Ως επανεκκίνηση της κυβέρνησης που θα επιχειρήσει να οδηγήσει τη χώρα στη μεταμνημονιακή εποχή χαρακτηρίζεται από υψηλόβαθμους κυβερνητικούς παράγοντες ο σαρωτικός και στοχευμένος ανασχηματισμός που συμφώνησαν οιΑντώνης ΣαμαράςκαιΕυάγγελος Βενιζέλοςκαι ανακοινώθηκε το απόγευμα της Δευτέρας, κατά την παράδοση των τελευταίων δυο ετών, ανήμερα του Αγίου Πνεύματος.
Ο Πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δεν διατάραξαν τις κομματικές ισορροπίες μεταξύ ΝΔ και ΠαΣοΚ και κεντρικό πρόσωπο του ανασχηματισμού αποτελεί αναμφίβολα ο καθηγητής του Πανεπιστημίου ΠειραιώςΓκίκας Χαρδούβεληςπου παίρνει τη θέση τουΓιάννη Στουρνάραστο υπουργείο Οικονομικών, με τον μέχρι χθες «τσάρο» της οικονομίας να είναι σε λίγες ημέρες ο νέος διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος.
Είναι ένα πρόσωπο που θα διαχειριστεί την πολύ σοβαρή υπόθεση της διαπραγμάτευσης του χρέους, αλλά και θα επιδιώξει τη μετάβαση στη μεταμνημονιακή εποχή με επίκεντρο και τη μείωση της φορολογίας.
Η επιλογή του κ. Χαρδούβελη που διετέλεσε διευθυντής του οικονομικού γραφείου των τέως πρωθυπουργών,Κώστα ΣημίτηκαιΛουκά Παπαδήμου καιχειρίστηκε την υπόθεση της αναδιάρθρωσης του χρέους, αποτελεί κατά υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη και ένα σαφές μήνυμα σταθερότητας και συνέχειας της οικονομικής πολιτικής προς τους κύκλους των πιστωτών.
«Δεν ήταν επιλογή της τελευταίας στιγμής»είπε αυθόρμητα ο Πρωθυπουργός για τον κ. Χαρδούβελη, σε μια σύντομη συνομιλία που είχε με τους πολιτικούς συντάκτες, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι τον είχε επιλέξει εδώ και καιρό με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Το θέμα της επιλογής του κ. Χαρδούβελη χειρίστηκαν με άκρα μυστικότητα προσωπικά οι κκ. Σαμαράς και Βενιζέλος και δεν είχαν καμία εικόνα οι στενοί τους συνεργάτες. Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που κυκλοφορούσαν διάφορα σενάρια και έγινε κυριολεκτικά «χορός» ονομάτων για τη θέση του νέου «τσάρου».
Παράλληλα το Μέγαρο Μαξίμου δίνει σήμα στην ελληνική κοινωνία ότι έχει αποκωδικοποιήσει σωστά το μήνυμα των ευρωεκλογών και θα προβεί σε συγκεκριμένες διορθωτικές παρεμβάσεις, όπως π.χ. στο επίπεδο της φορολογίας και θα δοθεί η μάχη για την ανάπτυξη.
Εξάλλου, είναι σαφές αυτό και από την κίνηση να παραμείνει στο πόστο του ο αναπληρωτής υπουργός ΟικονομικώνΧρήστος Σταϊκούρας(ΝΔ) και ο υφυπουργόςΓιώργος Μαυραγάνης, αλλά και η μετακίνηση τουΝίκου Δένδιααπό το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στο παραγωγικό υπουργείο Ανάπτυξης.
Επίσης η απόφαση για παραμονή τουΓιάννη Βρούτσηστη θέση του υπουργού Εργασίας και τουΒασίλη Κεγκέρογλου(ΠαΣοΚ) αποτυπώνει την προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει ότι θα ενισχυθεί η κοινωνική πολιτική, ενώ οι δυο νέοι υφυπουργοί,Αντώνης ΜπέζαςκαιΓιάννης Πλακιωτάκης, θα αναλάβουν, ο πρώτος την ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων και ο δεύτερος τη διαχείριση των κονδυλίων για την ανεργία και τον ΟΑΕΔ.
Κατά τον Πρωθυπουργό, η νέα κυβέρνηση είναι «ένα νέο εντελώς σχήμα» και οι επιλογές των προσώπων«είναι πολύ προσεκτικές και στοχευμένες»και όπως σχολιάζουν πολλοί υπουργοί και βουλευτές της ΝΔ και του ΠαΣοΚ το νέο υπουργικό συμβούλιο θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.
