Τον αποκαλούν «Ρομπέν των Τραπεζών» γιατί έλαβε δεκάδες δάνεια συνολικού ύψους μισού εκατομμυρίου ευρώ χωρίς την παραμικρή πρόθεση να τα αποπληρώσει. Αντ’ αυτού ο Καταλανός Ενρίκ Ντουράν διοχέτευσε τα χρήματα σε ισπανούς ακτιβιστές και οργανώσεις που κάνουν εκστρατείες ενάντια στη φτώχεια, την κατάσχεση σπιτιών, την κρίση και τις συνέπειες του καπιταλισμού. Επί 14 μήνες κρύβεται διότι μπορεί να καταλήξει στη φυλακή, όμως δεν μετανιώνει. Ο 37χρονος φυγόδικος έδωσε πρόσφατα συνέντευξη στη βρετανική εφημερίδα «The Guardian». «Είμαι περήφανος» είπε μιλώντας σε συντάκτη της εφημερίδας μέσω Skype, χωρίς να αποκαλύψει την κρυψώνα του. «Αυτά τα χρήματα δημιούργησαν ευκαιρίες για δράση. Μας επέτρεψαν να οικοδομήσουμε εναλλακτικές και ένα ισχυρό δίκτυο που συγκεντρώνει τις πρωτοβουλίες αυτές».
Από το 2006 ως το 2008 ο Ντουράν έλαβε 68 εμπορικά και προσωπικά δάνεια από 39 τράπεζες στην Ισπανία. Διοχέτευσε τα χρήματα σε ακτιβιστές οι οποίοι, μεταξύ άλλων, χρηματοδότησαν περιοδείες κατά του καπιταλισμού και αγόρασαν κάμερες για ένα ιντερνετικό τηλεοπτικό δίκτυο εναλλακτικής πληροφόρησης.
«Δεν αναγνωρίζω αυτή τη Δικαιοσύνη»


Τα δάνεια που απέσπασε από τις τράπεζες ήταν ο δικός του τρόπος για να καταγγείλει το σύστημα. Ξεκίνησε σιγά-σιγά. «Εκανα μερικές αιτήσεις με τα πραγματικά μου στοιχεία. Απορρίφθηκαν αλλά εγώ επιθυμούσα απλώς να δω τι ζητούσαν οι τράπεζες».
Από τότε και μετά αυτός ο πρώην προπονητής πινγκ-πονγκ άρχισε να υφαίνει ένα περίπλοκο δίκτυο λογαριασμών, πληρωμών και μεταφορών. «Μάθαινα διαρκώς» λέει. Ως το καλοκαίρι του 2007 είχε ανακαλύψει πώς να κάνει το σύστημα να λειτουργήσει: κατέθετε αιτήσεις για δάνεια στο όνομα μιας ψεύτικης εταιρείας τηλεοπτικών παραγωγών. «Τότε κατάφερα να πάρω πολλά» – για την ακρίβεια 492.000 ευρώ.
Ο Ντουράν συνελήφθη στην Ισπανία το 2009 ύστερα από ενέργειες των έξι από τις 39 τράπεζες που του δάνεισαν χρήματα. Πέρασε δύο μήνες στη φυλακή προτού βγει με εγγύηση 50.000 ευρώ. Πέρυσι τον Φεβρουάριο, αντιμέτωπος με οκταετή φυλάκιση, αποφάσισε να κρυφτεί για να μην παραστεί στη δίκη του. «Για μένα δεν έχουν καμία νομιμοποίηση αυτή η Δικαιοσύνη και αυτό το δικαστικό σύστημα που βασίζεται στην εξουσία της κυβέρνησης. Γιατί δεν αναγνωρίζω αυτή την εξουσία» λέει.
Οι ενέργειές του, όπως ισχυρίζεται ο ίδιος, «βρίσκονταν στην πρωτοπορία μιας παγκόσμιας δημόσιας συζήτησης για την οικονομική κρίση. Το αντικαπιταλιστικό κίνημα προωθήθηκε στο προσκήνιο ακριβώς τη στιγμή που πολλοί Ισπανοί αναζητούσαν εναλλακτικές σε ένα σύστημα που είχε καταστρέψει τη ζωή τους».

«Το αντικαπιταλιστικό κίνημα που ήταν περιθωριακό έχει σήμερα την έμπρακτη υποστήριξη χιλιάδων Ισπανών» λέει ο Ντουράν, όπως αποδεικνύουν τα περίπου 70 κοινωνικά νομίσματα που είναι σε χρήση στη χώρα, και υποστήριξε κινήματα όπως οι Indignados (Αγανακτισμένοι).
Η επιτυχία έκανε το κίνημα αύταρκες. «Σήμερα έχουμε την ικανότητα να δημιουργούμε πόρους» λέει. Ο Ντουράν διευρύνει τους στόχους του για να συμπεριλάβει το δικαστικό σύστημα της Ισπανίας προωθώντας αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «αποκαταστατική δικαιοσύνη».

«Οσοι Ισπανοί θεωρούν ότι οι τράπεζες δεν λειτουργούν καλά, πιστεύουν ότι δεν τους χρωστώ τίποτε. Ομως υπάρχει ένα μέρος του πληθυσμού που δεν συμφωνεί. Και νομίζω ότι οφείλω να απαντήσω σε αυτούς» λέει.
Στη δική του περίπτωση, η αποκατάσταση που θα μπορούσε να προσφέρει στις τράπεζες πηγάζει από την πείρα που συσσώρευσε στα χρόνια που έπαιρνε παράνομα δάνεια. Θα μπορούσε να μοιραστεί με τις τράπεζες «ποιες καλές πρακτικές λειτουργούν και ποιες κακές δεν λειτουργούν, τόσο για τον γενικό πληθυσμό όσο και για τις τράπεζες».
«Οι τράπεζες είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την κρίση»


Ο Ντουράν από την Καταλωνία είναι σχεδόν μυθική προσωπικότητα στην Ισπανία. Η ιστοσελίδα του περιέχει πολλά οικονομικά στοιχεία αλλά ελάχιστα βιογραφικά. Οπως φαίνεται, κάποια στιγμή γύρω στο 2005 άρχισε να εχθρεύεται τον καπιταλισμό. Το 2008 έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο στο οποίο λέει: «Εκλεψα 490.000 ευρώ από εκείνους που μας κλέβουν περισσότερο, με στόχο να τους καταγγείλω και να οικοδομήσω εναλλακτικές για την κοινωνία».
Στην ιστοσελίδα του έγραψε τον Φεβρουάριο: «Ζω επί 365 μέρες στην παρανομία… Κάθε μέρα που περνά νομιμοποιεί όλο και περισσότερο τις ενέργειες που ήδη έκανα και εκείνες που σχεδιάζω να κάνω στο μέλλον».

HeliosPlus