Το σχέδιο για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους

Συμφωνία που δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης και μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές αποτελεί η πρόταση του Βερολίνου για τη ρύθμιση του χρέους. Μέσω αυτής, η χώρα πετυχαίνει εξαιρετικά χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης των δανείων της, αποδεσμεύεται από τον βραχνά του ύψους του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ, εξασφαλίζει την επιστροφή της στις αγορές και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη.

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, η πρόταση του γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε γενικές γραμμές προβλέπει επιμήκυνση ως και 50 χρόνια στα δάνεια που έχουν χορηγήσει στην Ελλάδα οι ευρωπαϊκές χώρες και το ευρωπαϊκό ταμείο ESΜ, μείωση των επιτοκίων τους και πρόσθετη χρηματοδότηση μέσω ESM ύψους 15-20 δισ. ευρώ για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του προγράμματος. Με τον τρόπο αυτόν υπολογίζεται ότι τα επόμενα χρόνια οι ετήσιες δαπάνες για τόκους και χρεολύσια μειώνονται κατά 3,5 – 4 δισ. ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι η κυβέρνηση διευκολύνεται δημοσιονομικά και πλέον θα μπορεί να κατευθύνει πόρους σε δημόσιες επενδύσεις για την τόνωση της ανάκαμψης και την επιστροφή της χώρας σε αναπτυξιακούς ρυθμούς.

Με τα σημερινά δεδομένα, τα επόμενα χρόνια οι πληρωμές τόκων είναι της τάξεως των 6 δισ. ευρώ ετησίως. Με την επιμήκυνση και τις άλλες ρυθμίσεις του χρέους οι δαπάνες για τόκους μπορεί να μειωθούν ακόμη και κάτω από 4 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά χαμηλό ποσό, το οποίο ως ποσοστό σε ένα ΑΕΠ της τάξεως των 170 δισ. ευρώ είναι λίγο πάνω από το 2%. «Ποτέ η Ελλάδα δεν είχε χαμηλότερο» επισημαίνουν στο υπουργείο Οικονομικών.

Οπως αναφέρει κορυφαία κοινοτική πηγή «το πακέτο που συζητείται στην ουσία «παρκάρει» το μεγαλύτερο μέρος του χρέους π.χ. για 50 χρόνια στα χέρια των Ευρωπαίων. Ετσι, δεν υπάρχει η πίεση των λήξεων δανείων και η αναχρηματοδότησή τους. Η Ελλάδα αναλαμβάνει να πληρώνει τους τόκους, οι οποίοι τα πρώτα χρόνια θα είναι εξαιρετικά χαμηλοί εξαιτίας του ότι τα δάνεια του ESM χορηγούνται με περίοδο χάριτος. Πράγμα που σημαίνει ότι το χρέος της γίνεται βιώσιμο αφού μπορεί και το εξυπηρετεί, στοιχείο το οποίο με τη σειρά του διευκολύνει την επιστροφή της στις αγορές για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων».

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, με τη συμφωνία που προωθείται «η Ελλάδα αποδεσμεύεται από τον στόχο της μείωσης του χρέους στα επίπεδα του 120% του ΑΕΠ μέσω πρωτογενών πλεονασμάτων, όπως επέβαλε το ΔΝΤ. Πράγμα που της επιτρέπει να δώσει βάρος στην ενίσχυση του ΑΕΠ και μέσω αυτής να πετύχει τον στόχο». Μάλιστα εκτιμάται ότι μόλις γίνει η επιμήκυνση του χρέους οι Ευρωπαίοι έχουν κάθε λόγο να «διώξουν» το ΔΝΤ. Αλλωστε και το Ταμείο επιθυμεί την απεμπλοκή του από την Ευρώπη. «Η Ευρώπη χρειαζόταν το ΔΝΤ για να κάνει την εσωτερική υποτίμηση στην Ελλάδα επιβάλλοντας λιτότητα» αναφέρει κορυφαίος τραπεζίτης, ο οποίος επισημαίνει ότι με τη λύση που προωθείται ολοκληρώνεται ο ρόλος του Ταμείου.