Μένει να φανεί στην πράξη, ότι αυτή η κυβέρνηση δεν είναι εκλογική και έχει στόχο να ξεπεράσει το σκόπελο της προεδρικής εκλογής, κερδίζοντας πολλά στοιχήματα, κυρίως στο επίπεδο της καθημερινότητας των πολιτών παράλληλα με τις διορθωτικές κινήσεις που είναι απαραίτητες στην οικονομική πολιτική.
Το νέο σχήμα, εάν το αποκρυπτογραφήσει κανείς προσεκτικά, επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ των τεχνοκρατών και προσώπων που έχουν την έξωθεν καλή μαρτυρία στον κύκλο των πιστωτών με βάση τις διαπραγματεύσεις των δυο τελευταίων ετών και από την άλλη των προσώπων που έχουν πιο λαϊκό προφίλ και χαρακτηρίζονται ως υπερασπιστές της «λαϊκής» ή «κοινωνικής» δεξιάς.
Για μια ακόμη φορά υπήρξαν συμβιβασμοί και ισορροπίες λόγω και του έτερου κυβερνητικού εταίρου, του ΠαΣοΚ, ενώ και οι δυο πλευρές μεταδίδουν ότι σε κρίσιμα υπουργεία τοποθετήθηκαν πρόσωπα-κλειδιά.
Συγκεκριμένα το νέο σχήμα αριθμεί πλέον 46 μέλη –από 41 που ήταν πριν- και συγκεκριμένα έχει 19 υπουργούς, έξι αναπληρωτές και 21 υφυπουργούς (δυο επιπλέον για τη ΝΔ και άλλοι δυο για το ΠαΣοΚ). Από τη ΝΔ προέρχονται τα 32 μέλη του υπουργικού συμβουλίου, ενώ τα 13 ανήκουν στο ΠαΣοΚ, ενώ το 46ομέλος είναι ο εκσυγχρονιστής κ. Χαρδούβελης που είναι αρκετά φιλόδοξος.
Εκτός κυβέρνησης έμειναν από πλευράς ΝΔ, οιΓιάννης Μιχελάκης,Πάνος Παναγιωτόπουλος,Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος,Άδωνις ΓεωργιάδηςκαιΘόδωρος Καράογλου, αλλά και πέντε υφυπουργοί:Ζέτα Μακρή,Κώστας Γκιουλέκας,Αθανάσιος ΣκορδάςκαιΑθανάσιος Δαβάκης. Από την πλευρά του ΠαΣοΚ αντικαταστάθηκε ο υπουργός Αγροτικής ΑνάπτυξηςΑθανάσιος Τσαυτάρηςκαι ο υφυπουργός ΠαιδείαςΣυμεών Κεδίκογλου.
Στο νέο σχήμα δεν συμμετέχει ο κυβερνητικός εκπρόσωποςΣίμος Κεδίκογλου. Στη θέση του ορίστηκε για πρώτη φορά γυναίκα, η βουλευτής Β΄ ΑθήναςΣοφία Βούλτεψημε την οποία επικοινώνησε προσωπικά ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Η κυρία Βούλτεψη θα χειριστεί και τα ΜΜΕ.
Όπως σε κάθε ανασχηματισμό, έτσι και στο συγκεκριμένο, υπάρχουν γκρίνιες και παράπονα από διάφορους βουλευτές της ΝΔ και του ΠαΣοΚ, αλλά σε επίπεδο παρασκηνίου. Η μεγάλη έκπληξη για πολλούς, πέρα από αυτή του κ. Χαρδούβελη ήταν σε πρώτο βαθμό, η τοποθέτηση του νεαρούΒασίλη Κικίλιαστη θέση του υπουργού Δημόσιας Τάξης και σε δεύτερο βαθμό τουΑργύρη Ντινόπουλουστο πόστο του υπουργού Εσωτερικών. Αναμφίβολα είναι ένα στοίχημα που μένει να φανεί εάν θα το κερδίσει ο Πρωθυπουργός.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μετακινήσεις ήταν αυτή τουΝίκου Δένδιααπό το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στο υπουργείο Ανάπτυξης, στο οποίο και δίνει ιδιαίτερο βάρος ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Στόχος η ανάπτυξη, η απορρόφηση κονδυλίων από το νέο ΕΣΠΑ, οι επενδύσεις, αλλά και η μάχη κατά της ακρίβειας. Ο κ. Δένδιας θεωρείται ένα πρόσωπο που θα «τρέξει» το υπουργείο και θα έχει, όπως αναμένουν στο Μαξίμου, καλύτερες επιδόσεις από τον προκάτοχό του κ. Χατζηδάκη και τον χαρακτηρίζουν ως ένα φιλελεύθερο πολιτικό με αναπτυξιακή λογική. Εδώ η έκπληξη ήταν η απομάκρυνση τουΘανάση Σκορδάαπό τη θέση του υφυπουργού, ενώ παρέμεινε οΝότης Μηταράκηςως υφυπουργός αρμόδιος για τις επενδύσεις και τοποθετήθηκαν άλλοι δυο υφυπουργοί. Ο ένας είναι οΟδυσσέας Κωνσταντινόπουλος(ΠαΣοΚ) που θα χειριστεί το ΕΣΠΑ και οΓεράσιμος Γιακουμάτος(συναντήθηκε προ ημερών με τον κ. Σαμαρά) που θα δώσει τη μάχη στις…«λαϊκές αγορές».
