Την ώρα που η 64η κινηματογραφική Μπερλινάλε οδεύει προς το τέλος της (τα βραβεία θα απονεμηθούν το απόγευμα του Σαββάτου 15 Φεβρουαρίου) ο αμερικανός σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορσέζε, υποψήφιος εφέτος για το Οσκαρ σκηνοθεσίας για τον «Λύκο της Wall Street», βρέθηκε στο Βερολίνο για την προώθηση της τελευταίας ταινίας του που είναι ντοκιμαντέρ.
Θέμα του ντοκιμαντέρ η ιστορία του εντύπου New York Review of Books. Το ντοκιμαντέρ το οποίο δεν έχει ολοκληρωθεί και προς το παρόν δεν έχει τίτλο (προσωρινά το αποκαλούν «Untitled New York Review of Books Documentary») παρουσιάστηκε ως δουλειά εν εξελίξει (work in progress) και έκλεισε το πρόγραμμα των Ειδικών Προβολών του εφετινού φεστιβάλ (Berlinale Special).
Από τη χρονιά της «γέννησής» του, το 1963 (συμπτωματικά ήταν η χρονιά που οι εργαζόμενοι των «Times» της Νέας Υόρκης έκαναν μια μεγάλη απεργία), ως την εποχή της ψηφιακής επανάστασης και του Διαδικτύου, το «Review of Books» δεν έχει σταματήσει να είναι πηγή ιδεών και επίμαχων σκέψεων γύρω από καυτά κοινωνικά ζητήματα από τον παγκόσμιο χάρτη: τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι φυλετικές διακρίσεις, ο πόλεμος του Βιετνάμ και του Ιράκ, η σεξουαλική επανάσταση και η πτώση του κομμουνισμού είναι ζητήματα που έχουν αναλυθεί ενδελεχώς στις σελίδες του ενθέτου, το οποίο ανέκαθεν φιλοξενούσε τις απόψεις σημαντικών λογοτεχνών και φιλοσόφων.
Το «Untitled New York Review of Books Documentary» θα περιέχει σπάνιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό ιστορικού περιεχομένου με αποσπάσματα συνεντεύξεων από προσωπικότητες όπως ο Τζέιμς Μπάλντουιν, η Σούζαν Σόνταγκ, ο Νόαμ Τσόμσκι και ο Νόρμαν Μέιλερ. Ειδικά για το ντοκιμαντέρ μίλησαν επίσης η αμερικανίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος Τζόαν Ντίντιον (μεγάλη μορφή της νέας δημοσιογραφίας), ο βραβευμένος με Πούλιτζερ αμερικανός συγγραφέας Μάικλ Σέιμπον, η βρετανίδα καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ Μέρι Μπερντ και ο βρετανός καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Τίμοθι Γκάρτον Ας.
Ο Μάρτιν Σκορσέζε δεν υπογράφει μόνος τη σκηνοθεσία του «Untitled New York Review of Books Documentary». Τη συνυπογράφει με τον μοντέρ Ντέιβιντ Τεντέσκι, ειδικό στις ταινίες τεκμηρίωσης, χώρο στον οποίο εργάζεται από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ο Τεντέσκι έχει δουλέψει στο πλευρό του Μάικλ Μουρ στις τηλεοπτικές δουλειές «The Awful Truth» και «TV Nation» και από το 2008 είναι στενός συνεργάτης του Σκορσέζε. Δούλεψε μαζί του για τη δημιουργία δύο ντοκιμαντέρ που αφορούσαν μουσικές προσωπικότητες: τον Μπομπ Ντίλαν στο «No Direction Home» και τον Beatle Τζορτζ Χάρισον στο «Living in the Material World».
Από τους συμμετέχοντες στη δημιουργία του ντοκιμαντέρ δεν θα μπορούσαν φυσικά να λείπουν οι ίδιοι οι άνθρωποι του ενθέτου. Ο Ρόμπερτ Σίλβερς, υπεύθυνος έκδοσης του «Review of Books», και η εκδότρια Ρέα Χέντερμαν δίνουν στον θεατή μια ιδέα από το πώς το ένθετο λειτουργεί σήμερα, κάνοντας παράλληλα συγκρίσεις με το παρελθόν.
Το υλικό που έχει ως τώρα κινηματογραφηθεί προβλήθηκε ειδικώς για την Μπερλινάλε, γι’ αυτό και ζητήθηκε από τους εκπροσώπους του Τύπου να μη γράψουν κριτική για την ανολοκλήρωτη ταινία. Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, η δημιουργία και μόνο μιας ταινίας για ένα έντυπο σε μια εποχή που τα έντυπα ζουν τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας τους είναι ένα αξιοθαύμαστο εγχείρημα.
HeliosPlus