Το να σκεφθεί απλώς κάποιος ότι κοιμήθηκε καλά το βράδυ μπορεί να τον βοηθήσει να αποδώσει καλύτερα μέσα στην ημέρα, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η επίδραση placebo
Το φαινόμενο πιστεύεται ότι είναι το αποτέλεσμα της επίδρασης placebo –η επίδραση αυτή είναι γνωστή σε ασθενείς που λαμβάνουν εικονικά φάρμακα πιστεύοντας ότι περιέχουν δραστική ουσία και τελικώς εμφανίζουν βελτίωση στην υγεία τους.
Ερευνητές του Κολεγίου Κολοράντο ανακάλυψαν ότι είναι εύκολο να ξεγελάσει κάποιος τον εγκέφαλό του ώστε να πιστεύει πως κοιμήθηκε καλά και τελικώς να νιώθει ξεκούραστος και αποδοτικός σαν να είχε πράγματι κοιμηθεί ένα πλήρες οκτάωρο.
Η «ψεύτικη» μελέτη
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη –επρόκειτο για φοιτητές –κλήθηκαν να βαθμολογήσουν πόσο βαθιά είχαν κοιμηθεί την προηγούμενη νύχτα σε μια κλίμακα από το 1 ως το 10. Οι ερευνητές τούς ανέφεραν ότι μια νέα τεχνική, η οποία δεν υπάρχει στην πραγματικότητα, θα μετρούσε την ποιότητα του ύπνου τους τη νύχτα πριν από το πείραμα με χρήση αισθητήρων που κατέγραφαν τον καρδιακό παλμό και τη συχνότητα των εγκεφαλικών κυμάτων. Ωστόσο όλα αυτά ήταν ψέματα.
Στη συνέχεια οι εθελοντές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στη μια ομάδα οι επιστήμονες είπαν ότι ο ύπνος REM (ένα στάδιο κατά το οποίο παρατηρούνται γρήγορες κινήσεις των ματιών και βλέπουμε όνειρα) ήταν πάνω από τον μέσο όρο την προηγούμενη νύχτα –συγκεκριμένα αναφέρθηκε ότι το 28,7% του συνολικού ύπνου ήταν ύπνος REM, γεγονός που μαρτυρεί πνευματική εγρήγορση την επόμενη ημέρα.
Στην άλλη ομάδα ειπώθηκε ότι την προηγούμενη νύχτα ο ύπνος REM ήταν κάτω του μέσου όρου σε διάρκεια –συγκεκριμένα το 16,2% επί του συνολικού ύπνου τη νύχτα ήταν REM.
Και στις δύο ομάδες δόθηκαν συμβουλές σχετικά με το πώς θα κοιμούνται περισσότερο και καλύτερα ενώ τους έγινε και ομιλία στην οποία τονίστηκε το πώς ο καλός ύπνος βελτιώνει τις γνωστικές λειτουργίες.
REM και επιδόσεις
Οι συμμετέχοντες πληροφορήθηκαν ότι, κατά μέσο όρο, ένας φυσιολογικός ενήλικος περνά το 20%-25% του νυχτερινού ύπνου σε φάση REM καθώς και ότι τα άτομα που περνούν λιγότερο από το 20% του ύπνου σε φάση REM τείνουν να έχουν χειρότερες επιδόσεις σε τεστ μάθησης και μνήμης ενώ αντιθέτως όσα περνούν περισσότερο από το 25% του νυχτερινού ύπνου σε φάση REM τείνουν να έχουν καλύτερες επιδόσεις σε αντίστοιχα τεστ.
Οι ερευνητές υπέβαλαν μετά όλους τους εθελοντές σε ένα τεστ το οποίο αφορούσε την ακουστική αντίληψη καθώς και την ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών –πρόκειται για δεξιότητες οι οποίες πλήττονται άμεσα από την έλλειψη ύπνου.
Αυτοεκπληρούμενη προφητεία
Οπως φάνηκε, οι εθελοντές στους οποίους είχε αναφερθεί ότι εμφάνιζαν ποιότητα ύπνου κάτω του μετρίου έτειναν να έχουν χειρότερες επιδόσεις στο τεστ, ασχέτως του πόσο καλά είχαν κοιμηθεί τη νύχτα. Οσοι πάλι είχαν πληροφορηθεί ότι η ποιότητα του ύπνου τους ήταν ανώτερη του μέσου όρου, είχαν καλύτερες επιδόσεις στο τεστ, και πάλι ασχέτως του πόσο καλή ήταν πραγματικά η ποιότητα του ύπνου τους το προηγούμενο βράδυ.
Οπως σημειώνεται στη μελέτη επικεφαλής της οποίας ήταν οι Κριστίνα Ντράγκανιτς και Κρίστι Ερνταλ «στα πειράματα οι γνωστικές λειτουργίες φάνηκε να επηρεάζονται από τις πληροφορίες που αφορούσαν την επίδραση placebo. Οι γνωστικές λειτουργίες εξηρτώντο από την ποιότητα ύπνου που υποτίθεται ότι είχαν οι συμμετέχοντες με βάση τα όσα είχαν πληροφορηθεί και όχι με βάση το πόσο καλά πίστευαν οι ίδιοι ότι είχαν κοιμηθεί προτού λάβουν τις πληροφορίες».
Δημοσιεύτηκε στο Helios Plus στις 10 Μαρτίου 2014
HeliosPlus
