Ο ουκρανός πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς και οι ηγέτες της αντιπολίτευσης υπέγραψαν τη συμφωνία για έξοδο της χώρας από την πολιτική κρίση, που οδήγησε στις αιματηρές συγκρούσεις στην καρδιά του Κιέβου με δεκάδες νεκρούς.
Νωρίτερα ο ουκρανός πρόεδρος ανακοίνωσε πρόωρες προεδρικές εκλογές, σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας και επιστροφή στο Σύνταγμα του 2004 -με μειωμένες προεδρικές αρμοδιότητες.
Υπέρ της άνευ όρων αμνήστευσης των συλληφθέντων διαδηλωτών ψήφισε η ουκρανική Βουλή. Η αμνηστία αποτελεί μέρος της συμφωνίας ανάμεσα σε κυβέρνηση και διαδηλωτές και ορίζει ότι θα αποσυρθούν οι κατηγορίες κατά των συλληφθέντων.
Από την άλλη οι διαδηλωτές παραμένουν στην πλατεία Ανεξαρτησίας, καθώς δεν φαίνεται να εμπιστεύονται την κυβέρνηση.
Μάλιστα, οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να «περάσει» πρώτα από τη Λβιβ, μία πόλη που κοιτά προς τη Δύση και οι διαδηλωτές της οποίας -μαζί με εκείνους άλλων φιλοευρωπαϊκών πόλεων της Ουκρανίας- έχουν απειλήσει με απόσχιση σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν συγκεκριμένα αιτήματά τους.
Αποφυλακίζεται η Τιμοσένκο
Η Βουλή ψήφισε υπέρ τροποποίησης του ποινικού κώδικα που ανοίγει το δρόμο για την απελευθέρωση της Γιούλια Τιμοσένκο έπειτα από δύο χρόνια φυλάκισης με κατηγορίες που καταγγέλλονταν από την ουκρανική αντιπολίτευση και τη Δύση ως πολιτικά υποκινούμενες από τον πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Στο πλαίσιο της συνολικής συμφωνίας για τον τερματισμό της κρίσης και την απομάκρυνση του κινδύνου διολίσθησης της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας σε εμφύλιο σπαραγμό, το ουκρανικό Κοινοβούλιο ψήφισε (με 310 ψήφους υπέρ έναντι 54 κατά) υπέρ της αποποινικοποίησης της βασικής κατηγορίας βάσει της οποίας φυλακίστηκε η Τιμοσένκο, γεγονός που σημαίνει ότι δεν είναι πλέον ένοχη για κανένα ποινικό αδίκημα.
«Ελεύθερη Γιούλια, ελεύθερη Γιούλια» φώναζαν μετά την ψηφοφορία βουλευτές της αντιπολίτευσης, η οποία επισημαίνει πως η τροποποίηση στον ποινικό κώδικα εναρμονίζει τον ουκρανικό νόμο με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν κατέστη άμεσα σαφές πότε θα αποφυλακιστεί η πρώην πρωθυπουργός και ηγέτιδα της αντιπολίτευσης από τη φυλακή στην ανατολική πόλη Καρκίβ όπου κρατείται.
Βασική αντίπαλος του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, η Γιούλια Τιμοσένκο ηττήθηκε οριακά στον επαναληπτικό γύρο των προεδρικών εκλογών του Φεβρουαρίου 2010. Καταδικάστηκε το 2011 σε επταετή ποινή κάθειρξης για κατάχρηση εξουσίας σχετικά με συμφωνία αγοράς φυσικού αερίου που είχε συναφθεί με τη Ρωσία επί πρωθυπουργίας έπειτα από μία δίκη που καταγγέλθηκαν ως πολιτικά υποκινούμενη με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα βασικά σημεία της συμφωνίας Γιανουκόβιτς – αντιπολίτευσης
Τα βασικά σημεία της συμφωνίας είναι τα εξής:
Αποκατάσταση του συντάγματος του 2004
Σε διάστημα 48 ωρών μετά την υπογραφή της συμφωνίας πρέπει να υιοθετηθεί και να εγκριθεί ένας νόμος που θα αποκαθιστά το σύνταγμα του 2004, ο οποίος όμως θα λαμβάνει υπόψη του τις τροποποιήσεις που έχουν ψηφιστεί έκτοτε.
Κυβέρνηση εθνικής ενότητας
Οι υπογράφοντες δεσμεύθηκαν να δημιουργήσουν έναν συνασπισμό και να σχηματίσουν μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας μέσα σε διάστημα 10 ημερών μετά την αποκατάσταση του Συντάγματος του 2004.
Τροποποίηση του Συντάγματος
Οι εργασίες για την τροποποίηση του Συντάγματος, το οποίο θα προβλέπει την εξισορρόπηση των εξουσιών του προέδρου, της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου, θα ξεκινήσουν αμέσως και θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί ως τον Σεπτέμβριο του 2014.
Προεδρικές εκλογές
Οι προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν όταν ψηφιστεί και επικυρωθεί το νέο Σύνταγμα και πάντως όχι αργότερα από τον Δεκέμβριο του 2014. Θα ισχύσουν νέοι εκλογικοί νόμοι.
Ερευνες
Θα ξεκινήσουν έρευνες για τα πρόσφατα βίαια επεισόδια υπό τον κοινό έλεγχο των αρχών, της αντιπολίτευσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Βίαια επεισόδια και κατάληψη των δρόμων
Οι αρχές δεν θα επιβάλλουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Οι αρχές και η αντιπολίτευση δεσμεύθηκαν να αποφύγουν τη χρήση βίας.
