«Εγώ ειμί ο μπροστάρης». ετσι προσδιορίζει τον εαυτό του ο Σταύρος Θεοδωράκης. «Εγώ θα μιλάω» είπε για το κίνημα. Οι υπόλοιποι ακολουθούν. Το κίνημα του Ποταμιού είναι αρχηγικό και τούτο δεν θα αμφισβητηθεί μέχρι να γίνει συνέδριο. Ο αρχηγός θα κάνει περιοδεία για να μιλήσει στο κοινό του και να βρει νέους συνεργάτες για τις ευρωεκλογές.
Η κεντρική ιδέα είναι οι πέριξ αυτού να εγκιβωτίζονται στο «ένας από εμάς»: ο ξυλουργός της γειτονιάς, η κάτοικος του πιο μικρού νησιού στις Πρέσπες, η ενταγμένη Ρομά. Είναι πολύ νωρίς για να καθοριστούν η ιεραρχία του νέου κόμματος και ο τρόπος ανέλιξης.
Δεν υπάρχει ακόμη κάτι σαν πολιτική γραμματεία. Είναι επίσης πολύ νωρίς για να περιγραφεί ο τρόπος με τον οποίο θα συγκροτηθεί το ψηφοδέλτιο των ευρωεκλογών. Θα αποφασίσει μόνος του ο Σταύρος ή θα ζητήσει τη βοήθεια συμβούλων και μελών του κόμματος; Οταν δεν υπάρχουν κανόνες, η ομάδα λειτουργεί με αισθήματα, με συμπάθειες. Αν ο Σταύρος συμπαθεί κάποιον, θα του δώσει ένα αξίωμα ή θα του δώσει μια ευκαιρία. Με τον ίδιο άδικο τρόπο που επιβάλλεται η εσωκομματική ολιγαρχία στα παραδοσιακά κόμματα.
Στο Ποτάμι υπάρχει μία ακόμη δυσχέρεια: η ασάφεια. Τα προβλήματα εντοπίζονται, αλλά οι προτεινόμενες λύσεις δεν διατυπώνονται σε πλαίσιο. Λέει επί παραδείγματι ο μπροστάρης ότι κανείς δεν σκέφτηκε να βάλει περισσότερα δρομολόγια στα πρωινά λεωφορεία. Σωστό είναι αυτό. Σωστό για τη μικρή εικόνα. Για τη μεγάλη εικόνα θα ήταν χρήσιμο να μαθαίναμε αν το κίνημα, δηλαδή ο Σταύρος, προτιμά τα ιδιωτικά λεωφορεία από τα δημόσια. Κωδικός: ιδιωτικοποίηση. Είναι υπέρ ή κατά; Και αν είναι υπέρ των ιδιωτικών μέσων μεταφοράς, σημαίνει ότι είναι υπέρ της διακίνησης του νερού από ιδιώτες; Μήπως γίνεται φιλελεύθερος κατά περίπτωση, όπου τούτο βολεύει τη διαχείριση;
Κάτι τέτοια επιμέρους θέματα αθροίζονται και συμβάλλουν στην τοποθέτηση ενός κόμματος επάνω στον άξονα Αριστερά / Δεξιά. Επιλέγοντας θέση ένα κόμμα μπορεί να εντοπίσει τα αδελφά κόμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και να μπει σε μία από τις ομάδες. Το Ποτάμι γλιστρά από τη μία μεριά στην άλλη. Δεν έχει καταλήξει κάπου. Ως εγγύηση ο μπροστάρης λέει ότι έχει ο ίδιος αριστερές καταβολές και ως γνωστόν στην Ελλάδα το πέρασμα από την Αριστερά δίνει εύσημα.
Το Ποτάμι λειτουργεί εκ του ασφαλούς: επικρίνει τις πρακτικές του παρελθόντος. Συζητεί για τις παθογένειες. Προσφέρει το ελάχιστο δηλαδή. Εντούτοις, είναι καθαρό και φρέσκο. Στις τάξεις του δεν θα γίνει δεκτός κανείς από αυτούς που βρέθηκαν σε πολιτικές θέσεις ευθύνης. Πρόκειται για φορέα που δίνει ευκαιρίες χωρίς αποκλεισμούς. Τα κόμματα που εγκαταστάθηκαν στα έδρανα της Βουλής στη Μεταπολίτευση δεν ανανεώνονται ούτε στο προσωπικό, ούτε στις πρακτικές, ούτε στις απόψεις. Κατέστρεψαν τη χώρα, αλλά αρνούνται να εκκενώσουν τις θέσεις τους.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης, με τις ασάφειες και τον αρχηγισμό του, δίνει μια προοπτική. Δεν είναι Μεσσίας, είναι προφήτης. Η πολιτική σκηνή θα ανανεωθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς τα υπάρχοντα κόμματα έχουν κλείσει τον κύκλο της ζωής τους. Το ΠαΣοΚ ήδη έχει σμικρυνθεί με τρόπο μη αναστρέψιμο. Στο κομμάτι της Κεντροδεξιάς υπάρχει κινητικότητα (να θυμηθούμε ότι προ διετίας κατέγραψαν συμπαθητικά ποσοστά τρία φιλελεύθερα κόμματα, του Μάνου, του Τζήμερου, της Μπακογιάννη). Η φουσκωμένη Ακροδεξιά θα αφήσει ορφανά, ενώ οι ψηφοφόροι του Πάνου Καμμένου δείχνουν να συνέρχονται από τους ψεκασμούς.
Τα κρατούμενα: έχουμε την απέχθεια, την αβεβαιότητα, την κινητικότητα και έναν ακόμη παράγοντα που ίσως λειτουργήσει υπέρ του Ποταμιού. Στις τελευταίες ευρωεκλογές ψήφισαν λιγότεροι από τους μισούς εγγεγραμμένους στους καταλόγους. Η προσωπικότητα του Σταύρου Θεοδωράκη ίσως επιδράσει στην κοινωνία των likes. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την επιτυχία του εγχειρήματος σε μια περίοδο που έρχονται τα πάνω κάτω. Το Ποτάμι δεν έχει ούτε οργάνωση, ούτε συγκρότηση, ούτε μεγάλους διανοητές, όμως οι αντίπαλοι είναι πολύ χειρότεροι και με βεβαρημένο παρελθόν. Ξεκίνησε ένα συναρπαστικό τρίμηνο.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 9 Μαρτίου 2014
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
