Σε μια από τις «τελευταίες παρθένες εκτάσεις της Αφρικής», το δύσβατο και επικίνδυνο δάσος Μπίλι-Ουέλε στα βόρεια της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, ερευνητική αποστολή ανακάλυψε τον μεγαλύτερο ίσως πληθυσμό χιμπατζήδων στην Αφρική, αποτελούμενο από χιλιάδες ή δεκάδες χιλιάδες άτομα. Είναι μια από τις τελευταίες «μεγα-κοινότητες» χιμπατζήδων, με ξεχωριστές συνήθειες και έθιμα.
«Είναι μια από τις τελευταίες περιοχές της Γης που συντηρούν έναν τεράστιο, συνεχή πληθυσμό χιμπατζήδων» λέει ο Κλιβ Χικς του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck στη Λειψία της Γερμανίας, μέλος της αποστολής.
Μητέρα μαθαίνει στο μικρό της τη χρήση εργαλείων
Οι χιμπατζήδες του Μπίλι-Ουέλε είχαν γίνει για πρώτη φορά αντιληπτοί το 2007, όμως η τελευταία έρευνα, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Βiological Conservation, αποκαλύπτει την ύπαρξη της τελευταίας ίσως μεγα-κοινότητας του στενότερου συγγενή μας.
Οι ερευνητές διήνυσαν με τα πόδια χιλιάδες χιλιόμετρα μέσα στη δύσβατη ζούγκλα, έκτασης 50.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και ήρθαν αντιμέτωποι με ένοπλους αντάρτες και ομάδες λαθροθηρών, οι οποίοι μάλιστα πυρπόλησαν τον καταυλισμό της αποστολής.
Οι βιντεοκάμερες με ανιχνευτή κίνησης που αφέθηκαν να λειτουργούν στο δάσος για οκτώ μήνες δεν κατέγραψαν ούτε έναν άνθρωπο. Αποκάλυψαν όμως μεγάλες κοινότητες του ανατολικού χιμπατζή Pan troglodytes schweinfurthii, ενός υποείδος του κοινού χιμπατζή που ζει στην κεντρική Αφρική.
«Συμμορίες» αρσενικών σε περιπολία γύρω από την περιοχή τους
Οι χιμπατζήδες του Μπίλι-Ουέλε είναι ασυνήθιστα μεγαλόσωμοι και φτιάχνουν φωλιές στο έδαφος πολύ συχνότερα από ό,τι άλλοι πληθυσμοί. Έχουν επίσης αναπτύξει προτίμηση για το κρέας γιγάντιων αφρικανικών σαλιγκαριών, τα οποία σπάνε πάνω σε βράχους και κλαδιά, και βρέθηκαν να τρώνε ακόμα και κρέας λεοπάρδαλης.
Τα βίντεο των ερευνητών, τα οποία αναρτήθηκαν στο YouTube από το Eρευνητικό Ίδρυμα Λουκούρου με το οποίο συνεργάζονται, δείχνουν επίσης αρσενικούς χιμπατζήδες να περιπολούν γύρω από την επικράτειά τους, και θηλυκά που μαθαίνουν στα μικρά τους πώς να χρησιμοποιούν εργαλεία.
Οι χιμπατζήδες του Μπίλι-Ουέλε φαίνεται ότι επιζούσαν ανενόχλητοι ως τώρα, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τους δασόβιους ελέφαντες της περιοχής, των οποίων ο πληθυσμός έχει συρρικνωθεί στο μισό. Είναι μια ευρύτερη τάση στην περιοχή της δυτικής Αφρικής, όπου οι λαθροθήρες εξόντωσαν σε μια δεκαετία τα δύο τρίτα των δασόβιων ελεφάντων.
Οι χιμπατζήδες σε κίνδυνο
Ακόμα και χιμπατζήδες όμως κινδυνεύουν λόγω της κατάστασης στην περιοχή του Μπίλι-Ουέλε, η οποία βρίσκεται στα σύνορα με την ταραχώδη Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τον Τζον Χαρτ του Ερευνητικού Ιδρύματος Λουκούρου, μαχητές του Στρατού Αντίστασης του Κυρίου στο Κονγκό ήδη προελαύνουν στην περιοχή, ενώ πρόσφυγες από την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία δημιουργούν καταυλισμούς.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος φαίνεται ότι θα είναι οι λαθροθήρες που τροφοδοτούν μια παράνομη αγορά κρέατος άγριων ζώων.
