ΠΕΚΙΝΟ
Την άποψη πως ο αγώνας για τη δημοκρατία στο Χονγκ Κονγκ έχει βαρύνουσα σημασία για όλη την Κίνα και την προοπτική εκδημοκρατισμού του «κόκκινου καπιταλισμού» εκφράζει σε σχετικό του άρθρο το αμερικανικό δίκτυο CNN.
Όπως τονίζει ο ειδικός πολιτικός αναλυτής Μάικλ Ντεγκόλιερ, «το «Λευκό Έγγραφο» της κινεζικής κυβέρνησης τείνει να εξελιχθεί σε έναν πραγματικό «πονοκέφαλο» για το Πεκίνο, με τους κινέζους ηγέτες να βλέπουν εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους του Χονγκ Κονγκ να συμμετέχουν σε ένα ανεπίσημο δημοψήφισμα όσον αφορά στην μελλοντική διακυβέρνηση της πόλης». Θυμίζουμε πως πριν λίγες εβδομάδες είχε κυκλοφορήσει από την κινεζική κυβέρνηση ένα επίσημο έγγραφο (επονομαζόμενο και «Λευκό») που τόνιζε ότι η αυτονομία του Χονγκ Κονγκ δεν είναι «φύσει δικαίωμα» αλλά κάτι που επιτρέπει το ίδιο το Πεκίνο. Το μόνο που έλειπε από το, πολυσέλιδο (14.500 λέξεις) κείμενο ήταν η λέξη «γενναιόδωρα» δίπλα στο «επιτρέπει».
Πολιτική ανυπακοή μέσω Διαδικτύου
Όπως και να’ χει, λίγες ημέρες μετά από τη δημοσιοποίηση του εγγράφου, περισσότεροι από 787.000 κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ είχαν συμμετάσχει σε ένα άτυπο ηλεκτρονικό δημοψήφισμα. Την κάλπη στη διαδικτυακή πύλη popvote.hk και σε 15 σημεία στην πόλη έστησε από τις 22 έως τις 29 Ιουνίου η οργάνωση Occupy Central που αναρωτιόταν «για ποια δημοκρατία και για ποιές εκλογές μιλάμε όταν τους υποψηφίους τούς επιλέγει το Πεκίνο;» και ζητεί να γίνουν μεταρρυθμίσεις έτσι ώστε να μπορούν να επιλέγουν τους υποψήφιους για την ηγεσία της περιοχής. Για παράδειγμα, ο κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ, Λεούνγκ Τσουν Γινγκ διορίστηκε το 2012 από μια 1.200μελή επιτροπή του Πεκίνου, ενώ νέες εκλογές έχουν προγραμματιστεί για το 2017, όπου η ίδια επιτροπή θα αποφασίσει για το διάδοχό του.
«Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι τόσο σημαντικό –και ταυτόχρονα τόσο ανησυχητικό – το Λευκό Έγγραφο του Πεκίνου: γιατί θέτει με επιτακτικό τόνο το τι μέλλει γενέσθαι πολιτικά για το Χονγκ Κονγκ. Είναι σαν να λέει η Κίνα στον υπόλοιπο κόσμο «κοιτάξτε μας και προσέξτε: το τι συμβαίνει εντός του Χονγκ Κονγκ είναι αποκλειστικά δική μας υπόθεση και κανενός άλλου. Κάνουμε ό,τι θέλουμε, αγνοώντας την Σινοβρετανική Κοινή Διακήρυξη του 1984», όπου η Κίνα έχει υποσχεθεί ότι το Χονγκ Κονγκ θα έχει έναν σχετικά υψηλό βαθμό αυτονομίας τουλάχιστον έως το 2047», σημειώνει το δημοσίευμα του CNN, με τον Ντεγκόλιερ να καταλήγει με νόημα πως «αν ανακόψουμε τις μεταρρυθμίσεις στο Χονγκ Κονγκ, είναι σαν να τις «σκοτώνουμε» και στην υπόλοιπη Κίνα».
Η βασική αρχή: μία χώρα, δύο συστήματα
Από το 1997 το Χονγκ Κονγκ αποτελεί Ειδική Διοικητική Περιφέρεια της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Η διακυβέρνησή του βασίζεται στην περίφημη Αρχή «μία χώρα, δύο συστήματα» (κομμουνισμός στην Κίνα, καπιταλισμός στην άλλοτε βρετανική αποικία). Υποτίθεται ότι το Χονγκ Κονγκ είναι αυτόνομο όσον αφορά στη νομοθεσία και στη δικαιοσύνη, το νόμισμα, την τελωνειακή πολιτική, τις πολιτιστικές αντιπροσωπείες, τις διεθνείς αθλητικές ομάδες και τους νόμους για τη μετανάστευση. Ενώ, υποτίθεται πάλι, η Κίνα αντιπροσωπεύει το Χονγκ Κονγκ διπλωματικά ελέγχοντας την εξωτερική του πολιτική και το ελέγχει στρατιωτικά, ενώ έχει βαρύνοντα λόγο στον διορισμό του τοπικού κυβερνήτη.
Το Χονγκ Κονγκ έχει έκταση 1.104 τετραγωνικών χιλιμέτρων και ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 7 εκατομμύρια κατοίκους, εκ των οποίων το 93,6% είναι Κινέζοι. Οι Βρετανοί αποικιοκράτες κατέλαβαν την περιοχή μετά τον Α’ Πόλεμο του Οπίου (1839-1842) και παρέμειναν εκεί μέχρι το 1997, με εξαίρεση την τετραετή ιαπωνική κατοχή του Χονγκ Κονγκ (1941-1945) στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
