Οπως φαίνεται, ο άνθρωπος δεν είναι ο μόνος που χρησιμοποιεί το βλέμμα για να επικοινωνήσει. Ιάπωνες ερευνητές από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Τόκιο και το Πανεπιστήμιο του Κιότο ανακάλυψαν ότι ένα βλέμμα αρκεί και στην περίπτωση των… κυνοειδών –στα οποία συγκαταλέγονται οι σκύλοι, οι λύκοι, τα τσακάλια και οι αλεπούδες.
Αναλύοντας τα χαρακτηριστικά του προσώπου και των ματιών συνολικά 25 διαφορετικών ειδών που ανήκουν στην εν λόγω οικογένεια, οι ερευνητές ανακάλυψαν μια «κρυφή» γλώσσα μέσω των ματιών.
Συγκεκριμένα είδαν ότι τα ζώα με το πιο έντονο βλέμμα έτειναν να ζουν και να κυνηγούν σε αγέλες, όπως π.χ. συμβαίνει στην περίπτωση των λύκων. Η κρυφή αυτή μορφή επικοινωνίας, κατά τους ειδικούς, βοηθάει τα ζώα να κυνηγούν ομαδικά και να στοχεύουν μεγάλα θηράματα. Τα είδη πάλι που είχαν καμουφλαρισμένα με τρίχωμα μάτια έτειναν να ζουν πιο μοναχικά ή σε ζευγάρια, γεγονός που υποδείκνυε ότι η επικοινωνία μέσω του βλέμματος δεν ήταν πρωτεύουσας σημασίας.
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ιάπωνες ερευνητές μοίρασαν τα είδη που εξέτασαν σε τρεις ομάδες.
Στην πρώτη ομάδα κατετάγησαν είδη όπως ο γκρίζος λύκος, το κογιότ και το χρυσό τσακάλι, τα οποία έχουν ανοιχτόχρωμη ίριδα που έρχεται σε αντίθεση με την κόρη των ματιών τους. Παράλληλα το τρίχωμα της κεφαλής αυτών των ειδών εμφανίζει έγχρωμα σχέδια καθοδηγώντας το βλέμμα των άλλων ζώων στην περιοχή των ματιών τους. Τα ζώα αυτά ζουν σε αγέλες.
Στη δεύτερη ομάδα συμπεριελήφθησαν ο μεγαλόσωμος κοκκινωπός λύκος της Νότιας Αμερικής, ο αυστραλιανός άγριος σκύλος ντίνγκο και η αλεπού κιτ της Βόρειας Αμερικής, των οποίων τα μάτια είναι σκουρόχρωμα, με αποτέλεσμα η κόρη τους να μην είναι διακριτή. Τα ζώα αυτά τείνουν να ζουν μοναχικά ή σε ζευγάρια.
Στην τρίτη ομάδα κατετάγησαν ο «στρουμπουλός» σκύλος (του είδους Speothos venaticus) της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής, το ιαπωνικό τανούκι που θυμίζει ρακούν και ο άγριος αφρικανικός σκύλος. Τα είδη αυτά δεν έχουν κάποιο συγκεκριμένο «τριχωτό» σχεδιασμό γύρω από τα μάτια τους. Τείνουν να ζουν σε αγέλες αλλά παρ’ όλα αυτά επιδίδονται σε μοναχικό κυνήγι.
Αγριο βλέμμα που μαγνητίζει
Μελετώντας τις συμπεριφορές των παραπάνω ειδών, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι ενώ σχεδόν όλα τα ζώα κοιτάζονταν μεταξύ τους πάνω-κάτω τις ίδιες φορές, το βλέμμα των λύκων είχε μεγαλύτερη χρονική διάρκεια συγκριτικά με εκείνο των αλεπούδων ή των σκύλων της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής.
Προηγούμενες μελέτες είχαν συνδέσει την ανοιχτόχρωμη ίριδα κάποιων ειδών της συγκεκριμένης οικογένειας με την εξελικτική τους προσαρμογή στην ηλιακή ακτινοβολία –κάτι παρόμοιο δηλαδή με αυτό που συμβαίνει και στη διαφορά του χρώματος στο ανθρώπινο δέρμα.
Συγκρίνοντας κάποια είδη λύκων, οι Ιάπωνες είδαν ότι το χρώμα της ίριδας δεν έφερε μεγάλη απόκλιση από είδος σε είδος. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ενδεχομένως να σημαίνει ότι η αντίθεση της ίριδας με την κόρη των ματιών ίσως αναπτύχθηκε με στόχο τη βελτίωση της επικοινωνίας ανάμεσα στα ζώα.
Οι ίδιοι πιστεύουν ότι η επικοινωνία μέσω του βλέμματος αποτελεί ένα πολύ σημαντικό «εργαλείο» για τα κυνοειδή, συμπεριλαμβανομένων και των σκύλων.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι σκύλοι τείνουν να έχουν άμεση οπτική επαφή με τον άνθρωπο, γεγονός που θα μπορούσε να δείχνει την προσπάθεια «συντονισμού» τους με εκείνον.
HeliosPlus
