Η Ευρώπη χρειάζεται 2,5 τρισ. ευρώ για ενεργειακή αυτάρκεια

Επενδύσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ θα απαιτηθούν τα επόμενα χρόνια στον ενεργειακό τομέα προκειμένου η Ευρώπη να επιτύχει τόσο τους στόχους που έχει θέσει για μείωση των εκπομπών αερίων που σχετίζονται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου όσο και για να διασφαλίσει την ενεργειακή της ασφάλεια και επάρκεια, υπό το πρίσμα και των πρόσφατων σημαντικών γεωπολιτικών εξελίξεων.

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει ανάλυση του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικής Ερευνας (DIW Berlin), που λαμβάνοντας υπόψη τον Οδικό Χάρτη της Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το 2050, καθώς και σειρά μελετών από φορείς όπως ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA), το Ευρωπαϊκό Ιδρυμα για το Κλίμα (ECF), αλλά και ο Ευρωπαίος Διαχειριστής Δικτύων Μεταφοράς (ENTSO-E), καταγράφει τις επενδυτικές ανάγκες στον ηλεκτρισμό, το φυσικό αέριο και την εξοικονόμηση ενέργειας.

Συγκεκριμένα, στην έκθεση που παρουσίασε τον Ιούλιο, το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικής Ερευνας σημειώνει πως με βάση τους στόχους της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων που σχετίζονται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 80%-95% το 2050, αλλά και τον ενδιάμεσο στόχο για μείωση 40% ως το 2030 που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρισμού αλλά και στα δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου καθώς και στα έργα αναβάθμισης της ενεργειακής αποδοτικότητας στην Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες.

Μάλιστα το DIW παρουσιάζει κλιμακωτά τις εκτιμήσεις των επιμέρους φορέων για τα ποσά που θα πρέπει να διατεθούν για τη δημιουργία των απαραίτητων ενεργειακών υποδομών, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ως και για 2,5 τρισ. ευρώ ως το 2030!

Συγκεκριμένα, το European Climate Foundation (ΕCF) εκτιμά τις απαραίτητες επενδύσεις στον τομέα του ηλεκτρισμού ως το 2030 στα 1,153 τρισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 1 τρισ. θα διατεθεί για κατασκευή μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (συμβατικές και ΑΠΕ), 57 δισ. ευρώ για εφεδρικές μονάδες και 68 δισ. ευρώ για δίκτυα μεταφοράς υψηλής τάσης.

Επιπλέον, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η χαρτογράφηση των υποδομών αλλά και των μορφών ενέργειας στις οποίες δίνεται προτεραιότητα μέχρι το 2030. Σύμφωνα με την έκθεση, η ανάγκη επενδύσεων εστιάζεται κυρίως στα δίκτυα διανομής, καθώς αυτά πρέπει να μετατραπούν σε «έξυπνα» δίκτυα και να επιτρέψουν τη μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και τη δυνατότητα για ενεργό συμμετοχή των καταναλωτών στη διαμόρφωση της ζήτησης μέσω «έξυπνων» μετρητών.

Παράλληλα, η εκρηκτική κατάσταση στην Ουκρανία αναδεικνύει την αναγκαιότητα για επενδύσεις στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου και σε εγκαταστάσεις LNG. H Διεθνής Ενωση Ενέργειας (IEA) τοποθετεί τις αναγκαίες επενδύσεις στα 165 δισ. ευρώ ως το 2030, ενώ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει πως 70 δισ. ευρώ θα χρειαστεί να διατεθούν στον συγκεκριμένο τομέα ως το 2020. Τέλος, και όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας, η ΙΕΑ θεωρεί αναγκαίες επενδύσεις ύψους 1.200-2.300 δισ. ευρώ στην Ευρώπη ως το 2035.

Με δεδομένες τις δημοσιονομικές πιέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και το γεγονός ότι προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και ενεργειακό επίπεδο, απαιτούνται σε ετήσια βάση περίπου 150 δισ. ευρώ σε σχετικές επενδύσεις (ήτοι 80% του Ελληνικού ΑΕΠ), η υλοποίηση των προαναφερθεισών επενδύσεων σε υποδομές δικτύων, μονάδες παραγωγής και έργα εξοικονόμησης είναι αδύνατο να υποστηριχθεί από τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ΕΕ.

Κατά συνέπεια, εκτιμάται πως η Ευρώπη θα πρέπει να αναζητήσει τα κεφάλαια αυτά από τον ιδιωτικό τομέα, προσελκύοντας επενδυτές, οι οποίοι όμως με τη σειρά τους θα χρειαστούν επαρκείς εγγυήσεις και το κατάλληλο επενδυτικό τοπίο. Επιπρόσθετα, θα απαιτηθεί η σύμπραξη της ΕΤΕπ και των εργαλείων JESSICA και JASPERS, ενώ ειδικά για τα έργα δικτύων, η ένταξή τους στο καθεστώς Project of Common Interest αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επίσπευση της αδειοδοτικής διαδικασίας και την ομαλή υλοποίηση των επενδύσεων.