν ότι ο «καλύτερος θάνατος» επέρχεται αν τοποθετηθεί ο αστακός πρώτα για 15 λεπτά στον πάγο και μετά στο νερό που κοχλάζει. Το χειρότερο μαρτύριο είναι όταν τον τοποθετούν σε νερό της βρύσης και αυτό αρχίζει να ζεσταίνεται σιγά-σιγά.
Αν πραγματικά ζούσαν στον βυθό της θάλασσας, ο Μπομπ ο Σφουγγαράκης δεν θα ήταν τίποτα μπροστά στον κ. Καλαμάρη, διότι αυτά τα πλάσματα όχι μόνο έχουν καταπλήξει τους επιστήμονες που τα μελετούν αλλά γίνονται και αντικείμενο πολύ σοβαρής μελέτης. Εχουν μια καταπληκτική ικανότητα να μιμούνται το περιβάλλον τους και να παίρνουν διάφορα σχήματα ώστε να γίνονται ένα με το σκηνικό του βυθού σε ταχύτητες ασύλληπτες ακόμη και για τους χαμαιλέοντες, χάρη στη χημική σύσταση των χρωματοφόρων, χιλιάδων δηλαδή μικρών ελαστικών σάκων με χρωστική ουσία που με μια μυϊκή κίνηση μετατρέπονται σε επιφανειακούς δίσκους που δίνουν τους πιο απίθανους συνδυασμούς παραλλαγής και παραπλάνησης του διώκτη. Και αυτό μόνο με κόκκινο, πορτοκαλί, μαύρο ή καφέ στους χρωματοφόρους σάκους. Οπως ανακαλύφθηκε, στη συνέχεια διαθέτουν και άλλα κύτταρα με πρωτεϊνικό περιεχόμενο που λειτουργούν σαν πρίσματα και λευκοφόρες επιφάνειες διαθλούν τις ακτίνες προσθέτοντας και άλλες αποχρώσεις. Ενα υπερ-ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα και ο μεγαλύτερος εγκέφαλος ανάμεσα σε όλα τα ασπόνδυλα δίνουν αυτές τις σούπερ ικανότητες, ενώ οι ερευνητές κατάπληκτοι διαπίστωναν ότι τα καλαμάρια πάσχουν από αχρωματοψία!
Κρυολογούν τα ψάρια;
Η απάντηση βγαίνει με τη βοήθεια της λογικής. Ο ρινο-ιός που είναι υπεύθυνος για τα περισσότερα κρυολογήματα θέλει θερμοκρασίες 30-35 βαθμών Κελσίου. Τα ψάρια είναι ψυχρόαιμα, άρα η θερμοκρασία τους ακολουθεί τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και τα νερά συνήθως είναι πιο κρύα από τους 30 βαθμούς. Επιπλέον δεν έχουν πνεύμονες και δεν εισπνέουν αέρα και τελικά δεν μπορούν να… βήξουν όπως εμείς.
Η απάντηση βγαίνει με τη βοήθεια της λογικής. Ο ρινο-ιός που είναι υπεύθυνος για τα περισσότερα κρυολογήματα θέλει θερμοκρασίες 30-35 βαθμών Κελσίου. Τα ψάρια είναι ψυχρόαιμα, άρα η θερμοκρασία τους ακολουθεί τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και τα νερά συνήθως είναι πιο κρύα από τους 30 βαθμούς. Επιπλέον δεν έχουν πνεύμονες και δεν εισπνέουν αέρα και τελικά δεν μπορούν να… βήξουν όπως εμείς.
«Αντηλιακό», αλλά ποιο;
Το σωστό βέβαια είναι ανθηλιακό, αφού η λέξη ήλιος στα προ μονοτονικού ελληνικά έπαιρνε και δασεία, που οι ξένοι επιμένουν να διατηρούν στις δικές τους λέξεις, όπου ο ήλιος δίνει τη γραμμή: από το heliocentric έως το heliotrope το h που έχει μπει ως εμπροσθοφυλακή είναι η ανάμνηση της (αλεξανδρινή να την πούμε;) δασείας. Αυτό είναι η αλήθεια, δεν έχει να κάνει με τη χημεία που ξέρουμε αλλά με τη… γλωσσική (αλ)χημεία που πλέον φαίνεται ότι απασχολεί μόνο τους (κυριολεκτικά)σχολαστικούς.