Ιδιαίτερη σημασία δίνουν στο Μαξίμου και στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου τοποθετήθηκε ο επί 18 χρόνια βουλευτής Πέλλας,Γιώργος Καρασμάνηςπου έχει σπουδές αγροτικής Οικονομίας. Στο ίδιο υπουργείο υπάρχει ως αναπληρωτής, ένα βασικό στέλεχος του ΠαΣοΚ, οΠάρις Κουκουλόπουλος.
Επίσης από το πρωθυπουργικό επιτελείο προβάλλουν ως πολύ καλή επιλογή τονΑργύρη Ντινόπουλογια το υπουργείο Εσωτερικών, διότι ως πρώην δήμαρχος και υποψήφιος υπερνομάρχης Αττικής γνωρίζει άριστα τα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στο υπουργείο Εσωτερικών είχαμε ριζική αλλαγή, αφού μετακινήθηκε και οΘεόφιλος Λεονταρίδηςκαι από αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης ορίστηκε αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, ενώ στο υπουργείο επέστρεψε μετά από χρόνια ως υφυπουργός οΓιώργος Ντόλιος.
ΟΔημήτρης Αβραμόπουλοςδεν υπήρχε περίπτωση να μετακινηθεί, αφού είχε συμφωνήσει εδώ και πολλές ημέρες με τον Πρωθυπουργό να παραμείνει στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Στο Πεντάγωνο παρέμεινε μαζί του ως αναπληρώτρια υπουργός ηΦώφη Γεννηματά. Αντικαταστάθηκε ο υφυπουργός ΑμυναςΑθανάσιος Δαβάκης(εκλέγεται στη Λακωνία) που είδε να εκλέγεται πρώτη φορά στη Σπάρτη αριστερός δήμαρχος. Νέος υφυπουργός οΓιάννης Λαμπρόπουλος, τον οποίο ο Πρωθυπουργός χωρίς ίχνος κακίας, επέλεξε, παρά το γεγονός ότι τον πολέμησε και απλά του έδωσε την ευκαιρία επαναφέροντάς τον σε μια θέση που ήταν επί κυβερνήσεωνΚώστα Καραμανλή.
Αμετάβλητη είναι η σύνθεση του υπουργείου Εξωτερικών, όπου ο κ. Βενιζέλος θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους υφυπουργούς τουΔημήτρη ΚούρκουλακαιΑκη Γεροντόπουλο.
Σταθεροί στις θέσεις τους, καθώς υπάρχει ικανοποίηση στο Μέγαρο Μαξίμου, παραμένουν ο υπουργός Διοικητικής ΜεταρρύθμισηςΚυριάκος Μητσοτάκηςκαι η υφυπουργός,Εύη Χριστοφιλοπούλου.
Αμετακίνητος, όπως αναμενόταν έμεινε ο υπουργός Υποδομών, Δικτύων και Μεταφορών,Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, ενώ θα συνεχίσει να έχει μαζί του ως υφυπουργό τονΜιχάλη Παπαδόπουλο.
Ριζική αλλαγή είχαμε στο υπουργείο Παιδείας, όπου οΚωνσταντίνος Αρβανιτόπουλοςπαρέδωσε στονΑνδρέα Λοβέρδοκαι εκτός υπουργείου βρέθηκαν ο γαλάζιοςΚώστας Γκιουλέκαςκαι ο πράσινοςΣυμεών Κεδίκογλουκαι τις θέσεις τους κατέλαβαν ως υφυπουργοί, δυο μέλη της Κ.Ο. της ΝΔ, οιΑλέκος ΔερμετζόπουλοςκαιΚώστας Κουκοδήμος.
