Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε την Τετάρτη διάταγμα το οποίο προβλέπει την «απαγόρευση ή τον περιορισμό για έναν χρόνο» των εισαγωγών αγροδιατροφικών προϊόντων που προέρχονται από τις χώρες οι οποίες επιβάλλουν οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσική Ομοσπονδία, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Κρεμλίνο.

Η απόφαση αυτή εκτιμάται ότι θα έχει άμεσο αντίκτυπο και στην ελληνική οικονομία καθώς θα σταματήσει η εξαγωγή προς τη Ρωσία γεωργικών προϊόντων που παράγονται στη χώρα μας. Το διάταγμα της ρωσικής προεδρίας, καθώς αφορά το σύνολο των χωρών-μελών της ΕΕ η οποία έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας, δεν εξαιρεί την Ελλάδα.

«Με σκοπό την προστασία των εθνικών συμφερόντων της Ομοσπονδίας της Ρωσίας […] διατάσσω να απαγορευτούν ή να περιοριστούν για έναν χρόνο οι εισαγωγές στη ρωσική επικράτεια ορισμένων ειδών γεωργικών προϊόντων, πρώτων υλών και διατροφικών προϊόντων» από τις χώρες οι οποίες «αποφάσισαν να θέσουν σε ισχύ οικονομικές κυρώσεις» εναντίον της Ρωσίας, δήλωσε ο Πούτιν.

Ο ρώσος πρόεδρος έδωσε εντολή στην κυβέρνησή του να καταρτίσει τον κατάλογο με τα προϊόντα που θα σταματήσουν να εισάγονται και τα οποία παράγονται στις χώρες που επέβαλαν κυρώσεις στη Ρωσία λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, όπως διευκρίνισε στην ανακοίνωσή του το Κρεμλίνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές προίόντων κήπων και καρποφόρων δένδρων της ΕΕ προς τη Ρωσία ανήλθαν το 2013 στο ύψος των 2,2 δισ. ευρώ.

Συγκρατημένη αισιοδοξία μετά την σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών

Σε κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας ολοκληρώθηκε η σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών με στόχο να αξιολογηθούν οι νεότερες εξελίξεις σχετικά με τις επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές στη Ρωσία, μετά το εμπάργκο που επέβαλε η τελευταία απαντώντας στις κυρώσεις εναντίον της.

«Εμείς έχουμε συνεχείς επαφές, ώστε να έχουμε τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις, ει δυνατόν, καμία πρακτική επίπτωση» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, μετά την σύσκεψη.

«Oι αποφάσεις που έχει λάβει η Ρωσία, ο πρόεδρος Πούτιν» είπε ο κ. Βενιζέλος «είναι αποφάσεις που αφορούν όλο το δυτικό κόσμο, την ΕΕ, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία. Εμείς έχουμε συνεχείς επαφές ώστε να έχουμε τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις, ει δυνατόν, καμία πρακτική επίπτωση. Δεν θέλω να πω τώρα ποια είναι η διαδικασία στην οποία βρισκόμαστε. Εμείς, ως μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεπής στις κοινοτικές υποχρεώσεις, προσπαθούμε να έχουμε τις καλύτερες σχέσεις με όλες τις χώρες και προσπαθούμε να προστατεύσουμε την ελληνική αγροτική παραγωγή».

Τόσο οι διαβεβαιώσεις του ρώσου πρεσβευτή στην Αθήνα, όσο και οι ιστορικοί δεσμοί Ελλάδας-Ρωσίας, όπως δήλωσε εξερχόμενος της σύσκεψης ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Κωνσταντίνος Μίχαλος, δημιουργούν αισιοδοξία για την τύχη των ελληνικών αγροτικών προϊόντων, που εξάγονται στη Ρωσία.

Ωστόσο, έκδηλη είναι η ανησυχία των συναρμόδιων υπουργείων, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, μετά την ανακοίνωση του ρώσου πρωθυπουργού, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, στην οποία αναφέρονται κατηγορίες αγροδιατροφικών προϊόντων, εν αναμονή της εξειδικευμένης λίστας ανά χώρα και προϊόν, που θα εκδοθεί τις επόμενες μέρες, ενδεχομένως και αύριο, και θα δώσει απαντήσεις για τις εξαγωγές συγκεκριμένων αγροτικών ελληνικών προϊόντων στη Ρωσία.

Στην σύσκεψη επίσης αποφασίστηκε η άμεση σύσταση ομάδας εργασίας με αντικείμενο την εποπτεία των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων στη Ρωσία, τη διαχείριση των ζητημάτων που ανακύπτουν, καθώς και τον συντονισμό των σχετικών δράσεων.

