Το σύνθετο ζήτημα της ιδιωτικής πολεοδόμησης και των οικοδομικών συνεταιρισμών φιλοδοξεί να επιλύσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), μετά από τουλάχιστον τέσσερις δεκαετίες άκαρπων προσπαθειών.
Σύμφωνα με νέες ρυθμίσεις, ένα μικρό ποσοστό που αφορά οικοδομικούς συνεταιρισμούς με εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο προ του έτους 1975, θα μπορούν να χτίσουν στις ιδιοκτησίες τους, ενώ οι υπόλοιποι θα πρέπει να ανταλλάξουν την έκταση που καταλαμβάνουν σε δάσος ή δασική έκταση, με άλλη δημόσια χορτολιβαδική έκταση, η οποία θα μπορεί να πολεοδομηθεί.
Με το νομοσχέδιο –σκούπα που φέρνει το ΥΠΕΚΑ, με τίτλο «Περιβαλλοντική Αναβάθμιση και Ιδιωτική Πολεοδόμηση –Βιώσιμη Ανάπτυξη Οικισμών –Ρυθμίσεις Δασικής Νομοθεσίας», επιχειρείται να δοθεί αξία σε ανενεργά δικαιώματα πολιτών, όπως είναι τα μερίδια των οικοδομικών συνεταιρισμών.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Νίκος Ταγαράς, η πολιτεία, με το σχέδιο νόμου το οποίο θα κατατεθεί εντός των ημερών στη Βουλή, «φροντίζει να προσαρμοστεί στις τελευταίες αποφάσεις του ΣτΕ και του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, που αξιώνουν αποζημίωση όσων πολιτών δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τα περιουσιακά τους δικαιώματα».
Σε δάση οι μισοί συνεταιρισμοί της Αττικής
Έτσι, τακτοποιούνται περί τους 550 οικοδομικούς συνεταιρισμούς ανά την Ελλάδα, εκ των οποίων οι 220 βρίσκονται εντός των ορίων της Αττικής και εκτιμάται ότι καταλαμβάνουν περίπου 100.000 στρέμματα. Από αυτούς το 50% έχουν προβλήματα με την πολεοδόμηση (π.χ. δεν έχουν εκδοθεί Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης – ΠΕΡΠΟ).
Ειδικά στην Αττική, οι μισοί συνεταιρισμοί (50%) βρίσκονται εντός δασών και δασικών εκτάσεων. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη είναι 14%, όπου 22 οικοδομικοί συνεταιρισμοί καταλαμβάνουν περί τα 50.000 στρέμματα.
Όπως δήλωσε ο κ. Ταγαράς, το νομοσχέδιο επιχειρεί να δώσει λύση σε όσους οικοδομικούς συνεταιρισμούς έχουν τις νόμιμες προϋποθέσεις ή έχουν ήδη δικαιωθεί από τα δικαστήρια.
Πιο συγκεκριμένα, θα μπορούν να εντάσσονται σε ειδικό καθεστώς περιβαλλοντικής αναβάθμισης και ιδιωτικής πολεοδόμησης, οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί με εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο προ του έτους 1975 που δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί, οι οποίοι είναι νόμιμοι ιδιοκτήτες δασών, δασικών εκτάσεων, και γενικότερα εκτάσεων μη υπαγόμενων στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, πριν την έναρξη ισχύος του Συντάγματος του 1975. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν περίπου 20 συνεταιρισμοί στην Αττική.
Οι συγκεκριμένοι συνεταιρισμοί για να μπορέσουν να οικοδομηθούν θα πρέπει:
–50% της έκτασης να αποδίδεται κατά κυριότητα στο Ελληνικό Δημόσιο
–οι οικοδομήσιμοι χώροι να μην υπερβαίνουν το 25% της έκτασης
–ένα 25% να παραμένει ελεύθερο προκειμένου να χωροθετούνται δρόμοι, ελεύθεροι χώροι κ.ά.
Για τη διαδικασία πολεοδόμησης θα εκδίδεται προεδρικό διάταγμα.
Για όσους οικοδομικούς συνεταιρισμούς δημιουργήθηκαν μετά το 1975, θα δίδεται η δυνατότητα ανταλλαγής της δασικής έκτασης που καταλαμβάνουν με άλλη δημόσια χορτολιβαδική έκταση.Με άλλα λόγια, ο συνεταιρισμός θα παραχωρεί στο Δημόσιο δάσος ή δασική έκταση προκειμένου να την ανταλλάξει με δημόσια χορτολιβαδική έκταση, την οποία θα μπορεί να πολεοδομήσει. Στις ανταλλάξιμες εκτάσεις το ΥΠΕΚΑ περιλαμβάνει και εγκαταλελειμμένους οικισμούς.
Τι θα επιτρέπεται στους εγκαταλελειμμένους οικισμούς
Ως «εγκαταλελειμμένοι» ορίζονται οικισμοί έως 150 κατοίκους, οι οποίοι, σύμφωνα με το υπουργείο, υπολογίζονται σε περίπου 8.000. Κοντά σε αυτούς θα καθοριστούν ζώνες –υποδοχείς οικοδομικών συνεταιρισμών, οι οποίες θα βρίσκονται σε: δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις καθώς και σε εκτάσεις ακινήτων ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Οι συγκεκριμένες περιοχές θα πρέπει να βρίσκονται έως και τρία χιλιόμετρα από τους οικισμούς. Ειδικά στην περίπτωση που οι υπάρχοντες οικισμοί έχουν χαρακτηριστεί ως Παραδοσιακοί, η απόσταση των ζωνών πρέπει να βρίσκεται μεταξύ ενός και τριών χιλιομέτρων.
Εάν ένας οικισμός στην απογραφή του 2011 εμφανίζει πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 τότε μπορούν να χωροθετούνται ζώνες –υποδοχείς στα πέντε χιλιόμετρα.
Οι οικισμοί θα πρέπει να απέχουν πέραν των 200 μέτρων από την ακτογραμμή, εκτός των περιπτώσεων που έχει καθοριστεί γραμμή αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης.
Το μέγεθος του νέου οικισμού δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 300 στρέμματα. Εάν όμως ο εγκαταλελειμμένος οικισμός έχει έως και 50 κατοίκους, το μέγεθος του νέου οικισμού δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 100 στρέμματα, ενώ, εάν έχει έως και 100 κατοίκους το μέγεθος του νέου οικισμού θα μπορεί να καταλαμβάνει 200 στρέμματα.
Το ΥΠΕΚΑ φιλοδοξεί ότι με τις νέες ρυθμίσεις έως το 2020 θα έχουν ολοκληρωθεί οι ανταλλαγές προκειμένου να προχωρήσει η πολεοδόμηση νέων οικισμών από τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς.
