Στα €1.347 καθαρά ορίστηκαν οι «εύλογες μηνιαίες δαπάνες διαβίωσης» μιας τετραμελούς οικογένειας

Ο κανόνας αυτός θα ισχύσει από το 2015 και θα διευκολύνει τη διαπραγμάτευση μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών σχετικά με τη ρύθμιση των πάσης φύσεως δανείων.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμούς παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης – και μετά από δίωρη συνεδρία του Συμβουλίου στο οποίο συμμετείχαν εκτός της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης, ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας. ο υπουργός Εργασίας κ. Γιάννης Βρούτσης, καθώς και ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Γιώργος Προβόπουλος κι ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών κ. Γιώργος Ζαννιάς – και προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος κύματος κόκκινων δανείων στο επόμενο διάστημα, διαμορφώθηκε το πλαίσιο των μηνιαίων «εύλογων δαπανών διαβίωσης» ανάλογα με την κατηγορία του δανειολήπτη, ενήλικας, ζευγάρι, ζευγάρι με ένα παιδί, ζευγάρι με 2, 3 ή 4 τέκνα, για ολοκληρωθεί το πλαίσιο διαπραγμάτευσης για τις ρυθμίσεις των επισφαλών δανείων. . Σύμφωνα με τα όσα συμφωνήθηκαν το καθαρό ποσό μπορεί να φθάσει για μια οικογένεια με δύο ενήλικες και τέσσερα τέκνα τα 2.280 ευρώ μηνιαίως.

Όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά το μηνιαίο σύνολο των δαπανών αυτών θα λειτουργεί ως σημείο αναφοράς, ώστε να αξιολογείται η δυνατότητα κάθε οφειλέτη να εξυπηρετεί τις δανειακές του υποχρεώσεις, με βάση το εισόδημα του και αφού καλύψει τις ανάγκες διαβίωσής του. Επιδιώκεται δηλαδή η εξωδικαστική επίλυση των διαφορών μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών, και παρέχεται ένας «μπούσουλας» ώστε να οι δύο πλευρές να καταλήγουν σε κοινά αποδεκτές και βιώσιμες λύσεις ως προς την εξυπηρέτηση των δανείων.

Ο υπολογισμός των εύλογων δαπανών διαβίωσης έγινε από εμπειρογνώμονες του υπουργείου Ανάπτυξης και Οικονομικών και στηρίχθηκε στα στοιχεία της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών που διενεργείται κάθε χρόνο από την Ελληνική Στατιστική Αρχή. Η έρευνα αυτή συγκεντρώνει αναλυτικές πληροφορίες από αντιπροσωπευτικό δείγμα νοικοκυριών της χώρας ανεξάρτητα από το αν έχουν δάνειο ή όχι, σχετικά με τις δαπάνες διαβίωσής τους. Τα αγαθά και οι υπηρεσίες που καταναλώνουν τα νοικοκυριά ταξινομούνται σε ομάδες ανάλογα με το ποσό απαραίτητα είναι για τη διαβίωση.

Οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης αναφέρονται στα έξοδα που κάνει ένα νοικοκυριό πέραν αυτών που απαιτούνται για την εξασφάλιση κατοικίας. Συνεπώς το ποσό του ενοικίου για την εξασφάλιση πρώτης κατοικίας, προστίθεται ξεχωριστά στα οικονομικά στοιχεία που δηλώνει ο δανειολήπτης. Κάθε νοικοκυριό αντιμετωπίζεται ως μια ξεχωριστή περίπτωση με διαφορετικές ανάγκες. Γι’ αυτό και ο προσδιορισμός των εύλογων δαπανών, θα γίνεται σε εξατομικευμένη βάση, με χρήση ειδικών συντελεστών στάθμισης ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού.

1^ηομάδα: αφορά τις πιο βασικές δαπάνες για τη διαβίωση του νοικοκυριού, οι οποίες περιλαμβάνεται η διατροφή, η ένδυση και υπόδηση, τα λειτουργικά έξοδα κατοικίας, η μετακίνηση, η επισκευή και συντήρηση επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, τα είδη οικιακής κατανάλωσης και ατομικής φροντίδας, η ενημέρωση και μόρφωση, οι υπηρεσίες τηλεφωνίας και ταχυδρομείων, τα είδη και οι υπηρεσίες υγείας, οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και οι οικονομικές υπηρεσίες.

2^ηομάδα: περιλαμβάνει επιπλέον δαπάνες εστίασης

3^ηομάδα: περιλαμβάνει επιπλέον διαρκή αγαθά και συσκευές

4^ηομάδα: περιλαμβάνει επιπλέον δαπάνες για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού, αεροπορικές μετακινήσεις, τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού.

Ετσι οι «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» για ένα άτομο ανέρχονται στα 537 ευρώ μηνιαίως, για ένα ζευγάρι στα 906 ευρώ, για έναν ενήλικα με ένα παιδί στα 758 ευρώ, για ένα ζευγάρι με ένα παιδί στα 1.1206 ευρώ και για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά ανέρχονται στα 1.347 ευρώ μηνιαίως.

Σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών που βρίσκεται υπό διαβούλευση, το πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης του οφειλέτη κατά την αξιολόγηση της δυνατότητας αποπληρωμής. Συγκεκριμένα η τράπεζα θα πρέπει να παρέχει Τυποποιημένη Κατάσταση Οικονομικής Πληροφόρησης, στην οποία ο οφειλέτης θα δηλώνει στοιχεία για τις δαπάνες διαβίωσης του νοικοκυριού, τα οποία θα συσχετίζονται με τις προσδιορισμένες εύλογες δαπάνες διαβίωσης.

Οι πληροφορίες αυτές θα αξιοποιούνται σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία ώστε να αξιολογηθεί: η οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη, το συνολικό ύψος και η φύση των χρεών του δανειολήπτη, η τρέχουσα ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη, το ιστορικό οικονομικής συμπεριφοράς του δανειολήπτη και η προβλεπόμενη και αναμενόμενη ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο των εύλογων δαπανών διαβίωσης.

Μετά από αυτή την αξιολόγηση, η τράπεζα θα είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε ρύθμιση θα είναι προσαρμοσμένη στο προφίλ του οφειλέτη, ώστε να συνεχίσει να εξυπηρετεί το δάνειό του.

Σε κάθε περίπτωση εφόσον ο οφειλέτης δεν μπορεί να εξυπηρετήσει την παρεχόμενη ρύθμιση διατηρεί το δικαίωμα προσφυγής του στο ω. 3869/2010, όπως τροποποιήθηκε από το ν.4161/2013 όπου δικαστικά θα προσδιοριστεί η διευθέτηση της οφειλής.