Το κοινοβούλιο θα υιοθετήσει έναν νέο νόμο περί χορήγησης αμνηστίας.
Οι δύο πλευρές θα καταβάλλουν σοβαρές προσπάθειες για την επιστροφή στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής στις πόλεις και τα χωριά, με την εκκένωση των διοικητικών και δημόσιων κτιρίων και την άρση του αποκλεισμού δρόμων, πάρκων και πλατειών.
Τα όπλα που κατέχονται παράνομα θα πρέπει να παραδοθούν στο υπουργείο Εσωτερικών.
Η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις ασφαλείας παρά για την προστασία των δημόσιων κτιρίων.
Οι υπουργοί Εξωτερικών Γερμανίας, Γαλλίας, Πολωνίας, χαιρετίζουν την συμφωνία
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Πολωνίας χαιρετίζουν την συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών και απευθύνουν έκκληση για άμεσο τερματισμό της βίας.
Ο πολωνός ΥΠΕΞ, Ράντοσλαβ Σικόρσκι έγραψε στο λογαριασμό του στο Twitter ότι η συμφωνία αυτή «δίνει μια ευκαιρία για ειρήνη» και ότι «ανοίγει το δρόμο για μεταρρυθμίσεις και στην Ευρώπη».
Ανταποκριτής του πρακτορείου Reuters είπε ότι κατά την τελετή της υπογραφής της συμφωνίας στο προεδρικό μέγαρο ο Γιανουκόβιτς εμφανίστηκε σοβαρός, χωρίς καθόλου να χαμογελά.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χέρμαν φαν Ρομπάι χαιρέτισε τη συμφωνία στην Ουκρανία, ενώ την χαρακτήρισε «απαραίτητο συμβιβασμό για να ξεκινήσει ο αναγκαίος πολιτικός διάλογος».
«Τώρα όλες οι πλευρές έχουν ευθύνη να επιδείξουν θάρρος και να κάνουν τα λόγια πράξεις για χάρη του ουκρανικού λαού», πρόσθεσε ο Ρομπάι στην ανακοίνωσή του.
Το μέλλον της Ουκρανίας θα είναι γεμάτο προκλήσεις και θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά θα εφαρμοστεί η συμφωνία στην οποία κατέληξαν σήμερα η κυβέρνηση με την αντιπολίτευση, δήλωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον.
«Η εφαρμογή (της συμφωνίας) αποτελεί πρόκληση και θα είναι κρίσιμης σημασίας», δήλωσε η Άστον στους δημοσιογράφους από το Λονδίνο. Η ίδια σημείωσε ότι επικοινώνησε με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και συμφώνησαν και οι δύο ότι η βία στην Ουκρανία πρέπει να σταματήσει.
«Πρέπει να γίνουν εκλογές σε εύλογο χρονικό διάστημα, με την ορθή διαδικασία, και πρέπει να είναι ελεύθερες και δίκαιες», τόνισε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας.
Όταν ρωτήθηκε αν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα άρει τις κυρώσεις που επέβαλε χθες στην Ουκρανία μετά τη σύναψη της συμφωνίας, η Άστον απάντησε ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τις πληροφορίες που θα δώσουν στην ΕΕ οι ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών που βρίσκονται στο Κίεβο.
«Θα λάβουμε αποφάσεις βάσει των πληροφοριών που θα μας δώσουν», είπε χαρακτηριστικά η Άστον.
Τη συμφωνία χαιρέτισε και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος ζήτησε να εφαρμοστεί αυτή «στο σύνολό της και στο βέλτιστο χρονικό διάστημα», σε ανακοίνωσή του από το Μέγαρο των Ηλυσίων.
«Μετά τις απαράδεκτες, αδικαιολόγητες, ανυπόφορες βιαιότητες που βύθισαν στο πένθος την Ουκρανία στη διάρκεια των τελευταίων ημερών, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ζητεί την εφαρμογή στο σύνολό της και στο βέλτιστο χρονικό διάστημα της συμφωνίας που μόλις υπεγράφη», ανέφερε η γαλλική προεδρία.
Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον χαρακτήρισε τη συμφωνία «μια πραγματική ευκαιρία να τερματιστεί η αιματοχυσία».
Πρόσθεσε ότι ρ«ο πρόεδρος (της Ουκρανίας Βίκτορ) Γιανουκόβιτς, η κυβέρνησή του και η αντιπολίτευση πρέπει να πάνε πιο μακριά και να συγκεκριμενοποιήσουν τη συμφωνία βάσει του χρονοδιαγράμματος που καθορίστηκε».
«Ελπίζω ότι αυτό θα επαναφέρει την ηρεμία στους δρόμους του Κιέβου και σε όλη τη χώρα», ευχήθηκε. «Οι σκηνές που παρακολουθήσαμε τις τελευταίες ημέρες ήταν φρικτές και η σκέψη που είναι με όσους έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα, αλλά και με τους τραυματίες», σημείωσε ο βρετανός πρωθυπουργός.
«Αυτές οι σκηνές σφαγής είναι πραγματικά συγκλονιστικές και δεν έχουν θέση στην Ευρώπη του 21ου αιώνα», κατέληξε ο Κάμερον.
