Την θέση ότι η διαγραφή του χρέους είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την υπέρβαση της κρίσης, διατύπωσε το βράδυ της Τρίτης ο Αλ. Τσίπρας, τονίζοντας παράλληλα ότι το δίλημμα για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι «ρήξη ή ρεαλισμός», αλλά «ενσωμάτωση ή ανατροπή».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε στην παρουσίαση του βιβλίου «Μία μετριοπαθής πρόταση για την εππίλυση της κρίσης του ευρώ» των Τζέιμς Κ. Γκάλμπρεϊθ, Στιούαρτ Χόλαντ και Γ. Βαρουφάκη , η οποία έγινε στον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου, παρουσία ενός πολυπληθούς και ενδιαφέροντος από άποψη (πολιτικής) σύνθεσης ακροατηρίου.
Μεταξύ των παρευρισκομένων ο Αντρίκος Παπανδρέου, ο Στ. Θεοδωράκης, καθώς και κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ όπως οι Ι. Δραγασάκης και Γ. Σταθάκης.
Ομιλητές ήταν ο ομότιμος καθηγητής στο τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Αθήνας, Γ. Κριμπάς, ο εκ των συγγραφέων Ι. Βαρουφάκης, καθηγητής οικονομικής θεωρίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, και συντονιστής ο δημοσιογράφος, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Ξυδάκης.
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε στην ομιλία του ότι οι προτάσεις των συγγραφέων δεν ταυτίζονται με τις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, προσέθεσε όμως ότι εκκινούν από κοινές αφετηρίες και σε πολλά σημεία εφάπτονται με τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
«Θεωρούμε τη διαγραφή του χρέους αναγκαία, γιατί είναι προϋπόθεση για την ανάκαμψη. Ωστόσο ενώ τη θεωρούμε αναγκαία δε τη θεωρούμε ταυτόχρονα και από μόνη της ικανή», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και προσέθεσε ότι εντάσσει την οριστική και βιώσιμη υπέρβαση της υπερχρέωσης της χώρας στο τρίπτυχο «ανασυγκρότηση-αναδιανομή-ανάπτυξη».
Ο κ. Τσίπρας στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι το βιβλίο των Βαρουφάκη, Γκάλμπρεϊθ, Χόλλαντ συνιστά όντως μία «μετριοπαθής πρόταση» (έστω κι αν την χαρακτήρισε και ο ίδιος ριζοσπαστική), επειδή έχει ως γνώμονα την παρουσίαση διεξόδων με δεδομένο το ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Παρά ταύτα, ο κ. Τσίπρας σημείωσε στην ομιλία του ότι «καμία πρόταση δεν είναι ρεαλιστική αν δεν συνεκτιμά τον πραγματικό συσχετισμό πολιτικών δυνάμεων» και συμπλήρωσε: «Ακούω πολλές φορές ότι το δίλλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ρήξη ή ρεαλισμός. Ανοησίες», είπε και συνέχισε: «Η ρήξη και ο ρεαλισμός δεν είναι ετερώνυμες αλλά συμπληρωματικές έννοιες.
Ρήξη χωρίς σχέδιο ρεαλιστικό, οδηγεί σε ήττα, σημαίνει ενσωμάτωση.
Ρήξη με σχέδιο ρεαλιστικό, οδηγεί σε νίκη και σημαίνει ανατροπή.
Αυτό λοιπόν είναι το πραγματικό δίλλημα: ενσωμάτωση ή ανατροπή».
Ο ομιλία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ περιελάμβανε και πολιτικές αιχμές, ιδιαιτέρως στις αναφορές που έκανε προς τις «συγγενείς» πολιτικές δυνάμεις. «Η ουσιαστική επανίδρυση της Ευρώπης σε δημοκρατική, κοινωνική και οικολογική βάση είναι υπαρξιακή υπόθεση της ευρωπαϊκής Αριστεράς στο σύνολό της –ανεξάρτητα από ιστορικές διαιρέσεις, πολιτικές διαδρομές και κομματικές ταυτότητες», είπε ο κ. Τσίπρας και υπογράμμισε: «Αυτό πρέπει να το καταλάβουμε όλοι μας, σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες αριστεροί δημοκράτες και κομμουνιστές».
«Μια νέα Ευρώπη απαιτεί και μια νέα αριστερά. Μια αριστερά η οποία δρα ως δύναμη μετασχηματισμού της Ευρώπης, αλλά και του ίδιου του εαυτού της», είπε ο κ. Τσίπρας.
Αίσθηση πάντως προκάλεσε και η επανάληψη εκ μέρους του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, των όσων είχε αναφέρει προ μηνών ο κ. Δραγασάκης, προκαλώντας αντιδράσεις από μερίδα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ.
