Ο κίνδυνος, με αφορμή τις κάλπες του Μαΐου, να γίνουν… φέιγ βολάν καταστάσεις με ονόματα οφειλετών προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) αλλά και ανθρώπων που καταθέτουν χρήματα για την ενίσχυση υποψηφίων και συνδυασμών εμφανίζεται στον εκλογικό ορίζοντα.
Ένα έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικών, με την ένδειξη «κατεπείγον-εκλογικό», που έφτασε σε περιφέρειες και δημάρχους της χώρας δημιουργεί προβληματισμό. Αποτυπώνει το ενδεχόμενο στρεβλές πρακτικές να οδηγήσουν σε διακίνηση καταλόγων με ονόματα που να χρησιμοποιηθούν ποικιλοτρόπως, καταστρατηγώντας παράλληλα τις αρχές για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Θέμα του εγγράφου, το οποίο υπογράφει ο υπουργός Εσωτερικών κ. Γιάννης Μιχελάκης, είναι η χορήγηση από τους ΟΤΑ καταστάσεων οφειλετών προς τους επικεφαλής των περιφερειακών και δημοτικών συνδυασμών και των υποψηφίων.
Πώς συνδέονται όμως τα χρήματα που χρωστά κάποιος σε δήμους και περιφέρειες με τις εκλογές; Σύμφωνα με τη νομοθεσία (άρθρο 3 του Ν. 3870/2010) απαγορεύεται η χρηματοδότηση και κάθε είδους παροχή προς συνδυασμούς και υποψηφίους από φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι οφειλέτες των οικείων περιφερειακών ενοτήτων ή δήμων πάνω από 1.000 ευρώ. Έτσι, δήμοι και περιφέρειες οφείλουν να δίνουν στοιχεία στους επικεφαλής των συνδυασμών με τους οφειλέτες ποσών άνω των 1.000 ευρώ.
Όμως από το υπουργείο Εσωτερικών διευκρινίζεται με έμφαση ότι οι ΟΤΑ δεν θα εκδίδουν αυτοβούλως καταστάσεις οφειλετών, αλλά εν όψει συγκεκριμένης κατάθεσης οικονομικής ενίσχυσης, θα ερωτάται από τον συνδυασμό ο οικείος ΟΤΑ αν ο καταθέτης είναι οφειλέτης για ποσό άνω των 1.000 ευρώ, χωρίς λοιπές λεπτομέρειες για περισσότερες οφειλές, το ύψος αυτών κ.λπ.
«Ευνόητο είναι, εξάλλου, ότι τόσο οι οικείοι ΟΤΑ όσο και οι ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι οφείλουν να συμμορφώνονται, κατά την επεξεργασία των σχετικών αιτημάτων και τη χρήση των χορηγούμενων στοιχείων, με τη σχετική περί προστασίας προσωπικών δεδομένων νομοθεσία και ιδίως του Ν. 2472/1997» σημειώνεται στο έγγραφο.
Και καταλήγει: «Ιδίως οι υπάλληλοι των ΟΤΑ που επιλαμβάνονται της διεκπεραίωσης των, κατά τα ανωτέρω, αιτημάτων, οφείλουν να τηρούν τη δέουσα εχεμύθεια, ιδίως δε να μην ανακοινώνουν σε τρίτους το περιεχόμενο αυτών και ιδίως τα πρόσωπα που το αίτημα αφορά, πλην αν συντρέχει προς τούτο εύλογο ενδιαφέρον ή ειδικό έννομο συμφέρον ή σχετική υποχρέωση.
»Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η προστασία των προσωπικών δεδομένων των καταθετών και διασφαλίζεται η νομιμότητα στη χορήγηση των ανωτέρω καταστάσεων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ισχύουσα ρύθμιση ορίζεται ότι «η παράδοση των καταστάσεων γίνεται εντός 10 ημερών αφότου υποβληθεί το σχετικό αίτημα…». Έτσι, υπογραμμίζεται ότι είναι απαραίτητη η υποβολή συγκεκριμένου αιτήματος για συγκεκριμένο πρόσωπο ώστε να διασφαλίζεται η τήρηση «της απαγόρευσης χρηματοδότησης και όχι στην έκδοση και κυκλοφορία καταστάσεων με όλους τους οφειλέτες των ΟΤΑ».
Βεβαίως, υπάρχουν και οι περιορισμοί που θέτει ο νόμος για την «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (Ν. 2472/1997), όπου ορίζεται ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για να τύχουν νόμιμης επεξεργασίας, πρέπει, μεταξύ άλλων, να είναι όχι περισσότερα από όσα κάθε φορά απαιτείται εν όψει των σκοπών της επεξεργασίας.
Εκλογικές δαπάνες
Οι απαγορεύσεις και τα όρια χρηματοδότησης περιφερειακών και δημοτικών συνδυασμών ορίζονται στον Ν.3870/2010. Με το άρθρο 3 τίθενται απαγορεύσεις στη χρηματοδότηση και σε κάθε είδους παροχές, για τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους από:
– Φυσικά πρόσωπα που είναι οφειλέτες των οικείων ΟΤΑ για ποσό άνω
των 1.000 ευρώ
– ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και ιδρύματα ΟΤΑ κάθε βαθμού, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ αυτών
– Φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι ιδιοκτήτες ή εκδότες ημερησίων ή περιοδικών εντύπων πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών ή ιδιοκτήτες διαδικτυακών και τηλεπικοινωνιακών φορέων, καθώς και από συζύγους και κατιόντες αυτών.
– Φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι υπάλληλοι των οικείων ΟΤΑ ή των αντιστοίχων
νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου αυτών.
Επίσης, δεν επιτρέπεται η λήψη τραπεζικών δανείων με σκοπό τη χρηματοδότηση συνδυασμών και υποψηφίων.
Με το άρθρο 4 καθορίζεται εξάλλου το ανώτατο όριο χρηματοδότησης των συνδυασμών και των υποψηφίων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, από το ίδιο φυσικό πρόσωπο.
Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση των συνδυασμών δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 2.000 ευρώ από το ίδιο φυσικό πρόσωπο ενώ το αντίστοιχο ποσό για τους υποψηφίους δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 500 ευρώ. Σε περίπτωση μη τήρησης των διατάξεων προβλέπονται και οι αντίστοιχες κυρώσεις.
Ήδη το υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε εγκύκλιο (υπ’ αριθ. 9/14.3.2014), εν είδει… οδηγού προς υποψηφίους, με θέμα «Εκλογικές δαπάνες, διαχείριση και δημοσιότητα των οικονομικών των περιφερειακών και δημοτικών συνδυασμών και των υποψηφίων εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών της 18 Μαΐου 2014. Σε αυτή δίνεται αναλυτικά όλο το θεσμικό πλαίσιο γύρω από τη χρηματοδότηση των συνδυασμών και τις προεκλογικές δαπάνες. Παράλληλα, αναφέρει ότι επισήμως η προεκλογική περίοδος έχει ξεκινήσει επίσημα από τις 28 Φεβρουαρίου.