Ο επίσημος απολογισμός από τις βίαιες συγκρούσεις το πρωί της Παρασκευής -πριν ξεσπάσουν τα νέα επεισόδια-έκανε λόγο για 77 νεκρούς συνολικά από την Τρίτη στους δρόμους του Κιέβου. Οι ιατρικές ομάδες των διαδηλωτών ανεβάζουν τον αριθμό σε τουλάχιστον 100, μιλώντας επίσης για εκατοντάδες τραυματίες.
Λευκός Οίκος: καλωσορίζει τη συμφωνία
Ο Λευκός Οίκος καλωσόρισε τη συμφωνία, τονίζοντας ότι σημασία έχει τώρα η εφαρμογή της συμφωνίας και ότι οι ΗΠΑ θα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις.
Τηλεφωνική επικοινωνία Βενιζέλου – Λαβρόφ
Η Αθήνα ειναι έτοιμη να προσφέρει τις καλές της υπηρεσίες με σκοπό να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στην Ουκρανία έπειτα και από τη συμφωνία κυβέρνησης κι αντιπολίτευσης. Αυτό σημείωσε ο κ. Ευ. Βενιζέλος από τα Τίρανα όπου βρίσκεται ενώ ειχε και τηλεφωνική συνομιλία με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Δεν αποκλείεται μάλιστα ο κ. Βενιζέλος, ως προεδρεύων του Συμβουλίου, να μεταβεί στο Κίεβο έπειτα απο συνεννόηση με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Κάθριν Άστον. Στη συνομιλία με τον κ. Λαβρόφ, ο ρώσος υπουργός επανέλαβε την ανάγκη για μία λύση που να περιλαμβάνει όλες τις περιφέρειες της Ουκρανίας.
Θα υπογράψουμε συμφωνία με τον Γιανουκόβιτς, λέει ο ηγέτης της ουκρανικής αντιπολίτευσης
Ο ηγέτης της ουκρανικής αντιπολίτευσης Βιτάλι Κλίτσκο δήλωσε στη γερμανική εφημερίδα Bild ότι η αντιπολίτευση θα υπογράψει συμφωνία με τον ουκρανό πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς για τον τερματισμό των βίαιων συγκρούσεων, όπως αναφέρει το Reuters.
Ο Κλίτσκο, ωστόσο, είπε ότι πρώτα πρέπει να γίνουν περαιτέρω συνομιλίες με τους διαδηλωτές.
«Θα υπογράψουμε τη συμφωνία» είπε στη Bild ο Κλίτσκο. «Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τα πάντα για να βρεθεί μια ειρηνική λύση. Είπα στον γερμανό υπουργό Εξωτερικών ότι εγώ προσωπικά θα απευθύνω έκκληση στους διαδηλωτές πριν υπογραφεί η συμφωνία» τόνισε.
Και πρόσθεσε: «Όλα τα επιχειρήματα πρέπει να εξεταστούν πριν την υπογραφή».
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του πολωνού υπουργού Εξωτερικών, το συμβούλιο που εκπροσωπεί τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές ψήφισε υπέρ της υπογραφής της συμφωνίας για τον τερματισμό της κρίσης.
Νέες συγκρούσεις διαδηλωτών- αστυνομίας το πρωί της Παρασκευής
Ανησυχητικές αναφορές από το Κίεβο, την ώρα που όλοι περιμένουν τις ανακοινώσεις γύρω από την «συμφωνία» -πρόταση συμφωνίας, όπως φαίνεται-Γιανουκόβιτς και αντιπολίτευσης: Πυρά έπεσαν γύρω από την Πλατεία Ανεξαρτησίας ενώ ισχυρές δυνάμεις ασφαλείας βρέθηκαν μέσα στο Κοινοβούλιο πριν «εξωθηθούν σε αποχώρηση». Η αστυνομία αναφέρει ότι τα πυρά προέρχονταν από διαδηλωτές και στόχευαν τις δυνάμεις ασφαλείας.
Αργά το πρωί της Παρασκευής, πυροβολισμοί έπεσαν στους δρόμους γύρω από την Πλατεία Ανεξαρτησίας. Το Associated Press αναφέρει ότι οι πυροβολισμοί έπεσαν από «αγνώστους». Το υπουργείο Εσωτερικών από την πλευρά του μιλά για πυροβολισμούς από την πλευρά των διαδηλωτών εναντίον των αστυνομικών γύρω από την πλατεία.
Ένταση επικράτησε και στο ουκρανικό Κοινοβούλιο, που βρίσκεται σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων, τόσο στην αίθουσα όσο και γύρω από το κτίριο. Οι βουλευτές, που συζητούσαν μέτρα για αποκλιμάκωση της κατάστασης πιάστηκαν στα χέρια ενώ μέσα στο κτίριο εμφανίστηκαν πάνοπλες δυνάμεις της αστυνομίας, καθώς διαδηλωτές προσπάθησαν να προσεγγίσουν το Κοινοβούλιο.
Ο Αρσένι Γιατσενιούκ της αντιπολίτευσης είπε ότι ένοπλοι αστυνομικοί μπήκαν στο Κοινοβούλιο, ενώ λίγο αργότερα ο αντιπρόεδρος της Βουλής ανέφερε ότι οι αστυνομικοί «ωθήθηκαν» έξω από το κτίριο. Η συνεδρίαση κράτησε λίγα λεπτά πριν διακοπεί για αργότερα το μεσημέρι.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της αστυνομίας για τα πυρά κοντά στην Πλατεία, οι «συμμετέχοντες στις μαζικές ταραχές άνοιξαν πυρ στους αστυνομικούς προσπαθώντας να περάσουν προς την κατεύθυνση του Κοινοβουλίου».
