Από τα δεσμά της τρόικας στο νέο μοντέλο Στουρνάρα

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας, που επί μήνες «κρατούσε» τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, εν αναμονή των καλύτερων αποτελεσμάτων και δη των πλεονασμάτων από τη δημοσιονομική διαχείριση του 2013, τώρα βιάζεται.

Επείγεται πια, όπως λέει, να κλείσει γρήγορα τη διαπραγμάτευση με την τρόικα, ώστε να υπάρξει συμφωνία πριν από το Eurogroup της 10ης Μαρτίου και απλώς το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης να την επικυρώσει και να εγκρίνει την εκταμίευση των δόσεων ύψους 8,8 δισ. ευρώ.

«Δεν έχουμε περιθώρια πια» εκμυστηρεύεται ο κ. Στουρνάρας, καθώς γνωρίζει ότι εξαντλούνται σιγά-σιγά τα ταμειακά αποθέματα που διαμορφώθηκαν τους προηγούμενους μήνες και επέτρεψαν στην Ελλάδα να λειτουργεί χωρίς τα χρήματα των δόσεων του δανείου.

«Είναι επίτευγμα για μια υπερχρεωμένη χώρα να ζει χωρίς δανεικά, όμως δεν είμαστε ακόμη σε κατάσταση οριστικής απαλλαγής και από τα προσυμφωνημένα δάνεια του Μνημονίου» επισημαίνει ο κ. Στουρνάρας, εξηγώντας έτσι την τωρινή βιασύνη του.

Κλείνουν οι εκκρεμότητες

Υπολογίζει πάντως ότι η συμφωνία με τη βασική ομάδα της τρόικας, που επιστρέφει σήμερα στην Αθήνα, θα επιτευχθεί εγκαίρως. «Υπάρχουν εκκρεμή θέματα, κυρίως στη ζώνη των διαρθρωτικών αλλαγών» αποδέχεται ο υπουργός Οικονομικών, αλλά δεν τα θεωρεί τόσο κρίσιμα και ικανά να μπλοκάρουν τη συμφωνία.

Για τα καθεστώτα διάθεσης του γάλακτος και των φαρμάκων, όπως και για άλλες μικρότερης σημασίας παρεμβάσεις στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών, που περιλαμβάνονται στην «εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ», ο υπουργός Οικονομικών πιστεύει ότι θα βρεθεί κοινός τόπος.

Βάσει των παραπάνω ο κ. Στουρνάρας υπολογίζει ότι οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα θα ολοκληρωθούν πριν από τις 10 Μαρτίου, έτσι ώστε η συνεδρίαση του Eurogroup να είναι διθυραμβική για την Ελλάδα, να επικυρώνει δηλαδή τη δημοσιονομική πρόοδο του 2013 και να ανοίγει τη μεγάλη συζήτηση για τη νέα ρύθμιση του χρέους.

Στόχος του είναι να ξεκινήσουν αμέσως οι συζητήσεις για τη ρύθμιση των χρεών, με την ταχεία μάλιστα συγκρότηση και ενεργοποίηση ειδικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, που θα αναλάβει την υποχρέωση να φέρει συγκεκριμένες προτάσεις σε εύλογο χρόνο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Ουσιαστικά ο κ. Στουρνάρας, σε πλήρη συνεννόηση με τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά, επιδιώκει ένα ξεκάθαρο μήνυμα αναγνώρισης της προσπάθειας του ελληνικού λαού και των αποτελεσμάτων της οικονομικής πολιτικής από τον Γερούν Ντεϊσελμπλούμ και ένα επίσης καθαρό σήμα έναρξης των διαδικασιών νέας διευθέτησης του ελληνικού χρέους από τον γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

«Εμείς αναλάβαμε να καλύψουμε το δημοσιονομικό κενό και να καλύψουμε το πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών και οι εταίροι μας το χρηματοδοτικό κενό και τη μείωση του χρέους» τονίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών, αποδίδοντας καθαρά το «ντιλ» της τρέχουσας περιόδου με τους εταίρους μας στην Ευρώπη. Δεν κρύβει πάντως ότι η τρέχουσα διαπραγμάτευση μόνο απλή δεν θα είναι, γιατί, όπως εκτιμά, η τρόικα θα θελήσει στην παρούσα φάση να πάρει όσα περισσότερα γίνεται, επειδή δεν θα έχει πολλές ευκαιρίες στο μέλλον να ασκήσει πίεση στην Ελλάδα υπό την απειλή διακοπής χρηματοδοτήσεων.

Κοινή είναι η πεποίθηση πάντως ότι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, και μάλιστα πολύ ανώτερου ακόμη και από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις, δίνει ισχυρό επιχείρημα στην ελληνική κυβέρνηση, το οποίο κανείς δεν μπορεί να αντικρούσει. Αντιθέτως, μόνο να το εκθειάσει μπορεί. Οπότε τίποτε δεν μοιάζει ικανό στις παρούσες συνθήκες να εμποδίσει τη συμφωνία με την τρόικα, ακόμη και αν οι διαπραγματεύσεις πραγματοποιηθούν σε περιβάλλον έντασης. Κάτι που ωστόσο δεν φαίνεται.

Με σχεδόν δεδομένη τη συμφωνία οι κ.κ. Σαμαράς και Στουρνάρας θα θελήσουν να προκαταλάβουν τους ξένους και να προχωρήσουν σε κινήσεις και πρωτοβουλίες πέραν της συμφωνίας, οι οποίες θα είναι δηλωτικές και επιβεβαιωτικές συνέχισης της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.

