Το μυθιστόρημα του γάλλου συγγραφέα Ρομέν Σλοκόμπ (γενν. 1953) Κύριε Διοικητά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις, ανήκει στην κατηγορία του επιστολογραφικού. Είναι μια επιστολή, από την αρχή ως το τέλος, γραμμένη όμως με τόση αίσθηση των κανόνων της πλοκής, των συγκρούσεων –εξωτερικών και εσωτερικών –και της οικονομίας των ανατροπών που το μυθιστόρημα αυτό με τα τόσα επίπεδα διαβάζεται σαν θρίλερ. Ο ήρωας του Σλοκόμπ είναι συγγραφέας, ακαδημαϊκός, καθολικός, βετεράνος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου μάλιστα έχασε το χέρι του, πετενιστής, εθνικιστής, αντισημίτης και φιλοναζιστής ή, καλύτερα, νομοταγής απέναντι στον στρατό κατοχής της χώρας του. Το 1942 γράφει μια επιστολή στον «κύριο διοικητή» της τοπικής κομανταντούρ ζητώντας του να δώσει μια λύση στο δράμα που ζει. Ο ήρωας έχει ερωτευθεί τη νύφη του, τη γυναίκα του γιου του, ο οποίος έχει εξαφανιστεί από την κατεχόμενη Γαλλία ως μέλος της αντίστασης. Ο έρωτας δεν είναι πλατωνικός. Η νύφη του μένει έγκυος απ’ αυτόν και αποφασίζει να κρατήσει το παιδί. Αυτή η σχεδόν αιμομικτική κατάσταση, με τις διαστάσεις της ερωτικής τραγωδίας και του ψυχολογικού μυθιστορήματος, πρέπει να οδηγηθεί σε λύση. Ο συγγραφέας ζητεί από τον διοικητή να συλλάβουν τη νύφη του που είναι Εβραία. Την καταγωγή της την έχει ανακαλύψει ο ίδιος έπειτα από μια διεξοδική έρευνα που έκανε, τα ευρήματα της οποίας θα λειτουργήσουν ως μπούμερανγκ και γι’ αυτόν. Η γυναίκα συλλαμβάνεται, οδηγείται στο Αουσβιτς-Μπιρκενάου και πεθαίνει στον θάλαμο αερίων. Η απαγορευμένη σχέση και ο τυφλός αντισημιτισμός αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Πίσω από το πρώτο επίπεδο της ιστορίας ο Σλοκόμπ δίνει σε αυτό το μυθιστόρημα όλο το ψυχολογικό, κοινωνικό και πολιτικό κλίμα του γαλλικού δωσιλογισμού, του ρατσισμού, του εθνικισμού, του αντισημιτισμού, ενώ ταυτόχρονα, σαν σε ντοκιμαντέρ, παρουσιάζει την κοινωνική ζωή στην κατεχόμενη Γαλλία, όπου παρελαύνει πλήθος πραγματικών προσώπων, καλλιτεχνών και μη. Ενας εκδηλωμένος ή υφέρπων δωσιλογισμός με ποικίλες συνδηλώσεις, ακόμη και σεξουαλικές.
Το Κύριε Διοικητά είναι επίσης ένα μυθιστόρημα γλωσσικό γιατί στηρίζεται πολύ στην αναλυτική και ταυτόχρονα ψυχρή γλώσσα ενός γάλλου ακαδημαϊκού της δεκαετίας του 1940 που εκθέτει τη ζωή του. Η μεταφράστρια Εφη Κορομηλά μεταφέρει στα ελληνικά το γλωσσικό ύφος και το γλωσσικό κλίμα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
