Διψούν για γνώση. Αφοσιώνονται απόλυτα την ώρα του μαθήματος –δεν διαταράσσεται ούτε από περίεργους επισκέπτες που έχουν την τύχη να μπουν στις τάξεις και στα εργαστήρια. Και όμως, κανένας από τους 90 χαρισματικούς εφήβους που βρέθηκαν στις εγκαταστάσεις του Κολεγίου Ανατόλια για ένα πρόγραμμα που ολοκληρώνεται δεν λέει «είμαστε πιο έξυπνοι από τα άλλα παιδιά»· αντιθέτως, λένε: «Είμαστε διαφορετικοί». Για τα περισσότερα από αυτά το σχολείο αποτελεί μια παθητική διαδικασία.
Κοινά ενδιαφέροντα χωρίς ανταγωνισμό
«Αυτοί οι μαθητές αισθάνονται παγιδευμένοι και η ανησυχία μας σχεδιάζοντας το πρόγραμμα στην Ελλάδα ήταν ότι αυτά τα μυαλά τελικά θα φύγουν από τη χώρα και θέλουμε αυτό να αντιστραφεί» επισημαίνει ο κ. Συμεών Μπρόντσκι, διευθυντής CTY International του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Στο Κέντρο για Χαρισματικά και Ταλαντούχα Παιδιά (CTY) ο κύριος μηχανισμός μάθησης είναι η περιέργεια, το εσωτερικό κίνητρο.
«Κάθε παιδί έχει μια ξεχωριστή θέση σε αυτό το σχολείο. Δεν αισθάνεται διαφορετικό. Για να είμαστε εδώ σημαίνει πως έχουμε κοινά ενδιαφέροντα. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός» αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο 12χρονος Σωκράτης Σιγανός, από τους μικρότερους μαθητές του Κέντρου. Απολαμβάνοντας το μεσημεριανό φαγητό, στο διάλειμμα του μαθήματος «Πιθανότητες και Θεωρία Παιγνίων», εκείνος και τρεις ακόμη μαθητές απαντούν με εντυπωσιακή άνεση και ωριμότητα σε ερωτήσεις σχετικά με την εμπειρία του CTY Greece, το σχολείο, το μέλλον.
Οπως διαπιστώνει με ικανοποίηση, «είναι διαφορετικά από το σχολείο». Μεγάλες εγκαταστάσεις, σύγχρονος εξοπλισμός, εργαστήρια, μαθήματα που δεν περιλαμβάνονται στο σχολικό πρόγραμμα, αλλά και καθηγητές που δεν φωνάζουν, δεν μαλώνουν τα παιδιά και ενδιαφέρονται για την ψυχολογία τους. «Ηρθα με δική μου πρωτοβουλία, έπειτα από ενημέρωση στο σχολείο, το Πειραματικό Γυμνάσιο Ηρακλείου Κρήτης. Θεώρησα πως τα μαθήματα θα είναι ξεχωριστά και αυτή ήταν εξαρχής η ανησυχία μου» εξηγεί.
«Στο σχολείο διαθέτουμε εργαστήριο και σύγχρονες εγκαταστάσεις, όμως δυστυχώς μένουν αναξιοποίητα. Πηγαίνουμε εκεί και ουσιαστικά διαβάζουμε το βιβλίο, δεν κάνουμε πειράματα. Ενώ εδώ η σειρά είναι: θεωρία – συζήτηση – πείραμα». Υστερα από μία εβδομάδα στο CTY Greece αισθάνεται ακόμη πιο κοντά στην Ιατρική από πριν. «Θέλω μια μέρα να γίνω γιατρός, και συγκεκριμένα χειρουργός» λέει η Ειρήνη Τζέρμπου με χαμόγελο.
Ως κόρη γιατρών, η 13χρονη μαθήτρια του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου Αθηνών σκέφτεται από τώρα να ακολουθήσει τα χνάρια των γονιών της. «Διάλεξα το μάθημα των βιοϊατρικών επιστημών ώστε να δω εάν είμαι φτιαγμένη για αυτό, εάν μπορώ να σηκώσω το βάρος ενός επαγγέλματος από το οποίο εξαρτώνται ανθρώπινες ζωές, αλλιώς να μη χάσω πολύτιμο χρόνο» εξηγεί. Οι ώρες στο εργαστήριο την έχουν συνεπάρει. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα στο μάθημα για το μυοσκελετικό σύστημα οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δουν τη θεωρία στην πράξη, παρατηρώντας κοτόπουλα.
«Εχουμε κοινές ανησυχίες, όχι όπως στο σχολείο όπου συχνά δεν μας καταλαβαίνουν οι συμμαθητές μας και η διαφορετικότητα δεν γίνεται αποδεκτή» επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» η 14χρονη Ολυμπία Γιαννοπούλου, μαθήτρια του Πειραματικού Σχολείου Θεσσαλονίκης, τονίζοντας ότι συνδετικός κρίκος των 90 εφήβων είναι η διάθεση για μάθηση. «Αν και έπρεπε να προσαρμόσουμε την καθημερινότητά μας σε αυτήν άλλων παιδιών με διαφορετική κουλτούρα, όλα κύλησαν εύκολα» εξηγεί.