Το σωστό βέβαια είναι ανθηλιακό, αφού η λέξη ήλιος στα προ μονοτονικού ελληνικά έπαιρνε και δασεία, που οι ξένοι επιμένουν να διατηρούν στις δικές τους λέξεις, όπου ο ήλιος δίνει τη γραμμή: από το heliocentric έως το heliotrope το h που έχει μπει ως εμπροσθοφυλακή είναι η ανάμνηση της (αλεξανδρινή να την πούμε;) δασείας. Αυτό είναι η αλήθεια, δεν έχει να κάνει με τη χημεία που ξέρουμε αλλά με τη… γλωσσική (αλ)χημεία που πλέον φαίνεται ότι απασχολεί μόνο τους (κυριολεκτικά)σχολαστικούς.
Τα νέα πάντως που έχουμε εδώ σχετικά με την προστασία από τον ήλιο είναι πολύ φρέσκα και ωραία. Στο τέλος Ιουλίου εμφανίστηκε στις ειδήσεις ένα νέο ανθηλιακό ή αντηλιακό. Τα εμπορικά παρασκευάσματα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο εμπόριο βασίζονται σε ουσίες όπως το οξείδιο του τιτανίου και το οξείδιο του ψευδαργύρου. Απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) όταν έχουμε καλύψει το δέρμα μας με αυτά, μόνο που υπάρχουν κάποιες αντιρρήσεις για την τοξικότητά τους και για το τι γίνεται όταν κάποιες ποσότητες καταλήγουν στον υδροφόρο ορίζοντα (από το ντους κ.τ.λ.). Στην Πορτογαλία όμως έκαναν την έκπληξη. Μια ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο του Πόρτο παρουσίασε ένα νέο παρασκεύασμα με υλικά βγαλμένα από τα υπολείμματα της κατεργασίας ψαριών και συγκεκριμένα από τον σκελετό του μπακαλιάρου. Τα κόκαλά του μπαίνουν για τρεις ώρες σε διάλυμα χλωριούχου σιδήρου σε θερμοκρασία 65-70 βαθμών Κελσίου. Στεγνώνουν για μία νύχτα και την άλλη ημέρα «καβουρδίζονται» στους 700 βαθμούς Κελσίου επί μία ώρα, οπότε προκύπτει ένα μείγμα από υδροξυ-απατίτη, απατίτη με σίδηρο και αιματίτη. Η επιτυχία της όλης διαδικασίας έγκειται στο ότι η γνωστή μας (σιδηρο)σκουριά που απορροφά την υπεριώδη ακτινοβολία σε όλο της το φάσμα (UV-A, UV-B), ενσωματώνεται στον απατίτη που είναι φωσφορικό ορυκτό του ασβεστίου και βασικό συστατικό στα κόκαλά μας, άρα δεν προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις όταν αλείφεται και στο δέρμα (το όνομά του προέρχεται από την ελληνική λέξη απατώ, επειδή συχνά συγχέεται με άλλα ορυκτά, κυρίως ασβεστίτη και χαλαζία). Προκύπτει λοιπόν η ένωση Ca9FeH(PO4)7 δίνοντας ανθηλιακή προστασία πέντε αστέρων και δείκτη προστασίας SPF τουλάχιστον 15 (C. Piccirillo et al, J. Mater. Chem. B, 2014, DOI: 10.1039/c4tb00984c).
Ωσπου αυτό να γίνει εμπορικό προϊόν, αν δεν αλειφόμαστε μόνο με σκουριά, ας έχουμε υπόψη τα εξής:
Τα προστατευτικά για τον ήλιο είναι δύο ειδών: χημικά και φυσικά. Τα φυσικά ανακλούν ή μπλοκάρουν τις υπεριώδεις, τα χημικά τις απορροφούν.
- Τα χημικά δίνουν περισσότερη προστασία αλλά απαιτείται ένα 20λεπτο περίπου για να είναι έτοιμα για δράση.
- Τα φυσικά περιέχουν οξείδιο του τιτανίου ή οξείδιο του ψευδαργύρου και τα χημικά διάφορες ενώσεις όπως Octylcrylene, Avobenzone, Octinoxate, Octisalate κ.τ.λ.