Δεν διευκρινίζεται εάν οι αστυνομικοί ανταπέδωσαν τα πυρά ή εάν υποχώρησαν.
Ο νεότερος επίσημος απολογισμός το πρωί της Παρασκευής -πριν δηλαδή τα νέα επεισόδια- μιλά για 77 νεκρούς συνολικά από την Τρίτη στους δρόμους του Κιέβου. Οι ιατρικές ομάδες των διαδηλωτών ανεβάζουν τον αριθμό σε τουλάχιστον 100, μιλώντας επίσης για εκατοντάδες τραυματίες.
Μετά τις ολονύκτιες διαβουλεύσεις
Μετά τις ολονύχτιες διαβουλεύσεις στο Κίεβο μεταξύ του προέδρου Γιανουκόβιτς και της αντιπολίτευσης υπό τη διαμεσολάβηση των ευρωπαίων ΥΠΕΞ, η ουκρανική προεδρία ανέφερε σε σύντομη ανακοίνωσή της πως «οι πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία για επίλυση της κρίσης», αλλά οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί.
Η ουκρανική προεδρία δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, πέραν του ότι η «συμφωνία θα υπογραφεί το μεσημέρι». Στον ουκρανικό Τύπο διαρρρέουν ήδη σημεία της προαναγγελθείσας συμφωνίας.
Οι υπόλοιπες πλευρές στις διαβουλεύσεις ακόμη δεν έχουν επιβεβαιώσει. Στις διαβουλεύσεις συμμετείχαν οι αρχηγοί των κομμάτων της ουκρανικής αντιπολίτευσης, οι υπουργοί Εξωτερικών Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας όπως και αξιωματούχοι από τη ρωσική πλευρά.
Ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς, που συμμετείχε στις διαβουλεύσεις, εμφανίστηκε επιφυλακτικός για τα περί συμφωνίας: «Η αντιπολίτευση θέλει να συνδιαβουλευτεί με ορισμένα από τα μέλη της, πράγμα απολύτως κατανοητό» είπε το πρωί στο Europe1.
«Καθώς δεν έχουν ακόμη κλείσει τα πράγματα, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί» για τα περί συμφωνίας, τόνισε ο Φαμπιούς.
Το πρωί της Παρασκευής, ο πολωνός υπουργός Ραντόσλαβ Σικόρσκι είπε μόνο ότι οι «πολύ δύσκολες διαβουλεύσεις» διακόπηκαν στις 07:20 για να συνεχιστούν νωρίς το μεσημέρι.
Στην ίδια γραμμή λίγο αργότερα, και το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών περιορίστηκε στο ότι «οι πολύ δύσκολες συνομιλίες κράτησαν όλη τη νύχτα και διακόπηκαν για να συνεχιστούν αργότερα».
Η κρίσιμη νύχτα
H νύχτα πέρασε με τους διαδηλωτές να παραμένουν μεν επί ποδός στους δρόμους, αλλά χωρίς επεισόδια.
Το βλέμμα όλων βρισκόταν στο προεδρικό μέγαρο, όπου οι υπουργοί Εξωτερικών Γερμανίας και Πολωνίας συντόνιζαν τις εξαιρετικά δύσκολες διαβουλεύσεις μεταξύ του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς και των αρχηγών των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Οι διαβουλεύσεις διακόπτονταν και για τηλεφωνικές επαφές με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ενώ σύμφωνα με σύμβουλο της ουκρανικής προεδρίας παρίσταται στις συνομιλίες και απεσταλμένος της Μόσχας.
Ο «οδικός χάρτης» που έχουν παρουσιάσει οι Ευρωπαίοι, και ελπίζουν ότι μπορεί να δώσει την απαραίτητη διέξοδο, προβλέπει άμεσο σχηματισμό μεταβατικής, συνταγματική αναθεώρηση και εκλογές μέσα στο 2014.
Αρκετά κρίσιμα σημεία όμως παρέμεναν, σύμφωνα με τις τελευταίες διαθέσιμες πληροφορίες, στον αέρα.
Το κλίμα είχε βαρύνει πάρα πολύ το βράδυ της Πέμπτης καθώς η Μόσχα και οι αξιωματούχοι της ρωσικής κυβέρνησης ανά την Ευρώπη μετέδιδαν την έντονη ανησυχία τους και τα συναισθήματά τους κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ.
Θεωρούσαν ότι οι δύο αυτές δυνάμεις επενέβαιναν σε ζωτικό χώρο της Ρωσίας κάτι που δεν θα μπορούσαν να ανεχτούν.
Ηταν τόσο βαρύ το κλίμα που ευρωπαίοι και αμερικανοί αξιωματούχοι δεν απέκλειαν επέμβαση με οποιονδήποτε τρόπο της Ρωσίας ακόμα και τη νύχτα της Πεμπτης προς Παρασκευή.