«Το διαχρονικά υψηλό δημόσιο χρέος της Ελλάδας δεν έχει μόνον εξωγενή αίτια. Έχει και ενδογενή. Βασικά συστατικά του μηχανισμού αναπαραγωγής του χρέους είναι η άνιση κατανομη των βαρών, οι ανισότητες και οι μη αναπαραγωγικές δαπάνες», σημείωσε ο κ. Τσίπρας και προσέθεσε ότι τα συστατικά αυτά συναρτώνται με τη δομή και τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος της χώρας μας μεταπολιτευτικά. «Με το στρεβλό, ρηχό και αντιπαραγωγικό αναπτυξιακό πρότυπο που υιοθέτησε το δικομματικό πολιτικό κατεστημένο της ΝΔ και ΠαΣοΚ», όπως είπε.
Εκτενής και εμφατική ήταν δε η αναφορά του κ. Τσίπρα στις μεταρρυθμίσεις που θα προωθήσει το κόμμα του.
«Αν δεν προχωρήσουμε στις επείγουσες προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος, την οικονομία και τους θεσμούς, σε μεταρρυθμίσεις που θα κλείσουν οριστικά την πόρτα στο παρελθόν, τότε, όσο κι αν αύριο μειώσουμε το δημόσιο χρέος, μεθαύριο θα το ξαναβρούμε μπροστά μας», είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, συμπληρώνοντας ότι «επειδή η έννοια μεταρρύθμιση έχει κακοπάθει και κακοφορμίσει από τα χρόνια του εκσυγχρονισμού έως τα χρόνια του τροϊκανισμού, από τους ίδιους πάνω κάτω ανθρώπους σε καίριες θέσεις άσκησης οικονομικής πολιτικής, οφείλω να εξηγηθώ».
Οπως εξήγησε σε αυτό το πλαίσιο, «οι δικές μας μεταρρυθμίσεις θα έχουν ταξικό πρόσημο και κοινωική ανταποδοτικότητα. Δε θα είναι αντιμεταρρυθμίσεις κοινωνικής διάλυσης».
Και ανέφερε τα εξής:
- Μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος. «Απεγκλωβισμένο από τη Λερναία Ύδρα της διαπλοκής. Αυτονομημένο από το καρτέλ της ολιγαρχίας.
Στόχος μας να αποκόψουμε τον ομφάλιο λώρο που συνδέει το πολιτικό σύστημα με το παρασιτικό παρακράτος των ιδιοκτητών μέσων μαζικής ενημέρωσης», όπως είπε.
- Μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης.
- «Όχι όμως απολύοντας τις καθαρίστριες του υπουργείου οικονομικών και τους σχολικούς φύλακες.
- Προτεραιότητα είναι ο απογαλακτισμός της δημόσιας διοίκησης από την κομματική εξάρτηση, το ρουσφέτι και την αναξιοκρατία.
- Η κατάργηση του πελατειακού κράτους».
- Μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος: «Για ένα νέο φορολογικό σύστημα. Απλό, διαφανές, σταθερό και δίκαιο.
Για να βγάλουμε από τη μέγγενη της υπερφορολόγησης τα μεσαία στρώματα. Και να αυξήσουμε, παράλληλα, τη φορολογία των υψηλών εισοδημάτων και της μεγάλης περιουσίας».
- Μεταρρυθμίσεις στην αγορά.
«Όχι, όμως, για να ανοίξουμε δήθεν τα κλειστά επαγγέλματα, αλλά για να ανοίξουμε τις αγορές από τα καρτέλ της διαπλοκής.
Με σύγχρονη αντιολιγοπωλιακή νομοθεσία και μια πραγματικά ανεξάρτητη, ακηδεμόνευτη, πλήρως λειτουργική και θεσμικά ενισχυμένη Επιτροπή Ανταγωνισμού».
Στις ομιλίες τους που προηγήθηκαν, οι καθηγητές Κριμπάς και Βαρουφάκης ανέφεραν μεταξύ των άλλων – μεν πρώτος, ότι μία γερμανοποιημένη Ευρώπη δεν είναι βιώσιμη, ενώ περιέγραψε και έναν παραλληλισμό της οικονομικής φιλοσοφίας του Γ’ Ράιχ με εκείνην της σημερινής Γερμανίας.
Ο δε δεύτερος παρουσίασε συνοπτικά το βιβλίο και μία σειρά προτάσεων, στον πυρήνα των οποίων βρίσκεται η τροποίηση της δράσης της ΕΚΤ, με ανάληψη μέρους του χρέους των κρατών μελών, που εμπίπτει στα κριτήρια του Μάσστριχτ, έκδοση ομολόγων, κ.ά, για τα οποία όπως είπε, δεν χρειάζεται καμία τροποίηση συνθηκών ή καταστατικών προβλέψεων της Ενωσης. Εκτίμησε ότι με αυτόν τον τρόπο και με συντονισμένες παρεμβάσεις σε άλλα πεδία, το ευρωπαϊκό χρέος θα έχει μειωθεί κατά 40% σε βάθος 20ετίας.
Μίλησε επίσης για αξιοποίηση των συσσωρευμένων τόκων της Bundesbank στον μηχανισμό Target 2, ως ένα είδος IOUs για σούπερ μάρκετ, ΔΕΗ, κλπ.