Νόμιμα τα αυθαίρετα χάριν… ανάπτυξης

Ανοίγει ο δρόμος για τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών σε αιγιαλό και παραλία. Παράνομες ιδιωτικές και δημόσιες εγκαταστάσεις, καθώς και πρόχειρες κατασκευές θα μπορούν να νομιμοποιούνται εφόσον εξυπηρετούν επιχειρηματικούς, δημόσιους και ερευνητικούς σκοπούς και βρίσκονται πάνω στον αιγιαλό, στην παρακείμενη παραλία ή σε ζώνη θάλασσας. Επίσης, θα επιτρέπεται η επιχωμάτωση θαλάσσιου χώρου για την εξυπηρέτηση επιχειρήσεων οι οποίες ασκούν, σε όμορη με τον αιγιαλό έκταση, επιχειρηματική τουριστική δραστηριότητα η οποία έχει ενταχθεί στις Στρατηγικές Επενδύσεις ή για την οποία έχει εγκριθεί ΕΣΧΑΔΑ ή ΕΣΧΑΣΕ (τα «fast track» Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημόσιων Ακινήτων). Μάλιστα, για κάθε κλίνη που διαθέτει η τουριστική μονάδα θα μπορούν να επιχωματωθούν ως και πέντε τετραγωνικά μέτρα θαλάσσιου χώρου.

Αυτά προβλέπει, μεταξύ άλλων, νομοσχέδιο για την οριοθέτηση αιγιαλού και παραλίας το οποίο τέθηκε τη Μεγάλη Πέμπτη σε διαβούλευση (ως τις 2 Μαΐου) από το υπουργείο Οικονομικών και αντικαθιστά τον Ν. 2971/01 και τις τροποποιήσεις του. Οπως διαφαίνεται από το κείμενο του σχεδίου νόμου, αποκλειστικός στόχος είναι η διευκόλυνση των επενδυτικώνσχεδίων, που αποτελεί άλλωστε και το κύριο μέλημα της κυβέρνησης, καθώς και το ξεμπλοκάρισμα των διαγωνισμών για την πώληση δημοσίων ακινήτων από το ΤΑΙΠΕΔ. Σύμφωνα πάντως με τις πρώτες εκτιμήσεις νομικών κύκλων, τίθεται ζήτημα αντισυνταγματικότητας αρκετών διατάξεων του νομοσχεδίου.

Χωρίς όχθη τα… μισά ποτάμια και λίμνες

Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, μεταξύ άλλων, προβλέπουν ότι με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και συναρμόδιων υπουργών, αλλά και με πράξη άλλης Αρχής, θα επιτρέπεται η εξαίρεση από την κοινή χρήση τμημάτων όχθης και παρόχθιας ζώνης, οι οποίες κατά κυριότητα ανήκουν στο Δημόσιο. Η εξαίρεση θα γίνεται για την εξυπηρέτηση επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος που αφορά την εθνική άμυνα και τη δημόσια ασφάλεια, την υγεία και την προστασία φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Οχθη και παρόχθια ζώνη, όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου, θα διαθέτουν:

α) Οι λίμνες Αμβρακία, Βεγορίτιδα, Βιστωνίδα, Βόλβη, Δοϊράνη, Καστοριάς, Κερκίνη, Κορώνεια, Λυσιμαχία, Μεγάλη και Μικρή Πρέσπα, Οζερού, Παμβώτιδα, Παραλίμνη, Πετρών, Τριχωνίδα, Υλίκη και Χειμαδίτιδα και τα νησιά που υπάρχουν σε αυτές.

β) Οι τεχνητές λίμνες Αλιάκμονα, Καστρακίου, Κρεμαστών, Λάδωνα, Μαραθώνα, Μόρνου, Πηνειού, Πουρναρίου και Ταυρωπού.

γ) Οι ποταμοί Αλιάκμονας, Πηνειός Θεσσαλίας, Αχελώος, Νέστος, Στρυμόνας, Αλφειός, Αραχθος, Αξιός, Σπερχειός, Λουδίας, Λάδωνας, Αώος, Ερύμανθος, Εύηνος, Ταυρωπός, Αχέροντας και Γαλλικός.