Η ομάδα εργασίας θα αποτελείται από υπηρεσιακούς παράγοντες και εκπροσώπους κλαδικών και εξαγωγικών φορέων και θα εξετάζει άμεσα, παράλληλα, τις προοπτικές διεύρυνσης των αγορών για τα ελληνικά οπωροκηπευτικά προϊόντα, υποβάλλοντας το συντομότερο δυνατόν τις σχετικές προτάσεις της

Στη σύσκεψη, η οποία είχε προγραμματιστεί από τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας αλλά πλέον αποκτά ευρύτερη σημασία, συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥπΑΑΤ κ. Δ. Μελάς και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Ν. Σταθόπουλος. Ο τομέας των μεταφορών μάλιστα είναι πολύ σημαντικός, καθώς λόγω της ουκρανικής κρίσης οι μεταφορείς αναγκάζονται σήμερα να εισέλθουν στη Ρωσία μέσω Λευκορωσίας, μεγαλώνοντας έτσι τη διαδρομή κατά μιάμιση ημέρα (πέντε συνολικά) αυξάνοντας έτσι σημαντικά το κόστος.

Είχαν προσκληθεί ακόμη εκπρόσωποι από τους εξής φορείς: Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ), Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων (ΠΣΕ), Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), Σύνδεσμος Ελλήνων Κτηματομεσιτών (ΣΕΚ), Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Iincofruit-Hellas, Σύνδεσμος Ελληνικών Θαλασσοκαλλιεργειών (ΣΕΘ), Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ), Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), Ελληνική Κτηνιατρική Εταιρεία (ΕΚΕ), Σύνδεσμος Ελλήνων Γουνοποιών (ΣΕΓ), Ομοσπονδία Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος (ΟΦΑΕ), Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ).

Ήδη επικρατούσε έντονος προβληματισμός στην Αθήνα για τα ρωσικά αντίποινα πριν από την ανακοίνωσή τους και την περασμένη Παρασκευή είχε κληθεί ο νέος πρεσβευτής της Ρωσίας κ. ΑΝτρέι Μάσλοφ στο υπουργείο Εξωτερικών και συναντήθηκε με τον κ. Μίχαλο.

Στις συναντήσεις που είχε ο κ. Μάσλοφ η ελληνική πλευρά επισήμανε τη μετριοπαθή και λογική στάση που έχει τηρήσει η Αθήνα καθ’ όλη τη διάρκεια της ρωσο-ουκρανικής κρίσης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξε κατανόηση για τις ελληνικές θέσεις, κάτι που δεν έχει μετουσιωθεί ακόμη σε πράξη από το Κρεμλίνο.

Ανησυχία υπάρχει στην Αθήνα στις εξαγωγές – εισαγωγές αμυντικού υλικού. Ειδικά στον δεύτερο, η Αθήνα επέμεινε μαζί με άλλες χώρες (κυρίως τη Γαλλία, που δεν ήθελε να ακυρωθεί η παραγγελία δύο πλοίων «Μιστράλ» προς τη Μόσχα) ότι η απαγόρευση εισαγωγών δεν πρέπει να αφορά σε τρέχοντα συμβόλαια αλλά σε μελλοντικά. Και τούτο καθώς οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις διαθέτουν ρωσικά οπλικά συστήματα (Tor-M1, S-300) και θα μπορούσαν να πληγούν από ρωσικά αντίποινα (π.χ. αδυναμία εισαγωγής ανταλλακτικών).

Και στο θέμα των εισαγωγών πετρελαίου η ελληνική πλευρά παρακολουθεί με προσοχή, καθώς εισάγει σημαντικές ποσότητες «μαύρου χρυσού» από τη Ρωσία και δεν θα ήθελε να βρεθεί ξανά αντιμέτωπη με μία κατάσταση όπως το 2012 εναντίον του Ιράν (από το οποίο προμηθευόταν η χώρα μας πετρέλαιο με πίστωση).

Εκτακτη σύσκεψη στο υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης

Έκτακτη σύσκεψη για το θέμα αυτό πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) με τη συμμετοχή και στελεχών του υπουργείου Εξωτερικών. Το ΥΠΕΞ ενημέρωσε για την κατάσταση που επικρατεί και κινείται πλέον η χώρα με διπλωματικά μέσα για εξεύρεση λύσης. Προηγήθηκε συνάντηση την Τετάρτη με τον υφυπουργό Ανάπτυξης κ. Νότη Μηταράκη και τον γενικό γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων κ. Παναγιώτη Μίχαλο.

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει οργανωμένη εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ στο σύνολό της με τη Ρωσική Ομοσπονδία, αλλά διμερείς συμφωνίες με τα κράτη-μέλη, πρώτο μέλημα για τις διπλωματικές κινήσεις είναι να διευκρινιστεί αν τα ελληνικά προϊόντα –όχι μόνο αγροτικά– εντάσσονται στη λίστα του διατάγματος που αφορά απαγόρευση ή σε εκείνη με τον περιορισμό εισαγωγών τους για ένα χρόνο.

Κατά τη σύσκεψη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έπεσαν προτάσεις που συμπίπτουν με αυτές της φινλανδικής πλευράς για το ζήτημα. Η εναλλακτική που προτάθηκε είναι να δώσει λύση άμβλυνσης του προβλήματος το Ταμείο Κρίσεων της ΕΕ από το οποίο θα εκταμιευθούν κονδύλια.