Η ορμόνη της αγάπης υπαίτια για το… ψέμα

Είναι γνωστή ως ορμόνη της αγάπης και έχει συνδεθεί με το δέσιμο μεταξύ των ανθρώπων και την εμπιστοσύνη. Ωστόσο, ερευνητές ανακάλυψαν ότι η ορμόνη ωκυτοκίνη, περί ης ο λόγος, μπορεί να κάνει το άτομο να ψεύδεται όταν αυτό είναι προς όφελος της ομάδας στην οποία ανήκει.

Πιο εύκολο το ψέμα για το καλό της ομάδας

Ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Ben-Gurion στο Ισραήλ και από το Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ είδαν ότι εθελοντές στους οποίους χορηγήθηκε η ορμόνη είχαν το ψέμα πολύ πιο… εύκολο στο πλαίσιο ενός παιχνιδιού προκειμένου να ωφεληθεί η ομάδα τους.

Η ωκυτοκίνη εκλύεται στον οργανισμό σε διαφορετικές περιστάσεις. Υψηλές ποσότητές της εκλύονται όταν ερωτευόμαστε, όταν έχουμε οργασμό, όταν οι γυναίκες γεννούν ή θηλάζουν καθώς έτσι δένονται με το μωρό τους. Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι η ωκυτοκίνη δρα «πυροσβεστικά» στα προβλήματα των σχέσεων κάνοντας, εκτός των άλλων, τους παντρεμένους άνδρες να κρατούν αποστάσεις από άλλες γυναίκες εκτός της συζύγου τους.

Τώρα όμως η νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» δείχνει ότι άτομα που έλαβαν ωκυτοκίνη έλεγαν πιο ακραία ψέματα χωρίς δισταγμό σε σύγκριση με άλλα που έλαβαν εικονική ορμόνη.

«Προκειμένου να προστατεύσουν την ομάδα τους οι άνθρωποι μπορεί να φερθούν ανήθικα παρακάμπτοντας την αλήθεια» αναφέρει η ερευνητική ομάδα, επικεφαλής της οποίας ήταν οι Σαούλ Σάλβι από το Ben-Gurion και Κάρστεν ντε Ντρου από το Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ, και προσθέτει: «Σύμφωνα με τα ευρήματά μας, οι τάσεις αυτές φαίνεται να συνδέονται με την ωκυτοκίνη, ένα νευροπεπτίδιο που είναι γνωστό ότι προάγει τους δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων και τη συνεργασία».

Η μελέτη του εικονικού νομίσματος

Τα συμπεράσματα προέκυψαν έπειτα από ένα απλό παιχνίδι εικονικής ρίψης νομίσματος

Οι επιστήμονες σχεδίασαν ένα απλό παιχνίδι σε υπολογιστή και ζήτησαν από τους παίκτες να προβλέψουν αν μια εικονική ρίψη νομίσματος θα έφερνε «κορόνα ή γράμματα» και στη συνέχεια να αναφέρουν τα ευρήματά τους. Αν οι εθελοντές προέβλεπαν σωστά, η ομάδα τους κέρδιζε 40 σεντς, αν όμως προέβλεπαν λάθος, τότε η ομάδα δεν κέρδιζε χρήματα.

Στον πρώτο γύρο οι ερευνητές χορήγησαν μέσω της μύτης σε 60 άνδρες είτε ωκυτοκίνη είτε εικονική ορμόνη 30 λεπτά πριν από το παιχνίδι. Οπως φάνηκε, άνδρες και από τις δύο ομάδες «έκλεψαν» στο παιχνίδι, ωστόσο οι άνδρες που είχαν λάβει την ωκυτοκίνη «έκλεψαν» περισσότερο.

Οι εθελοντές της ωκυτοκίνης ανέφεραν ότι προέβλεψαν σωστά στο 79,7% των φορών –στην ομάδα της εικονικής ορμόνης το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 66,7%. Οι παίκτες της ομάδας της ορμόνης δήλωσαν την ακρίβεια της πρόβλεψής τους στους ερευνητές σε χρόνο 2,22 δευτερολέπτων κατά μέσον όρο. Ο χρόνος αυτός ήταν σημαντικά μικρότερος σε σύγκριση με εκείνον που έκανε η ομάδα της εικονικής ορμόνης (στη δεύτερη ομάδα χρειάστηκαν 2,86 δευτερόλεπτα κατά μέσον όρο ώστε να αποφασίσει τι θα πει στους ερευνητές).

Με βάση τα ευρήματα οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα: «Οταν είναι προς όφελος της ομάδας, η ωκυτοκίνη προάγει το ψέμα αλλά και το ακραίο ψέμα. Σε σύγκριση μάλιστα με τη λήψη εικονικής ορμόνης, η ωκυτοκίνη αύξησε την ταχύτητα της λήψης της «άτιμης» απόφασης». Μάλιστα, όπως είδαν οι ειδικοί, οι επιδράσεις αυτές ήταν ιδιαίτερα έντονες όταν το ψέμα συνδεόταν με κέρδος, ενώ δεν υπήρχαν όταν το ψέμα δεν είχε οικονομικές συνέπειες. «Παράλληλα όταν το να ψεύδεται κάποιος είχε μόνο προσωπικό όφελος, τότε η ωκυτοκίνη δεν είχε επίδραση».

Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 3 Απριλίου 2014