Η κατάσταση ήταν τέτοια που σε πολλούς παλαιούς διπλωμάτες θύμιζε τις χειρότερες ημέρες του ψυχρού πολέμου των δεκαετιών του 60 και του 70. Ομπάμα – Πούτιν – Μέρκελ: Να βρεθεί πολιτική λύση
Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν έκριναν σήμερα πως είναι απαραίτητο «να βρεθεί μία πολιτική λύση στην κρίση της Ουκρανίας όσο το δυνατόν συντομότερα».
«Η καγκελάριος και οι πρόεδροι συμφώνησαν και δήλωσαν ότι πρέπει να βρεθεί μία πολιτική λύση στην κρίση στην Ουκρανία όσο το δυνατόν γρηγορότερα και το λουτρό αίματος πρέπει να σταματήσει» ανέφερε η γερμανική κυβέρνηση σε ένα δελτίο Τύπου που εκδόθηκε μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε η Μέρκελ με τον Πούτιν και τον Ομπάμα.
Ανακοίνωση για την τηλεφωνική επικοινωνία του Μπαράκ Ομπάμα με την Άγγελα Μέρκελ εξέδωσε και ο Λευκός Οίκος: οι δύο ηγέτες «συμφώνησαν ότι είναι κρίσιμο οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσουν να βρίσκονται σε στενή επαφή στις επόμενες ημέρες (. . .) για να υποστηρίξουμε το τέλος της βίας και την επίτευξη μιας πολιτικής συμφωνίας προς το συμφέρον των πολιτών της Ουκρανίας».
Εκτός από τη Γερμανίδα καγκελάριο ο Ρώσος πρόεδρος συνομίλησε τηλεφωνικά και με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον την Πέμπτη, ενώ όλοι τους εξέφρασαν τη «μέγιστη ανησυχία» τους για τη φονική βία στην Ουκρανία, τόνισε το Κρεμλίνο.«Ο Βλαντιμίρ Πούτιν υπογράμμισε ότι έχει κρίσιμη σημασία να τερματιστεί άμεσα η αιματοχυσία, την ανάγκη να ληφθούν επείγοντα μέτρα με στόχο να σταθεροποιηθεί η κατάσταση και να καταπνιγούν οι εξτρεμιστικές και τρομοκρατικές επιθέσεις» ανέφερε το Κρεμλίνο στο δελτίο τύπου που αναρτήθηκε στον ιστότοπό του. Διαψεύδει η Μόσχα περί πολιτικού ασύλου στον Γιανουκόβιτς
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, διέψευσε απόψε ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτωρ Γιανουκόβιτς, ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Ρωσία, χαρακτηρίζοντας τη σχετική είδηση, που μετέδωσαν ουκρανικά και ρωσικά ΜΜΕ, «αρβύλα» και μέρος του «επικοινωνιακού πολέμου» γύρω από την Ουκρανία, για τον οποίο έκανε πρώτος λόγο νωρίτερα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
Τιμοσένκο: Να δικαστεί ο Γιανουκόβιτς για μαζικές δολοφονίες
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς πρέπει να δικαστεί με την κατηγορία ότι διέπραξε «μαζικές δολοφονίες» και δεν πρέπει να γίνει καμιά διαπραγμάτευση μαζί του, δήλωσε η φυλακισμένη ηγέτιδα της αντιπολίτευσης Γιούλια Τιμοσένκο μετά τα επεισόδια χωρίς προηγούμενο που συγκλόνισαν σήμερα το Κίεβο.
«Το να τεθεί άμεσα ο Γιανουκόβιτς στο περιθώριο και να ασκηθούν διώξεις εναντίον του με την κατηγορία των μαζικών δολοφονιών πολιτών θα πρέπει να είναι η μοναδική απαίτηση του λαού, της αντιπολίτευσης και της διεθνούς κοινότητας», υπογράμμισε η πρώην πρωθυπουργός σε μια ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του κόμματός της. Συνομιλίες ΥΠΕΞ της ΕΕ με Γιανουκόβιτς
Πέντε ώρες -πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο- διήρκεσαν την Πέμπτη οι συνομιλίες των ΥΠΕΞ με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Μετά το πέρας της συνάντησης, ο Λοράν Φαμπιούς και ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι έγραψαν στο Twitter ότι πρόκειται να συναντηθούν με τους διαδηλωτές, προκειμένου να τους μεταφέρουν τη συμβιβαστική πρόταση, στην οποία κατέληξαν με τον Γιανούκοβιτς.
Νωρίτερα, πηγή προσκείμενη στις συνομιλίες δήλωσε ότι είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο συμβιβασμού ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους διαδηλωτές.
Οι τρεις υπουργοί παρουσίασαν στον Γιανουκόβιτς μια σειρά κυρώσεων, αλλά και κινήτρων προκειμένου να υπάρξει συμφωνία με την αντιπολίτευση και να σταματήσει η αιματοχυσία στους δρόμους του Κιέβου.
Το πρωί της Πέμπτης οι τρεις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν συναντηθεί με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης.
Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα εάν πλέον τόσο ο Β. Γιανουκόβιτς, όσο και οι ηγέτες της αντιπολίτευσης έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν το χάος που επικρατεί στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Εν τω μεταξύ, η Μόσχα ανακοίνωσε ότι στέλνει διαμεσολαβητή στο Κίεβο, μετά από αίτημα του Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Τουλάχιστον 100 οι νεκροί μετά την εκεχειρία
Με καταιγισμό πυρών μπήκε η οριστική ταφόπλακα στην εύθραυστη εκεχειρία ανάμεσα σε διαδηλωτές και αστυνομικούς. Ο επικεφαλής της ιατρικής υπηρεσίας των διαδηλωτών δήλωσε στο CNN ότι τουλάχιστον 100 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους και 500 έχουν τραυματιστεί σε συγκρούσεις από το πρωί της Τρίτης.
