Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι κατηγόρησε τη Ρωσία ότι συμπεριφέρεται σαν δύναμη του 19ου αιώνα λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας. Αλλά δυτικοί εμπειρογνώμονες που παρακολουθούν την επιτυχία των ρωσικών δυνάμεων στην εφαρμογή της πολιτικής του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην Κριμαία και στην Ανατολική Ουκρανία έχουν καταλήξει σε διαφορετικό συμπέρασμα για τη ρωσική στρατιωτική στρατηγική.
Βλέπουν έναν στρατό που βρισκόταν σε παρακμή μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης να χρησιμοποιεί τώρα επιδέξια τακτικές του 21ου αιώνα. Τρεις είναι οι άξονες της νέας στρατηγικής του Πούτιν: ο κυβερνοπόλεμος, μια επιθετική ενημερωτική εκστρατεία στα ΜΜΕ και η προσεκτική χρήση άρτια εκπαιδευμένων ειδικών μονάδων (κομάντος).
«Είναι μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο δρουν οι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις» διαπιστώνει ο Ελληνοαμερικανός
Τζέιμς Σταυρίδης, ναύαρχος ε.α. και πρώην διοικητής του ΝΑΤΟ. Και προσθέτει:
«Παίζουν εύστοχα τα χαρτιά τους».
Η Ρωσία έχει αναπτύξει αποτελεσματικούς τρόπους για να προβάλλει την ισχύ της στο «εγγύς εξωτερικό», στα μη ρωσικά έθνη που προέκυψαν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης. Εχει προσπαθήσει να αναβαθμίσει τον στρατό της δίνοντας προτεραιότητα στις ειδικές δυνάμεις της και στις ικανότητες «ταχείας αντίδρασης» που «δοκιμάστηκαν στο έδαφος» στην Κριμαία.
Στόχος η διπλή αποτροπή
Για την παρέμβασή τους στην Κριμαία οι Ρώσοι χρησιμοποίησαν μια έκτακτη στρατιωτική άσκηση για να αποσπάσουν την προσοχή και να κρύψουν τις προετοιμασίες τους. Στη συνέχεια ειδικά εκπαιδευμένοι στρατιώτες, χωρίς διακριτικά, κινήθηκαν γρήγορα για να εξασφαλίσουν βασικές εγκαταστάσεις. Μόλις τέθηκε σε εφαρμογή η επιχείρηση, η ρωσική δύναμη μπλόκαρε τις επικοινωνίες και χρησιμοποίησε τον κυβερνοπόλεμο για να απομονώσει τις ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις που βρίσκονταν στη χερσόνησο.
Καθώς εδραίωνε τον έλεγχο το Κρεμλίνο εξαπέλυσε μια επιθετική εκστρατεία στα ΜΜΕ που ενίσχυσε την αφήγησή του για την ανάγκη διάσωσης του ρωσόφωνου πληθυσμού της Ουκρανίας από τα ακροδεξιά στοιχεία και το χάος. Και προτού καλά καλά προλάβει η κυβέρνηση του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα να ζητήσει από τη Ρωσία να αποσυρθεί από την Κριμαία, το Κρεμλίνο ανέπτυξε περίπου 40.000 στρατιώτες κοντά στα σύνορα της Ανατολικής Ουκρανίας. Σύντομα οι Ρώσοι άρχισαν να στέλνουν μικρές, καλά εξοπλισμένες ομάδες στην άλλη πλευρά των συνόρων για να καταλάβουν κυβερνητικά κτίρια.
Ενώ το Κρεμλίνο διατηρεί ανοιχτή την επιλογή μιας μεγάλης κλίμακας στρατιωτικής επέμβασης στην Ανατολική Ουκρανία, άμεσος στόχος των αεροπορικών και χερσαίων δυνάμεων που έχουν αναπτυχθεί στα σύνορα φαίνεται ότι είναι η διπλή αποτροπή: να αποτραπεί επιχείρηση του ουκρανικού στρατού στα ανατολικά και να μη στείλουν οι ΗΠΑ ουσιαστική στρατιωτική υποστήριξη στο Κίεβο.
Φεντεραλισμός υπό ρωσική επιρροή
Το Κρεμλίνο έχει χρησιμοποιήσει την ανάπτυξη του ρωσικού στρατού για να στηρίξει τη διπλωματική στρατηγική του επιμένοντας στο σενάριο του φεντεραλισμού στην Ουκρανία ώστε οι ανατολικές επαρχίες να είναι σε μεγάλο βαθμό αυτόνομες και υπό την επιρροή της Μόσχας.
Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι το είδος της στρατηγικής που χρησιμοποιεί το Κρεμλίνο στην Ουκρανία είναι πιθανόν να λειτουργεί καλύτερα σε περιοχές όπου υπάρχουν θύλακες Ρώσων οι οποίοι παρέχουν τοπική υποστήριξη. Η στρατηγική αυτή είναι επίσης ευκολότερο να εφαρμοστεί κοντά στο ρωσικό έδαφος, όπου μπορεί να αναπτυχθεί μια μεγάλη και εκφοβιστική δύναμη και όπου ο ρωσικός στρατός μπορεί εύκολα να εφοδιάζει τις ειδικές δυνάμεις.
«Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ολόκληρο τον πρώην σοβιετικό χώρο» είπε ο Κρις Ντόνελι, πρώην κορυφαίος σύμβουλος στο ΝΑΤΟ, ο οποίος πρόσθεσε ότι η Γεωργία, η Μολδαβία, η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και τα κράτη της Κεντρικής Ασίας είναι «πολύ ευάλωτα». «Τα κράτη της Βαλτικής είναι πολύ λιγότερο ευάλωτα αλλά θα συνεχίσουν να υφίστανται πιέσεις, όπως η Πολωνία και η Κεντρική Ευρώπη» τόνισε ο Ντόνελι.
Ο ναύαρχος Σταυρίδης συμφώνησε ότι η στρατηγική της Ρωσίας θα είναι πιο αποτελεσματική όταν χρησιμοποιείται εναντίον ενός έθνους με μεγάλο αριθμό υποστηρικτών της Ρωσίας. Αλλά είπε ότι η επιτήδεια χρήση του κυβερνοπολέμου, των ειδικών δυνάμεων και των συμβατικών στρατευμάτων από τη Ρωσία είναι μια εξέλιξη την οποία πρέπει να μελετήσει και να συνυπολογίσει στον σχεδιασμό του το ΝΑΤΟ.
HeliosPlus
