Προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπεβλήθη επισήμως το καινούργιο «Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας για την περίοδο 2014-2020» από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ).
Στρατηγικός στόχος του νέου Προγράμματος είναι, σύμφωνα με την Ειδική Γραμματεία Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών, η μετάβαση της ελληνικής αγροτικής οικονομίας σε ένα ισχυρό και βιώσιμο αγρο-διατροφικό μοντέλο με ταυτόχρονη αύξηση της προστιθέμενης αξίας των εγχώριων αγροτικών προϊόντων.
Βασικές αρχές της αγροτικής ανάπτυξης της περίοδο 2014-2020 αποτελούν η οικονομική και περιβαλλοντική αειφορία, η προώθηση της κοινωνίας της γνώσης ως δομικού στοιχείου της καινοτόμου επιχειρηματικότητας, η εξωστρέφεια, η απασχόληση και η κοινωνική συνοχή.
Βάσει των ανωτέρω το όραμα για την αγροτική ανάπτυξη, είναι «Ολοκληρωμένη ανάπτυξη και βιώσιμη ανταγωνιστικότητα του αγροτικού χώρου» με βασικό όχημα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος και την ανάδειξη του πολυλειτουργικού χαρακτήρα των αγροτικών περιοχών. Η επίτευξη του οράματος για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη και τη βιώσιμη ανταγωνιστικότητα του αγροτικού χώρου συμβάλλει και στους τρεις στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, μέσω των τριών ενωσιακών στόχων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Η στρατηγική διαρθρώνεται γύρω από δύο αλληλένδετους και συμπληρωματικούς στόχους, που στοχεύουν στην άμβλυνση των επιπτώσεων της μακροχρόνιας ύφεσης λόγω της υφιστάμενης οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής καθώς επίσης και των γενικότερων δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα για την δημοσιονομική εξυγίανση και την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι στρατηγικοί στόχοι για την επίτευξη του οράματος είναι οι ακόλουθοι:
– Μετάβαση σε ένα ισχυρό, αειφόρο αγρο-διατροφικό σύστημα: Μέσω του παρόντος στρατηγικού στόχου επιδιώκεται ένα διττό αποτέλεσμα. Αφενός η ενδυνάμωση της σχέσης του αγροτικού τομέα με αυτόν της μεταποίησης/τυποποίησης των αγροτικών προϊόντων και των καταναλωτών, έτσι ώστε να υπάρξουν οι συνθήκες δημιουργίας ενός ισχυρού και ανταγωνιστικού αγρο-διατροφικού συστήματος, αφετέρου η αειφορία ενός τέτοιου συστήματος.
– Αύξηση της «προστιθέμενης» αξίας των αγροτικών περιοχών: Η έννοια της Αγροτικής Ανάπτυξης συνδέεται άμεσα με την προώθηση της ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών. Η ανάπτυξη αυτή συντελείται με την δημιουργία βιώσιμων και πολυ-λειτουργικών αγροτικών περιοχών.
Μεταξύ άλλων το νέο πρόγραμμα προβλέπει για τους ακόλουθους τομείς:
Βιολογική Γεωργία
Στήριξη και ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας με σκοπό την ενθάρρυνση των αγροτών να συμμετάσχουν σε τέτοια συστήματα, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 834/2007, απαντώντας έτσι στη ζήτηση της κοινωνίας για τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών πρακτικών. Αλλά και να διατηρήσει αυτές τις μεθόδους, μετά την αρχική περίοδο της μετατροπής.
Επίσης το μέτρο συμβάλει στην αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυσης της χερσαίας και υδρόβιας άγριας χλωρίδας και πανίδας μέσω της περιορισμένης χρήσης λιπασμάτων και βελτιωτικών χαμηλής διαλυτότητας και το σημαντικό περιορισμό
φυτοπροστατευτικών προϊόντων και τυχόν μεταβολιτών αυτών, με θετικές επιπτώσεις επί της χερσαίας και υδρόβιας άγριας χλωρίδας και πανίδας.
Στην άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μέσω της μείωσης των εκπομπών υποξειδίου του αζώτου (N2O) λόγω μείωσης της εφαρμογής λιπασμάτων και την απαγόρευση ανόργανων αζωτούχων λιπασμάτων, καθώς και της αμειψισποράς με ψυχανθή και άλλες καλλιέργειες χλωρής λίπανσης.