- Οι υπεριώδεις τύπου UV-B είναι υπεύθυνες για τα εγκαύματα και το κοκκίνισμα του δέρματος. Σε αυτές κυρίως αναφέρεται ο δείκτης προστασίας (π.χ., 15 σημαίνει ότι αν σε 10 λεπτά αρχίζει το δέρμα να κοκκινίζει, με δείκτη προστασίας το 15 αυτό θα συμβεί περίπου σε 150 λεπτά).
- Δεν αφήνουμε τα φιαλίδια εκτεθειμένα κατευθείαν στις ηλιακές ακτίνες διότι αποσυντίθεται το περιεχόμενο στα συστατικά του.
Για όποιον τρώει ακόμη αστακό
Γιατί οι μάγειροι συνιστούν ο κακόμοιρος ο αστακός να μπαίνει στην κατσαρόλα ζωντανός; Εχει κι εδώ λίγη χημεία το θέμα. Οι αστακοί και τα διάφορα οστρακοειδή κουβαλούν στους ιστούς τους διάφορα βλαβερά για τον άνθρωπο βακτηρίδια που με τον θάνατο του οργανισμού αυτού πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και μπορεί να μην καταστραφούν όλα με το βράσιμο όντας υπερβολικά πολλά. Γι’ αυτό προτιμούν για ασφάλεια, όταν μπορούν βέβαια, να αρχίζουν το βράσιμο με τον αστακό και τα άλλα οστρακοειδή όταν είναι ακόμη ζωντανά. Αυτό βέβαια είναι το ύστατο βάσανο του δυστυχούς αστακού. Και μας το δείχνει κουνώντας απεγνωσμένα την ουρά του ενώ εσωτερικά εκκρίνει κορτιζόλη, την ίδια ουσία που εκκρίνουμε και εμείς όταν πονάμε. Στο Πανεπιστήμιο του Maine διαπίστωσαν ότι ο «καλύτερος θάνατος» επέρχεται αν τοποθετηθεί ο αστακός πρώτα για 15 λεπτά στον πάγο και μετά στο νερό που κοχλάζει. Το χειρότερο μαρτύριο είναι όταν τον τοποθετούν σε νερό της βρύσης και αυτό αρχίζει να ζεσταίνεται σιγά-σιγά.
Ο καταπληκτικός κ. Καλαμάρης
Αν πραγματικά ζούσαν στον βυθό της θάλασσας, ο Μπομπ ο Σφουγγαράκης δεν θα ήταν τίποτα μπροστά στον κ. Καλαμάρη, διότι αυτά τα πλάσματα όχι μόνο έχουν καταπλήξει τους επιστήμονες που τα μελετούν αλλά γίνονται και αντικείμενο πολύ σοβαρής μελέτης. Εχουν μια καταπληκτική ικανότητα να μιμούνται το περιβάλλον τους και να παίρνουν διάφορα σχήματα ώστε να γίνονται ένα με το σκηνικό του βυθού σε ταχύτητες ασύλληπτες ακόμη και για τους χαμαιλέοντες, χάρη στη χημική σύσταση των χρωματοφόρων, χιλιάδων δηλαδή μικρών ελαστικών σάκων με χρωστική ουσία που με μια μυϊκή κίνηση μετατρέπονται σε επιφανειακούς δίσκους που δίνουν τους πιο απίθανους συνδυασμούς παραλλαγής και παραπλάνησης του διώκτη. Και αυτό μόνο με κόκκινο, πορτοκαλί, μαύρο ή καφέ στους χρωματοφόρους σάκους. Οπως ανακαλύφθηκε, στη συνέχεια διαθέτουν και άλλα κύτταρα με πρωτεϊνικό περιεχόμενο που λειτουργούν σαν πρίσματα και λευκοφόρες επιφάνειες διαθλούν τις ακτίνες προσθέτοντας και άλλες αποχρώσεις. Ενα υπερ-ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα και ο μεγαλύτερος εγκέφαλος ανάμεσα σε όλα τα ασπόνδυλα δίνουν αυτές τις σούπερ ικανότητες, ενώ οι ερευνητές κατάπληκτοι διαπίστωναν ότι τα καλαμάρια πάσχουν από αχρωματοψία!