Η ίδια πηγή έκανε λόγο για 60 νεκρούς διαδηλωτές μόνο την Πέμπτη. Ο δήμος του Κιέβου ανακοίνωσε ότι από την Τρίτη, 67 πτώματα έχουν περισυλλεγεί και βρίσκονται στην ιατροδικαστική υπηρεσία.
Η κυβέρνηση της Ουκρανίας δεν έχει ανακοινώσει νεότερο απολογισμό των θυμάτων.
Νωρίτερα, οι πληροφορίες έκαναν λόγο για τουλάχιστον 21 διαδηλωτές νεκρούς. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μέχρι στιγμής τον θάνατο ενός αστυνομικού.
Εάν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, τότε θα πρόκειται για την πιο αιματηρή ημέρα από την έναρξη των διαδηλώσεων στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία ολισθαίνει όλο και πιο πολύ στον εμφύλιο. Την Πέμπτη το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι διαδηλωτές κρατούν ομήρους 67 μέλη των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας. Βίντεο δείχνει διαδηλωτές να καθοδηγούν τους αστυνομικούς σε σημείο κοντά στην κατασκήνωση των διαδηλωτών.
Βουλευτής της αντιπολίτευσης δήλωσε ότι οι αστυνομικοί κρατούνται στο δημαρχείο του Κιέβου, το οποίο έχει καταληφθεί από τους διαδηλωτές.
Σύμφωνα με αναφορές, γιατροί έχουν δεχτεί πυρά από ελεύθερους σκοπευτές, την ώρα που φρόντιζαν τραυματίες από τα επεισόδια. Άντρες των δυνάμεων ασφαλείας πυροβολούν από διάφορα σημεία προς τους διαδηλωτές. Ερασιτεχνικό βίντεο, που μεταδόθηκε και από το Sky News, δείχνει έναν αστυνομικό την ώρα που πυροβολεί στο πλήθος.
Live streaming video by Ustream
Οι αναφορές μιλούν για αρκετές σορούς που έχουν μία σφαίρα στο μέτωπο -ένδειξη ότι γύρω από την πλατεία δρουν «επαγγελματίες». Φαίνεται ότι και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούν όπλα, ενδεχομένως ελεύθερων σκοπευτών.
Σε εικόνες που μετέδωσε η τηλεόραση απεικονίζονται αστυνομικοί να ρίχνουν ριπές αυτομάτων όπλων. Σε άλλο βίντεο ένα στέλεχος της αντιπολίτευσης που φορά κράνος ανοίγει πυρ πίσω από ένα δέντρο.
Μάλιστα, ο υπουργός Εσωτερικών Βιτάλι Ζαχαρτσένκο δήλωσε ότι στα στελέχη της αστυνομίας της Ουκρανίας μοιράστηκαν πολεμικά όπλα, τα οποία διατάχθηκαν να χρησιμοποιούν «όπως προβλέπει ο νόμος» για την αντιμετώπιση των πολιτικών ταραχών.
Φαίνεται ότι το πρωί της Πέμπτης, ομάδα διαδηλωτών -του ακροδεξιού «Δεξιού Τομέα»- στην Πλατεία Ανεξαρτησίας κυνήγησε δυνάμεις ασφαλείας την ώρα που οι δεύτερες αποχωρούσαν, με αποτέλεσμα νέα αναζωπύρωση.
Σε ανακοίνωσή του, το γραφείο του Βίκτορ Γιανούκοβιτς κατηγόρησε τους διαδηλωτές για την κατάρρευση της εκεχειρίας.
Παράλληλα, εκκενώθηκε το κοντινό κτίριο της Βουλής λόγω πιθανής εφόδου των διαδηλωτών.
Το λόμπι του ξενοδοχείου Ukraina στο Κίεβο έχει μετατραπεί σε νεκροτομείο. Τα πτώματα είναι παραταγμένα στη σειρά και εκφράζονται ανησυχίες για αύξηση του αριθμού των νεκρών, καθώς συνεχίζεται η περισυλλογή πτωμάτων από την πλατεία Ανεξαρτησίας.
ΕΕ: Αμεση επιβολή κυρώσεων
Στην άμεση επιβολή κυρώσεων κατά της Ουκρανίας για το αιματοκύλισμα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων συμφώνησαν οι επικεφαλής διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο έκτακτο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κινηθεί τάχιστα στην επιβολή των κυρώσεων, περιλαμβανομένης απαγόρευσης έκδοσης βίζας για Ουκρανούς αξιωματούχους προς την ΕΕ, πάγωμα περιουσιακών στοιχείων τους στις ευρωπαϊκές χώρες και περιορισμό εξαγωγής εξάρτυσης και υλικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βίαιη καταστολή.
Η πρόταση σχετικά με επιβολή εμπάργκου στις εξαγωγές όπλων από την Ουκρανία αποσύρθηκε.