Όπως αναμενόταν αμετάβλητη παρέμεινε και η σύνθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τονΓιάννη Μανιάτηστο πόστο του υπουργού, τονΝίκο Ταγαράστη θέση του αναπληρωτή υπουργού και τονΜάκη Παπαγεωργίουστη θέση του υφυπουργού. Βέβαια νωρίς τη Δευτέρα είχε κυκλοφορήσει το όνομα τηςΝίκης Τζαβέλλα, χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια.
Στις θέσεις τους παρέμειναν τελικά οι υπουργοί Δικαιοσύνης, Τουρισμού και Ναυτιλίας, οΧαράλαμπος Αθανασίου(έχει άριστη και τακτική συνεργασία με τον κ. Βενιζέλο), ηΟλγα Κεφαλογιάννηκαι οΜιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Στο υπουργείο Πολιτισμού τοποθετήθηκε οΚώστας Τασούλαςπου πήρε τη θέση τουΠάνου Παναγιωτόπουλουμε υφυπουργό τηνΆντζελα Γκερέκου, ενώ παρέμεινε μόνο οΓιάννης Αδριανόςυφυπουργός για θέματα αθλητισμού.
Ένα από τα μεγάλα στοιχήματα είναι στο υπουργείο Υγείας, όπου τη θέση τουΑδωνι Γεωργιάδηπήρε οΜάκης Βορίδης. Εδώ επιβεβαιώθηκε η πρόβλεψη ότι εάν συμμετάσχει ο ένας στην κυβέρνηση, ο άλλος θα βρεθεί εκτός. Αναπληρωτής υπουργός θα είναι οΛεωνίδας Γρηγοράκοςπου μετακινείται από τη θέση του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών.
Εκτός βρέθηκε η υφυπουργόςΖέττα Μακρή(χρεώνεται και την ήττα της ΝΔ στο δήμο Βόλο), ενώ η εκπρόσωπος της κοινωνικής δεξιάς, ηΚατερίνα Παπακώστα(βουλευτής από το 2000) μπαίνει για πρώτη φορά στην κυβέρνηση ως υφυπουργός με αρμοδιότητα τα ιδρύματα Πρόνοιας, κ.α.
Στη νέα κυβέρνηση υπάρχει όσον αφορά τη ΝΔ ισχυρή εκπροσώπηση, για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, νομών της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και δυνατή παρουσία της «λαϊκής δεξιάς» από τη Β΄ Αθηνών, όπου η ΝΔ έχει μεγάλο πρόβλημα.
Έχει υποχωρήσει η εκπροσώπηση στελεχών που αυτοχαρακτηρίζονται ως πιο κεντρογενείς, δεν υπάρχουν εκπρόσωποι της «καραμανλικής» πτέρυγας, ενώ για πρώτη φορά από το 1974 δεν εκπροσωπείται στην κυβέρνηση η Θεσσαλία. Στοιχείο προς αξιολόγηση είναι ότι υπάρχουν τρεις υφυπουργοί από το νομό Έβρο και κανείς από τους νομούς Ροδόπης και Ξάνθης, όπου είχε δυναμική παρουσία το μειονοτικό κόμμα των μουσουλμάνων στις ευρωεκλογές.
Ακόμη, παρά το γεγονός ότι πολλοί ανέμεναν πως στο νέο σχήμα θα είχαν συμμετοχή, οΆρης Σπηλιωτόπουλοςκαι οΓιώργος Κουμουτσάκοςπου ήταν υποψήφιοι για το Δήμο Αθήνας και την περιφέρεια Αττικής, τελικά ο κ. Σαμαράς είχε διαφορετική άποψη και απ’ ότι φάνηκε ενστερνίστηκε πλήρως τις αντιδράσεις πολλών βουλευτών της ΝΔ.
Μια ενδιαφέρουσα επισήμανση είναι ότι στελέχη που πορεύθηκαν μαζί με τον κ. Σαμαρά από τις πρώτες ημέρες που εξελέγη πρόεδρος της ΝΔ στα τέλη του 2009, πλέον δεν συμμετέχουν στην κυβέρνηση, όπως ο Πάνος Παναγιωτόπουλος, πρώτος εκπρόσωπος της ΝΔ επί προεδρίας του, ο Γιάννης Μιχελάκης που τον αντικατέστησε και ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος («πλήρωσε» λένε ορισμένοι τη μη στήριξη τουΒασίλη Μιχαλολιάκουστη μάχη για το Δήμο Πειραιά) που ήταν ο πρώτος διευθυντής του πολιτικού γραφείου του.