Είναι, δηλαδή, να λυπάσαι όταν σου φέρνουν ένα τόσο προικισμένο πλάσμα κομμένο σε δαχτυλίδια, τηγανισμένο σε λάδι ζεματιστό και το πνίγεις στην μπίρα…
Το 2011 ο τρομερός Jamie Oliver μιλώντας στο πρόγραμμα του γνωστού παρουσιαστή David Leterman έριξε μια αληθινή βόμβα. Του είπε ότι κάποιοι κατασκευαστές παγωτού χρησιμοποιούν αντί για βανίλια μια ελαιώδη ουσία που βγαίνει όταν πιέσεις τους αδένες που υπάρχουν ανάμεσα στα πίσω πόδια του κάστορα και αυτή την ουσία το ζώο τη χρησιμοποιεί για να μαρκάρει τη δική του σφαίρα επιρροής. Οι κατασκευαστές παγωτών στις Ηνωμένες Πολιτείες διέψευσαν τον Jamie, αλλά διαπιστώθηκε ότι αυτή η ουσία ήταν πραγματικά εγκεκριμένη από τον κώδικα τροφίμων της χώρας. Σε σουηδικό σάιτ ειδικευμένο στις καθαρές τροφές αναφέρονται 40 πρόσθετα της ομάδας Ε που επιτρέπεται να υπάρχουν μέσα στο παγωτό. Βέβαια όλα αυτά δεν είναι βλαβερά, αλλά γενικός κανόνας είναι ότι είναι πιο σίγουρο να αγοράζεις παγωτό που αναγράφεται κάπου η σύνθεσή του και πέρα από τα τέσσερα βασικά του συστατικά – ζάχαρη, γάλα, κρόκος αβγού και λιπαρή ουσία – όσο περισσότερα επιπλέον υπάρχουν τόσο το χειρότερο. Και βέβαια όταν δεις να έχει μέσα απροσδόκητα υλικά, όπως π.χ. πατατάλευρο, τότε καλύτερα να το αποφεύγεις, όπως και όταν δεν υπάρχει πουθενά η σύνθεσή του.
«Παγωμένες» αλήθειες και ψέματα
Το 2011 ο τρομερός Jamie Oliver μιλώντας στο πρόγραμμα του γνωστού παρουσιαστή David Leterman έριξε μια αληθινή βόμβα. Του είπε ότι κάποιοι κατασκευαστές παγωτού χρησιμοποιούν αντί για βανίλια μια ελαιώδη ουσία που βγαίνει όταν πιέσεις τους αδένες που υπάρχουν ανάμεσα στα πίσω πόδια του κάστορα και αυτή την ουσία το ζώο τη χρησιμοποιεί για να μαρκάρει τη δική του σφαίρα επιρροής. Οι κατασκευαστές παγωτών στις Ηνωμένες Πολιτείες διέψευσαν τον Jamie, αλλά διαπιστώθηκε ότι αυτή η ουσία ήταν πραγματικά εγκεκριμένη από τον κώδικα τροφίμων της χώρας. Σε σουηδικό σάιτ ειδικευμένο στις καθαρές τροφές αναφέρονται 40 πρόσθετα της ομάδας Ε που επιτρέπεται να υπάρχουν μέσα στο παγωτό. Βέβαια όλα αυτά δεν είναι βλαβερά, αλλά γενικός κανόνας είναι ότι είναι πιο σίγουρο να αγοράζεις παγωτό που αναγράφεται κάπου η σύνθεσή του και πέρα από τα τέσσερα βασικά του συστατικά – ζάχαρη, γάλα, κρόκος αβγού και λιπαρή ουσία – όσο περισσότερα επιπλέον υπάρχουν τόσο το χειρότερο. Και βέβαια όταν δεις να έχει μέσα απροσδόκητα υλικά, όπως π.χ. πατατάλευρο, τότε καλύτερα να το αποφεύγεις, όπως και όταν δεν υπάρχει πουθενά η σύνθεσή του.
