Η μεγάλη οικονομική κρίση επέβαλε δραματικές αλλαγές στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Αποδιάρθρωσε κλάδους ολόκληρους, αποκαθήλωσε επιχειρήσεις και επιχειρηματίες, μετέβαλε τις οικονομικές δομές, αποδιοργάνωσε πλήρως την αγορά εργασίας, έσπειρε τον φόβο και την ανασφάλεια στο Δημόσιο, αποσυντόνισε τη μεσαία τάξη, διεύρυνε τη βάση της φτώχειας, εκτίναξε την ανεργία στα ύψη, ανάγκασε πολλούς να μεταναστεύσουν, αλλά ταυτόχρονα αναπροσανατόλισε την οικονομία, ανέδειξε τη χρησιμότητα της παραγωγής, την κρισιμότητα των εξαγωγών και έδωσε ξανά υπόσταση στην έννοια της δημιουργίας.
Χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια σκληρής προσαρμογής, ατελείωτων θυσιών και εντονότατων πολιτικών συγκρούσεων για να επανέλθουν τα δημόσια οικονομικά σε λογική τροχιά, να αναδιαταχθούν οι οικονομικές και κοινωνικές δυνάμεις, να στηθεί νέα χαμηλότερη οικονομική βάση και να διαμορφωθούν συνθήκες για έναν νέο αναγεννητικό οικονομικό κύκλο.
Οι πολίτες, παρά τις πολλές αντιδράσεις, προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες, οι συνειδήσεις τους μεταβλήθηκαν, ο βίος τους έγινε πιο λιτός, πιο συντηρητικός, σε τίποτε δεν θυμίζει, πλην εξαιρέσεων, τις ημέρες του άφρονος ευδαιμονισμού και της εύκολης υπερκατανάλωσης.
Κάπως έτσι η Ελλάδα άρχισε σταδιακά να ανακτά τη χαμένη αξιοπιστία της, να ξαναβρίσκει σιγά-σιγά τη θέση της στον κόσμο, να κερδίζει το ενδιαφέρον των αγορών, των επενδυτών και των τουριστών, γενικώς να επανέρχεται από τον βυθό της χρεοκοπίας και να δημιουργεί προϋποθέσεις δυναμικής εξόδου από την κρίση.
Σήμερα κανείς δεν πιστεύει το σενάριο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη και ακόμη καλύτερα ουδείς πιστεύει το σενάριο της χρεοκοπίας, παρότι το χρέος παραμένει δυσθεώρητο. Και αυτό γιατί σχεδόν όλοι πιστεύουν ότι η λύση βρίσκεται εντός της ευρωζώνης και πως οι εταίροι μας είναι έτοιμοι να αποδεχθούν μια ρύθμιση που θα καθιστά το ελληνικό χρέος διαχειρίσιμο και βιώσιμο.
Την ίδια στιγμή όμως το βάρος που άφησε πίσω της η κρίση βαραίνει την κοινωνία και τους πολίτες της.
Η ανάκαμψη επίσης είναι αργή και οι προσδοκίες αναιμικές για τους πολλούς, δεν μοιάζουν ικανές να μεταβάλουν τις διαθέσεις των πολιτών. Μπορεί να προσαρμόστηκαν, να άλλαξαν τη ζωή τους, αλλά έμεινε βαθιά μέσα τους η οργή για όσα εξελίχθηκαν στα χρόνια της κρίσης, ερήμην τους τις περισσότερες φορές.
Με άλλα λόγια, η μεγάλη οικονομική προσαρμογή και αναδιάρθρωση θα εκφρασθεί και πολιτικά. Και οι ευρωεκλογές κατά τα φαινόμενα θα προσφέρουν την ευκαιρία απόδοσης και καταμερισμού ευθυνών. Τα αποτελέσματα της 25ης Μαΐου θα προσδιορισθούν από τέτοιες διαθέσεις.
Και, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα προσφέρουν και τη βάση της θρυλούμενης εδώ και καιρό επερχόμενης πολιτικής αναδιάρθρωσης.
Οπως άλλαξε η οικονομία, έτσι νομοτελειακά εν τέλει θα αλλάξει και η πολιτική.
Θα ακολουθήσουν διεργασίες, αναδιατάξεις, αναδιοργανώσεις, συγχωνεύσεις και ό,τι άλλο απαιτεί μια μεγάλη και ολοκληρωμένη αναδιάρθρωση. Ο,τι έγινε στην οικονομία θα γίνει και στην πολιτική.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