Το νέο σχέδιο και οι άξονες

Πληροφορίες αναφέρουν ότι στις αρχές Μαρτίου ο Πρωθυπουργός θα παρουσιάσει στον ελληνικό λαό σχέδιο νέου αναπτυξιακού προτύπου με ορίζοντα δεκαετίας.

Το σχέδιο στηρίζεται σε μελέτες που είχε επιμεληθεί ο κ. Στουρνάρας κατά τη θητεία του στο Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, συνδυασμένες με άλλες διεθνών συμβουλευτικών εταιρειών.

Θα πρόκειται για ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο επαναπροσανατολισμού της ελληνικής οικονομίας με κύριο χαρακτηριστικό την εξωστρέφεια και τη διαμόρφωση συνθηκών για την υποδοχή ξένων επενδύσεων.

Οπως συνηθίζει να λέει ο υπουργός Οικονομικών, «το παλαιό μοντέλο της κρατικοδίαιτης εσωστρεφούς οικονομίας κατέρρευσε και πρέπει να υποκατασταθεί από ένα καινούργιο εξωστρεφές που θα στηρίζεται στις εξαγωγές και στις ιδιωτικές επενδύσεις».

Ο κ. Στουρνάρας θεωρεί ότι το νέο ελληνικό οικονομικό μοντέλο πρέπει να στηριχθεί τόσο σε παραδοσιακούς τομείς, όπου η ελληνική παραγωγή διατηρεί συγκριτικά πλεονεκτήματα, όσο και σε τομείς τεχνολογικής αιχμής.

Επισημαίνει μάλιστα ότι θα ήταν προτιμότερες συνδυασμένες δράσεις, ικανές να αναδείξουν ακόμη περισσότερο το όποιο ελληνικό συγκριτικό πλεονέκτημα.

Ουσιαστικά θα προκριθούν τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας οι οποίοι θα τύχουν ιδιαίτερης προσοχής και φροντίδας.

Η επιλογή τους έχει γίνει με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, όπως αυτά της προστιθέμενης αξίας στην ελληνική παραγωγή, τη συμμετοχή τους στην απασχόληση και στις εξαγωγικές δυνατότητες που διαθέτουν οι επιλεγμένοι κλάδοι.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το αναπτυξιακό πρότυπο θα δίνει ξεχωριστή σημασία στις νέες τεχνολογίες, ιδιαιτέρως στις τηλεπικοινωνίες, όπου αναμένεται έκρηξη επενδύσεων και ανταγωνισμού, στη γεωργική παραγωγή και ιδιαιτέρως στη βιολογική της εκδοχή με ενσωμάτωση προηγμένων μεθόδων και τεχνικών όπως η γεωθερμία, οι υδατοκαλλιέργειες, στην παραγωγή βιομηχανικών τροφίμων όπου μπορεί να γίνει ενσωμάτωση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, στον τουρισμό, στη ναυτιλία, στην ανακύκλωση απορριμμάτων, στην ψηφιακή παροχή υπηρεσιών υγείας από απόσταση, στον ιατρικό τουρισμό, στην παραγωγή γενοσήμων φαρμάκων καθώς και στην παραγωγή εξελιγμένων προϊόντων προσωπικής φροντίδας και υγείας που θα στηρίζονται σε εγχώριες πρώτες ύλες, οι οποίες θα παράγονται με ιδιαίτερη φροντίδα και ξεχωριστό τρόπο στην ελληνική ύπαιθρο.

Στο ερώτημα πώς θα χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη των παραπάνω δραστηριοτήτων ο υπουργός Οικονομικών εξηγεί ότι μέχρι το 2020 η Ελλάδα θα μπορεί να απορροφήσει από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία περίπου 40 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 20% του ΑΕΠ. Και επιμένει πως αν αξιοποιηθούν σωστά θα επιτρέψουν την ανάδειξη του νέου παραγωγικού προτύπου που χρειάζεται η χώρα.

Η κρίσιμη 10η Μαρτίου

Γενικώς ο κ. Στουρνάρας πιστεύει ότι σιγά-σιγά διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την αναγέννηση της οικονομίας. Και επιμένει ότι η 10η Μαρτίου θα προσφέρει την αφετηρία μιας νέας περιόδου. Υπολογίζει ότι η συμφωνία με την τρόικα, σε συνδυασμό με την αναγνώριση των αποτελεσμάτων της οικονομικής πολιτικής και την έναρξη των διαδικασιών ρύθμισης των χρεών μας, θα δώσει νέα ώθηση στα ολοένα και καλύτερα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής.

Προς επίρρωση των παραπάνω, σημειώνει ότι διατηρούνται και στους πρώτους δύο μήνες του 2014 οι καλές δημοσιονομικές επιδόσεις και επιπλέον αρχίζουν να εμφανίζονται τα σημάδια της ανάκαμψης.

Οι τάσεις αυτές θα ενισχυθούν μόλις αναγνωρισθούν τα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής.

«Οι αγορές θα ανοίξουν ακόμη περισσότερο για την Ελλάδα, οι διεθνείς επενδυτές θα αρχίσουν να μας βλέπουν με άλλο μάτι, οι ευκαιρίες θα αναδειχθούν και οι αναπτυξιακές προοπτικές θα βελτιωθούν» λέει ο κ. Στουρνάρας, που νιώθει ότι έρχεται η ώρα να απολαύσει κι αυτός καλύτερα σχόλια, γιατί έως τώρα αντιμετωπίζει μόνο επικρίσεις και αρνητικά σχόλια για τους φόρους και τις πολλές περικοπές δαπανών.