Είναι απορίας άξιο γιατί δεν θα διαθέτουν όχθη και παρόχθια ζώνη σημαντικά ποτάμια και λίμνες της χώρας, όπως είναι η Στυμφαλία, η Μητρικού, η Κουμουνδούρου, ο Εβρος, ο Ευρώτας, ο Λούρος, ο Πηνειός Πελοποννήσου, ο βοιωτικός Κηφισός, ο Ασωπός κ.ά.

Οριστική χάραξη με βάση το Κτηματολόγιο

Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιδιώκεται η οριοθέτηση του αιγιαλού της χώρας με βάση τα υπόβαθρα της Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ, καθώς ως σήμερα έχει οριοθετηθεί αποσπασματικά μόνο το 8% της συνολικής ζώνης αιγιαλού της Ελλάδας. Η οριοθέτηση του 100% του αιγιαλού υπολογίζεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί σε έξι με δώδεκα μήνες, με χρήση των ορθοφωτοχαρτών του Κτηματολογίου. Ωστόσο αξίζει να αναφερθεί ότι η προκαταρκτική χάραξη του αιγιαλού της χώρας είχε ολοκληρωθεί από τους επιστήμονες του Κτηματολογίου το 2008, αλλά εδώ και έξι χρόνια βρίσκεται στα συρτάρια του υπουργείου Οικονομικών.

Ειδικότερα, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, διατάξεις που αφορούν:

• Νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών. Εγκαταστάσεις και πρόχειρες κατασκευές που κατασκευάστηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του νέου νόμου στον αιγιαλό, στην παραλία ή στη θάλασσα, στην όχθη, στην παρόχθια ζώνη και στο υδάτινο στοιχείο ποταμών και λιμνών, χωρίς να υφίσταται απόφαση παραχώρησης της χρήσης, μπορούν να νομιμοποιηθούν με απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Αφορά εγκαταστάσεις δημόσιες και ιδιωτικές που εξυπηρετούν επιχειρηματικούς, δημόσιους, κοινωφελείς και ερευνητικούς σκοπούς. Προϋπόθεση για τη νομιμοποίησή τους είναι η καταβολή ή ο νόμιμος διακανονισμός της αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης που καθορίζεται από την Κτηματική Υπηρεσία (βάσει ενός μαθηματικού τύπου που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου) για την παράνομη χρήση της έκτασης, για χρόνο που δεν μπορεί να υπερβαίνει την πενταετία.

• Η ανάγκη χάραξης παραλίας σε ακίνητα που απέχουν ως και 50 μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλούθα κρίνεται από Επιτροπή πριν από την έγκριση ή επέκταση σχεδίου πόλης ή την εκποίηση ή παραχώρηση δημόσιου κτήματος ή την εκτέλεση λιμενικών, βιομηχανικών, τουριστικών και συγκοινωνιακών έργων ή την έκδοση άδειας για εκτέλεση οικοδομικών εργασιών. Ωστόσο δεν υφίσταται υποχρέωση χάραξης στις περιπτώσεις: (α) εκμίσθωσης ή παραχώρησης θάλασσας ή λιμνοθάλασσας ή τμημάτων τους με σκοπό την αλιευτική εκμετάλλευση, όταν δεν προβλέπεται η κατασκευή μονίμων κτισμάτων, (β) τοποθέτησης υπόγειων αγωγών δικτύων ή (γ) ύπαρξης ειδικών διατάξεων που προβλέπουν την έλλειψη τέτοιας υποχρέωσης.

• Οταν απαιτείται από τον νόμο η έκδοση άδειας για την εκτέλεση εργασιών κατασκευής λιμενικών, βιομηχανικών και τουριστικών ή ιδιωτικών έργων, η απόφαση για τη δημιουργία ζώνης παραλίας πρέπει να εκδίδεται μέσα σε ένα δίμηνο από την κατάθεση της αίτησης. Αν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, τεκμαίρεται η ύπαρξη ζώνης παραλίας πλάτους 10 μέτρων.