«Η εμπειρία αυτή διαμορφώνει τα όνειρα και τις φιλοδοξίες μας, ίσως μας βοηθήσει να προσεγγίσουμε το αυριανό μας επάγγελμα» σχολιάζει στο «Βήμα». Επειτα από μια εβδομάδα συνεχούς ενασχόλησης με τη Χημεία σε πολύ υψηλό επίπεδο, έχει μάθει πια πώς αισθάνεται ένας πραγματικός χημικός. Το ενδιαφέρον της όμως προσελκύουν και άλλα γνωστικά πεδία. Ελπίζει μάλιστα το επόμενο καλοκαίρι να επιτύχει και πάλι στις εξετάσεις για να μπορέσει να παρακολουθήσει ένα ακόμη μάθημα.
«Πολλά παιδιά με διαφορετικά ταλέντα έχουν πρόβλημα κοινωνικοποίησης, εδώ όμως όλα είναι δομημένα ώστε να μπουν στην ομάδα και το ενδιαφέρον τους να είναι ζωντανό στα μαθήματα» εξηγεί στο «Βήμα» ο 15χρονος Διονύσης Ζαπάντες, τελειόφοιτος του Πειραματικού Γυμνασίου Πάτρας. Οσο για το σχολείο, δεν είναι μόνον οι άλλοι μαθητές που απομονώνουν τα παιδιά που έχουν ξεχωριστά ενδιαφέροντα, είναι και οι καθηγητές που αδυνατούν να τους εξάψουν το ενδιαφέρον και να ξεδιπλώσουν τα ταλέντα τους, όπως λέει. Φιλοπερίεργος από τη φύση του, γι’ αυτόν η εμπειρία του κάμπους είναι ξεχωριστή. «Αυτό που μας προσφέρεται είναι ένας όγκος γνώσεων και εμπειριών. Δεν είναι μόνο τα μαθήματα, αλλά οι εκδρομές τα Σαββατοκύριακα, τα πάρτι, οι συζητήσεις, οι φιλίες. Εμπειρίες ζωής».
«Δεν είναι σχολείο για ελίτ»
Στο Εργαστήριο Μηχανολογίας, μέσα στις κατάφυτες εγκαταστάσεις του Κολεγίου Ανατόλια, οι μαθητές κατασκευάζουν ανά ομάδες τα δικά τους αυτοκινούμενα οχήματα, στην Επιστήμη Υπολογιστών νέοι που δεν ήξεραν πριν από λίγες ημέρες προγραμματισμό τώρα γράφουν κώδικα, ενώ στη Θεωρία Παιγνίων εφαρμόζουν τη μαθηματική λογική μέσα από παιχνίδια στρατηγικής. «Πιστεύαμε ότι θα πάρω κάποιο πιστοποιητικό επίδοσης, όμως όταν λάβαμε την ενημέρωση για το κάμπους και την υποτροφία, πέσαμε από τα σύννεφα. Οι γονείς μου ήταν επιφυλακτικοί, ούτε κατασκήνωση δεν είχα πάει μέχρι σήμερα» αναφέρει η 14χρονη Ολυμπία Γιαννοπούλου.
Οι μαθητές που «κέρδισαν» μια θέση στο τριών εβδομάδων πρόγραμμα έδωσαν το ειδικό τεστ ακαδημαϊκών δεξιοτήτων στη γλώσσα και στα μαθηματικά, το οποίο εδώ και 35 χρόνια αναπτύσσει το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins των ΗΠΑ. «Κρίσιμος παράγοντας για την επιλογή του Ανατόλια ήταν η φιλοσοφία του για την εκπαίδευση.
Ολοι εδώ πιστεύουν στη διάχυση του προγράμματος στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Δεν φτιάξαμε ένα σχολείο για την ελίτ»
λέει με ικανοποίηση στο «Βήμα» ο κ. Συμεών Μπρόντσκι του Johns Hopkins. Αυτός ήταν και ο στόχος του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» που οραματίστηκε και χρηματοδοτεί το CTY Greece. Οι καλοί βαθμοί δεν είναι πάντοτε κριτήριο
Στις εξετάσεις, οι οποίες διενεργήθηκαν σε δημόσια σχολεία και ακαδημαϊκά ιδρύματα δώδεκα πόλεων, συμμετείχαν 1.500 παιδιά. Εκείνα με τα υψηλότερα σκορ εντάχθηκαν στο πρόγραμμα, δίχως να γνωρίζουν ποιο ήρθε πρώτο ή δεύτερο. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα 2/3 των μαθητών είναι μαθητές δημόσιων σχολείων, όμως και από τους μαθητές ιδιωτικών ή μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων μεγάλο ποσοστό φοιτά με πλήρη υποτροφία. Από τα 90 παιδιά, τα 66 έχουν λάβει υποτροφία, με τα 36 από αυτά να έχουν πλήρη υποτροφία (οικογενειακό εισόδημα ως 30.000 ευρώ).
«Τα παιδιά αυτά δεν είναι απαραίτητα οι καλύτεροι μαθητές, πολλά βαριούνται το συμβατικό μάθημα, με αποτέλεσμα να παίρνουν μέτριους βαθμούς. Εμάς μας ενδιαφέρει η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στο υψηλό επίπεδο των μαθημάτων»
εξηγεί ο υπεύθυνος του προγράμματος κ. Αντώνης Αποστόλου. Η Ολυμπία έλαβε για πρώτη φορά μέρος σε τέτοιου είδους εξετάσεις, θέλοντας να ζήσει αυτή την εμπειρία. Παρά τις όποιες ανησυχίες, η αξία μιας εμπειρίας, αντίστοιχες της οποίας υπάρχουν μόνο στο εξωτερικό όπου το κόστος είναι μεγάλο, έπεισε την ίδια και τους γονείς της ότι έπρεπε να αδράξει την ευκαιρία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