Μήπως με ένα παγωμένο γιαούρτι-παγωτό έχεις γεύμα και επιδόρπιο μαζί; Δεν θα το έλεγα. Ας μην έχουμε την αυταπάτη ότι μπορούμε να αντικαταστήσουμε ένα γεύμα, ας πούμε το μεσημέρι στη δουλειά, με μια καλή ποσότητα από αυτό. Γενικά «ένα γιαουρτάκι» δεν είναι δυνατόν να αντικαθιστά ένα πλήρες γεύμα, ούτε καν ένα σωστό σάντουιτς με ψωμί ολικής αλέσεως και χωρίς περιττές… σάλτσες. Αλλά πολύ περισσότερο αυτό το νέο γιαούρτι, που με τον τρόπο διάθεσής του σε ορισμένα μέρη δεν αφήνει περιθώρια να ελέγξει ο καταναλωτής τη σύστασή του. Ψάχνοντας βρίσκεις ότι ένας συνηθισμένος τύπος από αυτό το επιδόρπιο περιέχει: φρουκτόζη, δεξτρόζη, μαλτοδεξτρίνη (που έχει υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και όσοι υποφέρουν από διαβήτη αποφεύγουν τέτοιες ουσίες), αποβουτυρωμενο γάλα, σκόνη γιαουρτιού και προβιοτικά, συνήθως Lactobacillus Sporogenes, ενώ στο κανονικό γιαούρτι συναντούμε και τους Lactobacillus bulgaricus και Streptococcus Thermophillus. Πέρα λοιπόν από την πληθώρα ζάχαρης σε διάφορες μορφές, όπως φαίνεται από αυτή τη σύνθεση, στο κανονικό γιαούρτι συναντάμε περισσότερους από 2,6 δισ. ζωντανούς μικροοργανισμούς ανά γραμμάριο. Οπως έδειξαν μετρήσεις σε παγωτο-γιαούρτι διαφόρων εταιρειών και μάλιστα από τις πιο γνωστές στο εξωτερικό, βρέθηκαν από 130 εκατομμύρια ανά γραμμάριο στην καλύτερη περίπτωση έως και μερικές δεκάδες χιλιάδες μόνο στις χειρότερες των περιπτώσεων. Οπως φαίνεται, η κατάψυξη παίρνει το μερτικό της και εκατομμύρια μικροοργανισμοί που θα επιζούσαν σε ένα κανονικό γιαούρτι θυσιάζονται στην ψευδαίσθηση γιαούρτι-υγιεινό-παγωτό.
Ο κλεφτοπόλεμος με τα κουνούπια
Οσο περισσότερα μαθαίνεις για τα κουνούπια τόσο πιο ανασφαλής γίνεσαι. Πώς να τα βάλεις με ένα πλάσμα που υπήρχε από την εποχή των δεινοσαύρων και έχει επιζήσει μια χαρά από τότε; Η χημεία πάντως εδώ παίζει ρόλο. Πίνουν το αίμα μας μόνο τα θηλυκά διότι χρειάζονται πρωτεΐνες για τα αβγά τους. Τραβάει την προσοχή τους το μαύρο ρούχο και προτιμούν τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις ξανθές και όσες βρίσκονται κοντά στην ωορρηξία, όποιον έχει καταναλώσει τροφές πλούσιες σε κάλιο (π.χ., μπανάνες) και νάτριο (π.χ., αλλαντικά ή άλλα αλμυρά) και με έντονη την οσμή των άκρων (άρα ξέρουμε ποιον θέλουμε για παρέα στην ακρογιαλιά το ηλιοβασίλεμα). Η φαγούρα έχει να κάνει με την αντίδραση του οργανισμού στο σάλιο που εκκρίνει το κουνούπι την ώρα του τσιμπήματος. Αμέσως μετά το τσίμπημα και επί τόπου το κουνούπι αφήνει μια μικρή λίμνη ούρων διότι θέλει αμέσως να απαλλαγεί από το νάτριο και άλλα υγρά που δεν του χρειάζονται. Για αυτό σημαντική ανακάλυψη ήταν στο Οχάιο (Ohio Agricultural Research and Development Center – OARDC) μιας ουσίας που εμποδίζει αυτή τη φυσική λειτουργία του κουνουπιού που μόλις έχει τσιμπήσει και αυτό του δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στη συνέχεια. Εμείς πάντως δεν κάνουμε τίποτα με το κατούρημα επάνω στο τσίμπημα. Τα πόδια μας μόνο βρωμίζουμε. Η αμμωνία είναι αλήθεια ότι κάτι κάνει αλλάζοντας το ph και εμποδίζοντας ορισμένες δυσμενείς αντιδράσεις αλλά θέλει να είναι η αμμωνία του φαρμακείου που είναι σχετικά αραιωμένη. Μια όχι πολύ διαδεδομένη λύση είναι αυτή του ψεκασμού με αποσμητικό που περιέχει αλουμίνιο και δημιουργεί συστολή στο δέρμα, άρα και στην πληγή από το τσίμπημα. Αλλά το πιο ανορθόδοξο αντίδοτο μάλλον είναι το να ρίξεις σε ξηρή μορφή ή ανακατεμένη με λίγο νερό ώστε να έχει γίνει σαν αλοιφή λίγη σκόνη από αυτές που χρησιμοποιούνται για το μαλάκωμα του κρέατος. Η παπαΐνη και τα άλλα ένζυμα εμποδίζουν τις άμεσες αντιδράσεις μετά το τσίμπημα, αλλά το «γιατρικό» αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα. Βέβαια η σιτρονέλα που είναι φυτικό παρασκεύασμα είναι το πιο διαδεδομένο αντίδοτο στα τσιμπήματα, αλλά θέλει προσοχή διότι σε κάποια άτομα ανεβάζει τους χτύπους της καρδιάς.
