Τα τέσσερα πρόσωπα – κλειδιά στην ανατολική Ουκρανία

Μέσα στην αχλύ της ουκρανικής κρίσης, το βρετανικό BBC φωτίζει τέσσερα πρόσωπα-κλειδιά που δρουν αυτή τη στιγμή στην ανατολική Ουκρανία, εκεί όπου οι φιλοδυτικές και οι φιλορωσικές δυνάμεις κάνουν μακάβριες ασκήσεις εμφυλίου πολέμου, με φόντο τα γεωπολιτικά συμφέροντα των ισχυρών και τις σφαίρες επιρροής.

Πρόκειται για τον ρωσσόφωνο πολέμαρχο και αυτόκλητο «δήμαρχο» της πόλης Σλαβιάνσκ, Βιατσεσλάβ Πονομαριόφ, για τον φιλορώσο πολέμαρχο Ιγκόρ Στρέλκοφ, για τον εκλεκτό του Κιέβου και διορισμένο κυβερνήτη της περιοχής Ντόνετσκ, Σέργιι Ταρούτα, καθώς και για τον δήμαρχο του Χάρκοβο, Χενάντιι Κέρνες, ο οποίος παλαιότερα υποστήριζε τη Μόσχα, προσφάτως τα γύρισε και υποστήριζε το Κίεβο, τελικά δήλωσε θιασώτης της «ενωμένης Ουκρανίας», ώσπου δέχτηκε επίθεση άγνωστου ενόπλου στις 28 Απριλίου 2014. Εκτοτε νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση.

Ανακήρυξε εαυτόν δήμαρχο του Σλαβιάνσκ, της πόλης με τους περισσότερους ρωσσόφωνους ενόπλους στην ανατολική Ουκρανία. Αποκαλεί «χούντα» τη μεταβατική κυβέρνηση του Κιέβου. Μετακινείται με αυτοκίνητο χωρίς πινακίδες, ακολουθούμενος από προσωπική φρουρά μασκοφόρων ανδρών οπλισμένων με αυτόματα. Δεν ήταν πολύ γνωστός πριν ξεσπάσει η παρούσα κρίση, σύμφωνα όμως με πληροφορίες ήταν ιδοκτήτης μιας τοπικής σαπωνοποιίας. Φημολογείται ότι νεαρός, στη δεκαετία του ’80, πολέμησε με τον σοβιετικό στρατό κατοχής στο Αφγανιστάν. Ανδρες του κρατούν περίπου 40 ομήρους, ανάμεσά τους δημοσιογράφους και παρατηρητές του ΟΑΣΕ, τους οποίος λέει ότι θέλει να ανταλλάξει με «δικούς του» που βρίσκονται στα χέρια ομάδων πιστών στο Κίεβο.

Ο πιο γνωστός διοικητής φιλορωσικών παραστρατιωτικών στην περιοχή. Η Ουκρανία τον κατηγορεί ότι είναι πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών του ρωσικού στρατού (GRU) και ότι το πραγματικό του όνομα είναι Ιγκόρ Γκίρκιν. Ο ίδιος λέει ότι οι εθελοντές του συγκροτήθηκαν σε σώμα στην Κριμαία «από άνδρες μ,ε πολεμική εμπειρία στην Τσετσενία, την Κεντρική Ασία, το Ιράκ, τη Συρία και την πρώην Γιουγκοσλαβία». Στην τελευταία, λέγεται ότι είχε πολεμήσει και ο ίδιος στο πλευρό Σέρβων παραστρατιωτικών ως εθελοντής, ενώ στην Τσετσενία είχε πολεμήσει ως μισθοφόρος «βάσει συμβολαίου». Ρωσικά ΜΜΕ απορρίπτουν το σενάριο περί πράκτορα μυστικών υπηρεσιών. Τον παρουσιάζουν ως έναν «ενθουσιώδη με τον πόλεμο» ιδιώτη, που έχει μάλιστα πρωτοστατήσει σε «αναπαραστάσεις ιστορικών μαχών».

Βασικό πρόσωπο που εκφράζει τα συμφέροντα του Κιέβου στην περιοχή. Διορίστηκε κυβερνήτης του Ντόνετσκ με αποστολή «να αντιμετωπίσει την εξέγερση». Λέει ότι ο ίδιος ποτέ δεν επιδίωξε τη θέση αυτή. Σύμφωνα με το περιοδικό Forbes πρόκειται για έναν από τους πλουσιότερους Ουκρανούς, με προσωπική περιουσία περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ, ο οποίος δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στην εξόρυξη και επεξεργασία μετάλλων. «Ασκεί», υποτυπωδώς, τα καθήκοντά του από το επιχειρηματικό κέντρο του Ντόνετσκ, καθώς τα βασικά κυβερνητικά κτήρια έχουν καταληφθεί από φιλορώσους. Λέει ότι ο ανατραπείς φιλορώσος πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς κινούν τα νήματα της εξέγερσης των ρωσόφωνων, με στόχο να δυναμιτίσουν τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές της 25ης Μαίου 2014.

Δήμαρχος της πόλης Χάρκοβο από το 2010. ‘Ηταν υποστηρικτής του προέδρου Γιανουκόβιτς, αλλά μετά την εκδίωξή του ετάχθη υπέρ της νέας, φιλοδυτικής ουκρανικής κυβέρνησης. Οταν το θερμόμετρο της βίας άρχισε να ανεβαίνει επικίνδυνα στην ανατολική Ουκρανία, άρχισε να δηλώνει ότι η καλύτερη λύση είναι η επανένωση της χώρας. Θεωρείται μίνι-ολιγάρχης, επιχειρηματίας με αρκετά χρήματα ώστε να ασχοληθεί με την πολιτική. Οι κακές γλώσσες λένε ότι έχει σκοτεινό παρελθόν που συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα. Ο ίδιος λέει ότι αυτά τα εφευρίσκουν οι πολιτικοί του αντίπαλοι, ωστόσο δεν κρύβει ότι κάποτε φυλακίστηκε καταδικασθείς για απάτη. Σήμερα χαροπαλεύει νοσηλευόμενος καθώς στις 28 Απριλίου 2014 ένας άγνωστος, επίδοξος δολοφόνος του, τον πυροβόλησε τραυματίζοντάς τον πολύ σοβαρά.