Η ιδέα
Η αφετηρία αυτής της συνάντησης βρίσκεται στην παράσταση «flâneuse.», ένα αυτοσχεδιαστικό χορευτικό σόλο που ξεκίνησε τη διαδρομή του τον Δεκέμβριο του 2012 με πρωταγωνίστρια τη χορεύτρια Πωλίνα Κρεμαστά. Ενα χορευτικό σώμα που συναναστρέφεται τόπους και ανθρώπους επιχειρώντας μία χαρτογράφηση συνευρέσεων με καλλιτέχνες, μουσικές, ήχους, χώρους και ερεθίσματα. Το αντάμωμα με τον Πορτογάλο βιμπραφωνίσταNuno Aroso αποτελεί την πέμπτη στάση αυτής της διαδρομής. Στον φιλόξενο χώρο του Κέντρου Ντάνκαν η Πωλίνα θα κινηθεί σε ένα γνώριμο χώρο αλλά με νέα μουσικά ερεθίσματα, στους πορτογαλικούς, ελληνικούς και αφαιρετικούς ήχους του Nuno. Οι δυο καλλιτέχνες συναντιούνται για πρώτη φορά και γνωρίζονται επί σκηνής. Θα συμφωνήσουν, θα διαφωνήσουν, θα συνυπάρξουν και θα συν-κινήσουν ο ένας τον άλλο.
Οι σκέψεις
Θελήσαμε, πριν εκφραστούν και επικοινωνήσουν μέσα από την τέχνη τους, να τους προκαλέσουμε να χωρέσουν σε μερικές λέξεις τις σκέψεις, τις αμφιβολίες και τις αγωνίες τους. Παρασυρθήκαμε και εμείς στο δικό τους παιχνίδι «έκπληξης» και ενώ θέσαμε κοινές ερωτήσεις, οι απαντήσεις τους παρέμειναν «κρυφές» για να συναντηθούν σε αυτό το άρθρο για πρώτη φορά.
Εμπνευση: τις περισσότερες φορές, πριν από κάθε δημιουργία υπάρχει ένα έναυσμα, μια αφορμή. Στο δικό σας εγχείρημα, δημιουργία και έμπνευση θα συμβαίνουν παράλληλα. Θεωρείτε ότι ο αυθορμητισμός θα σας ενεργοποιήσει ή θα δημιουργήσει μια αμηχανία.
Πωλίνα: Νομίζω πως η έμπνευση είναι κάτι που σε πλησιάζει και κάτι που το πλησιάζεις κι εσύ απ’ τη μεριά σου. Στην πρώτη περίπτωση μοιάζει ότι σε βρήκε εκείνο και στη δεύτερη ότι το βρήκες εσύ. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι και στις δυο περιπτώσεις δεν πρόκειται για ανακάλυψη αλλά για αποκάλυψη. Θέλω να πω ότι η έμπνευση – και όταν μιλάω για έμπνευση αναφέρομαι σε ότι την πυροδοτεί, ανθρώπους, ήχους, εικόνες, γεύσεις, σκέψεις κλπ- είναι πάντα εκεί και περιμένει. Περιμένει ενώ κι εσύ την περιμένεις…πόσο αστείο είναι αυτό. Βασική προϋπόθεση να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά, να παρατηρείς, να βλέπεις να μην κοιτάς. Έτσι και στην συνάντηση μας με τον Nuno, θα κουβαλάμε και οι δύο τους εαυτούς και τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας, αλλά θα αφουγκραστούμε ο ένας τον άλλο. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι θα συμφωνήσουμε, αλλά επιλέγοντας να ζήσεις τη στιγμή για αυτό ακριβώς που είναι, παίρνεις το ρίσκο και δέχεσαι τη συνέχεια και την έκπληξη που αυτή θα σου προσφέρει…
Nuno: Είναι μεγάλη κουβέντα το τι μπορεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης. Η μουσική είναι ο τελικός προορισμός μου – αυτό είναι το σίγουρο – αλλά προσπαθώ να κρατήσω το μυαλό μου ανοιχτό για να λαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερα ερεθίσματα: μια κίνηση, μια ζωγραφιά, ένα αρχιτεκτονικό έργο, ένα ποίημα, μια ταινία, ακόμη και μια πολιτική σκέψη, μια προσωπικότητα. Στην τελευταία μου δουλειά, υπάρχουν αυτοσχεδιαστικά κομμάτια αλλά παράλληλα ζήτησα από τον συνθέτη Rui Rodrigues να γράψει ένα κομμάτι βασισμένο σε πορτογαλικές δημοφιλείς μουσικές παραδόσεις και στον Δημήτρη Ανδρικόπουλο ένα κομμάτι βασισμένο στην παραδοσιακή ελληνική μουσική. Ένα εγχείρημα όχι με σκοπό την συμφωνία ή την ανανέωση αλλά τη δημιουργία κάτι νέου, ως αφετηρία για ένα ξεκίνημα. Πιστεύω βαθιά στο έργο της Πωλίνας και στην δυναμική της. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, ως πρώτο βήμα. Είναι τρομερά ενδιαφέρον ο τρόπος που ο ένας καλείται να εξερευνήσει τα αισθητικά όρια του άλλου. Το δίλημμα είναι σίγουρα εκεί, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα κινητήρια δύναμη για να ξεκινήσει ο διάλογο μας. Όχι στα ελληνικά, ούτε στα πορτογαλικά, όχι με λόγια, αλλά με ό,τι επιλέγουμε για την καλλιτεχνική ομιλία της ζωής μας: ήχο και κίνηση.