Οσο περισσότερα μαθαίνεις για τα κουνούπια τόσο πιο ανασφαλής γίνεσαι. Πώς να τα βάλεις με ένα πλάσμα που υπήρχε από την εποχή των δεινοσαύρων και έχει επιζήσει μια χαρά από τότε; Η χημεία πάντως εδώ παίζει ρόλο. Πίνουν το αίμα μας μόνο τα θηλυκά διότι χρειάζονται πρωτεΐνες για τα αβγά τους. Τραβάει την προσοχή τους το μαύρο ρούχο και προτιμούν τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις ξανθές και όσες βρίσκονται κοντά στην ωορρηξία, όποιον έχει καταναλώσει τροφές πλούσιες σε κάλιο (π.χ., μπανάνες) και νάτριο (π.χ., αλλαντικά ή άλλα αλμυρά) και με έντονη την οσμή των άκρων (άρα ξέρουμε ποιον θέλουμε για παρέα στην ακρογιαλιά το ηλιοβασίλεμα). Η φαγούρα έχει να κάνει με την αντίδραση του οργανισμού στο σάλιο που εκκρίνει το κουνούπι την ώρα του τσιμπήματος. Αμέσως μετά το τσίμπημα και επί τόπου το κουνούπι αφήνει μια μικρή λίμνη ούρων διότι θέλει αμέσως να απαλλαγεί από το νάτριο και άλλα υγρά που δεν του χρειάζονται. Για αυτό σημαντική ανακάλυψη ήταν στο Οχάιο (Ohio Agricultural Research and Development Center – OARDC) μιας ουσίας που εμποδίζει αυτή τη φυσική λειτουργία του κουνουπιού που μόλις έχει τσιμπήσει και αυτό του δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στη συνέχεια. Εμείς πάντως δεν κάνουμε τίποτα με το κατούρημα επάνω στο τσίμπημα. Τα πόδια μας μόνο βρωμίζουμε. Η αμμωνία είναι αλήθεια ότι κάτι κάνει αλλάζοντας το ph και εμποδίζοντας ορισμένες δυσμενείς αντιδράσεις αλλά θέλει να είναι η αμμωνία του φαρμακείου που είναι σχετικά αραιωμένη. Μια όχι πολύ διαδεδομένη λύση είναι αυτή του ψεκασμού με αποσμητικό που περιέχει αλουμίνιο και δημιουργεί συστολή στο δέρμα, άρα και στην πληγή από το τσίμπημα. Αλλά το πιο ανορθόδοξο αντίδοτο μάλλον είναι το να ρίξεις σε ξηρή μορφή ή ανακατεμένη με λίγο νερό ώστε να έχει γίνει σαν αλοιφή λίγη σκόνη από αυτές που χρησιμοποιούνται για το μαλάκωμα του κρέατος. Η παπαΐνη και τα άλλα ένζυμα εμποδίζουν τις άμεσες αντιδράσεις μετά το τσίμπημα, αλλά το «γιατρικό» αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα. Βέβαια η σιτρονέλα που είναι φυτικό παρασκεύασμα είναι το πιο διαδεδομένο αντίδοτο στα τσιμπήματα, αλλά θέλει προσοχή διότι σε κάποια άτομα ανεβάζει τους χτύπους της καρδιάς.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