Και στην πρόληψη των ζημιών που προκαλούνται από βλαβερούς οργανισμούς, ασθένειες και ζιζάνια βασιζόμενο πρωτίστως στην προστασία από τους φυσικούς εχθρούς, στην επιλογή ειδών και ποικιλιών, στην αμειψισπορά και στις καλλιεργητικές τεχνικές.
Ενίσχυση παραγωγών
Ενισχύονται οι γεωργοί για τη σύσταση ομάδων ή οργανώσεων παραγωγών με σκοπό να αντιμετωπίσουν από κοινού τις προκλήσεις της αγοράς, να ενισχύσουν τη δύναμη διαπραγμάτευσης -μέσω της αύξησης του όγκου του διαπραγματευόμενου προϊόντος- σε σχέση με την παραγωγή και την εμπορία συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αγορών, να διευρύνουν τον αριθμό των πιθανών αγοραστών και να μειώσουν το ανά παραγωγό κόστος των συλλογικών επενδύσεων.
Το μέτρο έχει ρόλο κινήτρου, προκειμένου να ενθαρρύνει τη σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών στους τομείς της γεωργίας και της δασοπονίας με σκοπό:
– την προσαρμογή της παραγωγής και των προϊόντων των παραγωγών που είναι μέλη αυτών των ομάδων και οργανώσεων στις απαιτήσεις της αγοράς
– την από κοινού διάθεση εμπορευμάτων στην αγορά
– τη θέσπιση κοινών κανόνων για πληροφορίες που αφορούν την παραγωγή και ιδίως σε σχέση με τη συγκομιδή και τη διαθεσιμότητα
– τη μείωση του κόστους παραγωγής μέσω της από κοινού χρήσης υλικοτεχνικών υποδομών
– άλλες δραστηριότητες που μπορούν να διεξάγονται από ομάδες και οργανώσεις παραγωγών, όπως η ανάπτυξη δεξιοτήτων οργάνωσης επιχειρήσεων και εμπορίας και η διευκόλυνση διαδικασιών καινοτομίας.
Natura 2000
Ενισχύσεις και για τη λήψη κατάλληλων μέτρων προστασίας σε περιοχές του δικτύου Νatura 2000, ώστε να αποφεύγεται η υποβάθμιση των φυσικών οικοτόπων και των οικοτόπων των ειδών, καθώς και οι ενοχλήσεις που έχουν επιπτώσεις στα είδη.
Η υποστήριξη στο πλαίσιο του μέτρου αφορά χορήγηση στους δικαιούχους του μέτρου αυτού (δασοκτήμονες), που πάσχουν από ιδιαίτερα μειονεκτήματα στις περιοχές που προκύπτουν από την εφαρμογή των οδηγιών για τα πουλιά και τα ενδιαιτήματα (οικοτόπους) σε σύγκριση με δασοκτήμονες σε άλλους τομείς που δεν υπόκεινται στα μειονεκτήματα αυτά.
Γ. Καρασμάνης: Νέα περίοδος
«Η υποβολή του καινούργιου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης σηματοδοτεί μια νέα περίοδο για την αγροτική ανάπτυξη της χώρας μας, που με τη σειρά της θα συμβάλει καθοριστικά στην ευρύτερη προσπάθεια για ανάκαμψη και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας» επισήμανε σε δηλώσεις του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργος Καρασμάνης.
Στο καινούργιο Πρόγραμμα, πρόσθεσε ο κ. Καρασμάνης, «αποτυπώνεται η βούληση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου για πλήρη αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων του αγροτικού μας τομέα, να προωθηθεί η επιχειρηματικότητα, η καινοτομία και η εξωστρέφεια, με παράλληλη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ταυτόχρονο σεβασμό στο περιβάλλον και στη διατήρηση της αειφορίας».
Με τα επιμέρους προγράμματα και παρεμβάσεις, που περιλαμβάνονται σε αυτό, τόσο για τον Πυλώνα Ι όσο και για τον Πυλώνα ΙΙ της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η αγροτική ανάπτυξη συμβαδίζει με το νέο Εθνικό Αναπτυξιακό Πρότυπο, όπως αυτό αποτυπώνεται στο εγκεκριμένο Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020 και με τις προτεραιότητες του Προγράμματος Προσαρμογής του ελληνικού αγροτικού τομέα.