Ποιος είναι ο αρχηγός σε αυτήν την σχέση; Η μουσική οδηγεί το σώμα ή ο ήχος πλάθεται από την πλαστικότητα του κορμιού; Ποιος δίνει τελικά το ρυθμό;
Πωλίνα: Ίσως η μουσική να έχει κατά τη γνώμη μου «το πάνω χέρι», με την έννοια ότι θα δώσει τη δομή στην παράσταση. Μια πιο ελεύθερη επικοινωνία θα ήθελε χρόνο δουλειάς ώστε ο ένας να διαβάζει τον άλλο σχεδόν πριν την επιλογή του, όπως συνέβη με τον Απόστολο Λεβεντόπουλου πέρυσι, στην τέταρτη συνάντηση μου. Όσον αφορά το ρυθμό, θα έλεγα ότι ουσιαστικά πρόκειται για ένστικτο, αλλά μπορείς και να τον καλλιεργήσεις και να παίξεις μαζί του. Είναι ένας σύντροφος που θα ανοίξεις διάλογο μαζί του, με συμφωνίες, διαφωνίες, ανακωχές και μάχες. Είναι όμως το εργαλείο που θα γεννήσει την αφήγηση. Γνωριμία σημαίνει αναζήτηση του ρυθμού. Οπότε το Σάββατο θα είμαστε και οι δύο εκεί να αναζητήσουμε το ρυθμό που θα χτίσει τη σχέση μας.
Nuno: Ελπίζω η μουσική να παρέχει μια ώθηση, μια έμπνευση και ένα φανταστικό ανθρώπινο μοχλό για χορό, αλλά ελπίζω επίσης να συμβεί και το αντίθετο, με την κίνηση να καθοδηγεί τους ήχους μου. Δεν αισθάνομαι, λοιπόν, το βάρος του αρχηγού. Θέλω να σκέφτομαι ότι ο χορός και τα κρουστά θα ακολουθήσουν ένα κοινό μονοπάτι προς αυτό το αυτοσχεδιαστικό ταξίδι – ακόμη και αν ένας από τους δυο κάποιες φορές παρασύρει τον άλλον σε κάτι άλλο, σε μια νέα διαδρομή. Μια νέα διαδρομή που μπορεί να είναι δύσκολη, περίπλοκη, παράλογη αλλά σίγουρα κάπου εκεί θα βρίσκεται το ενδιαφέρον αυτής της συνεύρεσης. Ο ρυθμός δεν είναι αποκλειστικότητα της μουσικής. Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Αρχίζουμε να το καταλαβαίνουμε από την κοιλιά της μητέρες μας, είναι παρών στο σώμα μας: στο ρυθμό της αναπνοής μας, στην ικανότητα ομιλίας μας, στα βήματα μας. Είναι αδύνατο να αποστασιοποιηθούμε από αυτόν. Θα είναι παρών, λοιπόν, και στην παράσταση μας με τον πιο εμφανή ή αχνό τρόπο, μέσα από την μουσική αλλά και μέσα από την κίνηση.
Αν είχατε τη δυνατότητα, ποιον άλλον καλλιτέχνη θα προσκαλούσατε στo εγχείρημα σας;
Πωλίνα: Η ιδέα είναι ότι η flâneuse θα συναντήσει στη διαδρομή της κι άλλους καλλιτέχνες και άλλους τόπους. Αν στην παράσταση μας ήταν ακόμα ένας flâneur θα μου άρεσε να ήταν ένας ζωγράφος για να αποτυπώνει στο δισδιάστατο αυτό που θα παρατηρούσε ότι συμβαίνει μεταξύ ουρανού και γης. Θα έπαιρνε ερεθίσματα και από το σώμα και από τον ήχο. Αναρωτιέμαι πως θα αλληλεπιδρούσαμε εμείς με εκείνον. Ίσως ο ρυθμός του επηρέαζε τη μουσική και η κίνηση του μεταμόρφωνε τον χώρο του χορευτή. Ίσως και το αντίστροφο…
Nuno: Θα ήθελα πάρα πολύ να υπήρχε μια ομάδα από δυο σκηνοθέτες κινηματογράφου, ο οποίοι θα μπορούσαν να αποτύπωναν και να μετέφεραν με τον δικό τους τρόπο αυτό που θα συμβαίνει αλλά και θα έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός επιπλέον διαλόγου στην αφήγηση μας.
Η παράσταση
Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013, ώρα 21.00
Κέντρο μελέτης χορού Ισιδώρας & Ραϋμόνδου Ντάνκαν (Χρυσάφης 34 και Δικαιάρχου, Βύρωνας)
ΕΙΣΟΔΟΣ:7 ευρώ / Μειωμένο 2 άτομα με ένα εισιτήριο
Συντελεστές
Ερμηνεία: Πωλίνα Κρεμαστά-χορός / NunoAroso-μουσική
Φωτογραφίες: Άννα Ταγκάλου, Σουζάνα Νέβες