Βεβαίως, το θέμα που τίθεται είναι με τι ανταλλάγματα οι Ευρωπαίοι θα προσφέρουν τη λύση αυτή στην Ελλάδα. «Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν τις θυσίες που έχει κάνει ο ελληνικός λαός και φαίνεται να κατανοούν ότι μεγαλύτερη δόση λιτότητας θα αποτελειώσει τον ασθενή» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές και προσθέτουν ότι «δίνουν έμφαση στην προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών και ειδικότερα της απελευθέρωσης των αγορών με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων και της ελληνικής οικονομίας». Προς την κατεύθυνση αυτή εκτιμάται ότι σημαντική θέση στα ανταλλάγματα της συμφωνίας θα κατέχει η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 15-20 δισ. ευρώ που προβλέπεται στο πακέτο Σόιμπλε για την αναχρηματοδότηση των ομολόγων των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών που λήγουν τα προσεχή χρόνια δεν αποτελεί επιπλέον δανεισμό. Ως εκ τούτου, υποστηρίζουν, δεν απαιτείται νέα δανειακή σύμβαση. Οπως αναφέρουν «το πρόγραμμα προέβλεπε ότι ο ESM θα αναχρηματοδοτούσε τα ομόλογα αυτά. Ομως με την επαναγορά ομολόγων (buy back) που έγινε πέρυσι τον Ιανουάριο δαπανήθηκαν κεφάλαια από το πρόγραμμα. Αυτά είναι τα λεφτά που λείπουν και δημιουργούν το χρηματοδοτικό κενό». Θεωρούν λοιπόν ότι δεν χρειάζεται νέα δανειακή σύμβαση, αλλά επέκταση της παλιάς, η οποία ούτως ή άλλως λήγει το 2016. Αλλωστε λένε ότι μέχρι τότε προβλέπεται και ο έλεγχος από την τρόικα.

Παράλληλα, η λύση της επιμήκυνσης και της μείωσης των επιτοκίων θεωρείται ότι είναι καλή επιλογή και για τους Ευρωπαίους. «Με την πρόταση Σόιμπλε η Ευρώπη για ακόμη μια φορά αγοράζει χρόνο για να δει πώς θα χρηματοδοτήσει τα κεφάλαια που έχει δανείσει στην Ελλάδα και να δημιουργήσει τους κατάλληλους μηχανισμούς και θεσμούς που θα οδηγήσουν σε κάποια μορφή κοινής χρηματοδότησης των χωρών-μελών της ευρωζώνης» αναφέρει κορυφαίος τραπεζίτης.

Σύμφωνα πάντως με κοινοτικές πηγές το «κούρεμα» του χρέους παραμένει στο τραπέζι. «Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν καλά ότι το χρέος δεν μπορεί να αποπληρωθεί, όμως με την πρόταση Σόιμπλε, κατά πάγια τακτική τους, μεταφέρουν στο μέλλον την επίλυση του προβλήματος» αναφέρουν.

Αν και προς το παρόν το «κούρεμα» βρίσκεται εκτός ατζέντας, το Βερολίνο εμφανίζεται διατεθειμένο να στηρίξει τη λύση που προωθείται για την Ελλάδα. «Θα είναι τρομακτικό χτύπημα για τη Γερμανία, το ευρώ και την ευρωζώνη τυχόν αποτυχία της Ελλάδας» αναφέρουν καλά πληροφορημένες κοινοτικές πηγές, οι οποίες επισημαίνουν ότι «υπάρχει η πολιτική βούληση στη Γερμανία να στηρίξουν την Ελλάδα». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «τα κόμματα των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών, που συγκυβερνούν στη Γερμανία, έχουν συμφωνήσει η Ελλάδα να μην αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στις ευρωεκλογές». Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται ότι η γερμανική κυβέρνηση στο εσωτερικό της θα υποστηρίξει ότι με την επιμήκυνση αποφεύγεται το «κούρεμα» και διασφαλίζονται τα λεφτά των φορολογουμένων και η σταθερότητα του ευρώ.