Οι κυρώσεις επιβάλλονται σε αξιωματούχους που ευθύνονται για τη βία στο Κίεβο, και επίκειται η δημοσιοποίηση των ονομάτων τους. Επίσης, τα μέτρα θα προσαρμόζονται ανάλογως των εξελίξεων στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Εξερχόμενη του έκτακτου Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, η Ιταλίδα επικεφαλής διπλωματίας Έμμα Μπονίνο δήλωσε ότι η απόφαση ελήφθη σε συνεννόηση με τους ΥΠΕΞ Γαλλίας, Γερμανίας και Πολωνίας που βρίσκονται στο Κίεβο, όπου διαπραγματεύονται με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανούκοβιτς και την αντιπολίτευση.
Την ίδια στιγμή, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέδωσε οργισμένη ανακοίνωση κατά του Βίκτορ Γιανούκοβιτς, καλώντας τον να αποσύρει άμεσα τις δυνάμεις ασφαλείας από το κέντρο του Κιέβου.
«Είμαστε εξοργισμένοι από τις εικόνες των δυνάμεων ασφαλείας να πυροβολούν με αυτόματα όπλα κατά του ίδιου του λαού τους» αναφέρει ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ.
Η διακυβέρνηση Ομπάμα καλεί εκ νέου σε διάλογο μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης -ο Αμερικανός πρόεδρος το βράδυ της Τετάρτης είχε καλέσει στη συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας με τελικό στόχο τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών.
«Καλούμε τον ουκρανικό στρατό να μην αναμειχθεί σε μία σύγκρουση που μπορεί και πρέπει να επιλυθεί με πολιτικά μέσα. Η χρήση βίας δεν θα επιλύσει την κρίση. Καθαρά βήματα πρέπει να γίνουν για να τερματιστεί η βία και να αρχίσει ουσιαστικός διάλογος που θα μειώσει την ένταση και θα απαντήσει στις αγωνίες του ουκρανικού λαού» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες τονίζουν πως συνεργάζονται με τους Ευρωπαίους συμμάχους τους για να λογοδοτήσουν όσοι ευθύνονται για τη βία.
Σε συμβιβαστική πρόταση με τον Γιανούκοβιτς κατέληξαν Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ
Πέντε ώρες -πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο- διήρκεσαν οι συνομιλίες των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας, της Πολωνίας και της Γερμανίας με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανούκοβιτς.
Μετά το πέρας της συνάντησης, ο Λοράν Φαμπιούς και ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι έγραψαν στο Twitter ότι πρόκειται να συναντηθούν με τους διαδηλωτές, προκειμένου να τους μεταφέρουν συμβιβαστική πρόταση, στην οποία κατέληξαν με τον Γιανούκοβιτς.
Νωρίτερα, πηγή προσκείμενη στις συνομιλίες δήλωσε ότι είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο συμβιβασμού ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους διαδηλωτές.
Οι τρεις υπουργοί παρουσίασαν στον Γιανούκοβιτς μια σειρά κυρώσεων, αλλά και κινήτρων προκειμένου να υπάρξει συμφωνία με την αντιπολίτευση και να σταματήσει η αιματοχυσία στους δρόμους του Κιέβου.
Το πρωί της Πέμπτης οι τρεις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν συναντηθεί με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης.
Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα εάν πλέον τόσο ο Β.Γιανούκοβιτς, όσο και οι ηγέτες της αντιπολίτευσης έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν το χάος που επικρατεί στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Εν τω μεταξύ, η Μόσχα ανακοίνωσε ότι στέλνει διαμεσολαβητή στο Κίεβο, μετά από αίτημα του Βίκτορ Γιανούκοβιτς.
Διαμεσολαβητή στο Κίεβο στέλνει ο Βλαντιμίρ Πούτιν
Διαμεσολαβητή στέλνει στο Κίεβο ο Βλαντιμίρ Πούτιν προκειμένου να μεσολαβήσει στις διαπραγματεύσεις με την αντιπολίτευση, μετά από αίτημα του ουκρανού προέδρου, Βικτόρ Γιανούκοβιτς, όπως ανέφερε εκπρόσωπος του Κρεμλίνου στο πρακτορείο Ria.
Εμπάργκο όπλων ετοιμάζεται να επιβάλει στην Ουκρανία η ΕΕ
Η ΕΕ ετοιμάζεται να στηρίξει τις κυρώσεις σε όσους κρίνει υπεύθυνους για τη βία των τελευταίων ημερών στο Κίεβο και να επιβάλει εμπάργκο όπλων στην Ουκρανία, σύμφωνα με προσχέδιο της ανακοίνωσης των υπουργών Εξωτερικών των «28» που έχει στην κατοχή του το Reuters.
Ωστόσο, αξιωματούχοι της ΕΕ τονίζουν ότι το τελικό κείμενο δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί και οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν αργότερα από τους υπουργούς Εξωτερικών των «28» που θα συνεδριάσουν εκτάκτως στις Βρυξέλλες.
Αποχωρεί από το Σοτσι η ουκρανική αθλητική ομάδα
Την αποχώρηση μέρους της ουκρανικής αθλητικής ομάδας στους Χειμερινούς του Σότσι με φόντο την ανάφλεξη στο Κίεβο ανακοίνωσε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή.
Αντιδρά η Ρωσία στις απειλές της Δύσης για κυρώσεις στην Ουκρανία
Η Ρωσία θα έχει πλήρεις διμερείς σχέσεις με την Ουκρανία μόνο όταν η νόμιμη ηγεσία της θα είναι σε «φόρμα» δήλωσε ο ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ, όπως μετέδωσε το Interfax.
O ρώσος πρωθυπουργός τόνισε ότι δε θα συνεργαστεί στην Ουκρανία παρά μόνο με μια εξουσία που υπερασπίζεται «τα συμφέροντα του κράτους» και «πάνω στην οποία δε σκουπίζει κανείς τα πόδια του».
«Πρέπει οι εταίροι μας να έχουν δυναμισμό, η ηγεσία της Ουκρανίας να είναι νόμιμη και αποτελεσματική, να μην είναι σφουγγαρόπανο για να σκουπίζει κανείς τα πόδια του» πρόσθεσε ο ρώσος πρωθυπουργός.
Παράλληλα, το Κρεμλίνο διαμηνύει πως η δεύτερη δόση της βοήθειας προς την Ουκρανία μπορεί να εκταμιευτεί αφού εξομαλυνθεί η κατάσταση. «Δεν ακυρώνουμε τη δεύτερη δόση, αλλά πρώτα πρέπει να εξομαλυνθεί η κατάσταση» είπε ο εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το RIA.
«Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους ουκρανούς εταίρους μας σε όλους τους τομείς, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε τα πάντα για να εκπληρώσουμε τις υποσχέσεις που δώσαμε. Αλλά την ίδια στιγμή, για να συμβεί αυτό θα πρέπει οι ίδιοι οι εταίροι μας να είναι σε φόρμα και οι αρχές της Ουκρανίας να είναι νόμιμες και αποτελεσματικές» τόνισε ο Μεντβέντεφ.
Την ίδια ώρα, η Ρωσία αντιδρά έντονα στις ολοένα και αυξανόμενες φωνές της Δύσης για επιβολή κυρώσεων στην Ουκρανία μετά το χάος που επικρατεί τα τελευταία 24ωρα στην καρδιά του Κιέβου.
Ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι οι απειλές για κυρώσεις είναι «ακατάλληλες» και το μόνο που θα καταφέρουν είναι να επιδεινώσουν την κατάσταση μεταξύ ουκρανικής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, με τη σειρά του, παρομοιάζει με εκβιασμό τις απειλές της Δύσης για επιβολή κυρώσεων, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Ria.
Πρώτες κυρώσεις από ΗΠΑ
Ήδη, οι πρώτες κυρώσεις στο Κίεβο επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ: Η Ουάσινγκτον προχώρησε σε απαγόρευση εισόδου σε βάρος 20 ουκρανών αξιωματούχων που «θεωρείται ότι έδωσαν διαταγές που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Δεν έχει γνωστοποιηθεί για ποιους πρόκειται, αλλά η Ουάσινγκτον ανέφερε ότι οι κυρώσεις είναι εύκολα αναστρέψιμες εάν κινηθεί η πολιτική διαδικασία στο Κίεβο. Ο Μπ.Ομπάμα καλωσόρισε τη συμφωνία εκεχειρίας, αν και εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για την τήρησή της και επέμεινε ότι την ευθύνη για ειρήνευση την έχει η ουκρανική κυβέρνηση.
Ευρωπαϊκή άσκηση ισορροπίας
Το επίκεντρο όμως των κινήσεων στο διπλωματικό πεδίο βρίσκεται στην αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε πρώτη φάση την Πέμπτη, κινητοποιείται το λεγόμενο «τρίγωνο της Βαϊμάρης» -Παρίσι, Βερολίνο, Βαρσοβία- στέλοντας τους τρεις υπουργούς Εξωτερικών του στην ουκρανική πρωτεύουσα πριν πάνε το απόγευμα στην έκτακτη συνεδρίαση των ΥΠΕΞ των «28» στις Βρυξέλλες.
Ο γάλλος ΥΠΕΞ Λοράν Φαμπιούς, ο γερμανός ΥΠΕΞ Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ και ο πολωνός ΥΠΕΞ Ραντόσλαβ Σικόρσκι θα συναντηθούν την Πέμπτη στο Κίεβο με στελέχη και των δύο πλευρών, κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Οι φωνές για επιβολή κυρώσεων είχαν δυναμώσει μετά την ανάφλεξη της νύχτας προς Τετάρτη. Ο πρόεδρος της ΕΕ, ο πρόεδρος της Κομισιόν, ο γάλλος πρόεδρος και αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μίλησαν για ανάγκη «άμεσων και στοχευμένων μέτρων» με στόχο την επαναφορά του Κιέβου σε πολιτική διαδικασία.
Τα μέτρα που εξετάζονται φαίνεται ότι αφορούν, σε πρώτη φάση, το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων ουκρανών αξιωματούχων και η απαγόρευση εισόδου τους στην ευρωπαϊκή επικράτεια. Δεν αποκλείεται να συζητηθεί επίσης το πάγωμα πώλησης αστυνομικών εξαρτύσεων ή και μέτρων που αφορούν τα εξοπλιστικά προγράμματα.
Από τουλάχιστον το πρώτο, ενδεχόμενο ακόμη, πακέτο κυρώσεων αναμένεται να λείπει προσωπικά ο ουκρανός πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς. Οι Βρυξέλλες δεν θέλουν να κλείσουν τους διαύλους επικοινωνίας ή να προχωρήσουν σε κινήσεις που θα επιβαρύνουν την κατάσταση, προσπαθώντας συνεχώς τους τελευταίους τρεις μήνες να κρατήσουν ανοικτή την πόρτα της ΕΕ στο Κίεβο.
