Εκτάσεις με ιδιαίτερη οικολογική αξία εκχωρούνται στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), γεγονός που προκαλεί ανησυχία σε περιβαλλοντικές οργανώσεις και τοπικούς φορείς.
Μάλιστα σε πρόσφατη επιστολή του WWF Ελλάς προς τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα εκφράζονται φόβοι για πιθανή «χαλάρωση» στο καθεστώς προστασίας τους.
Διατυπώνεται επίσης η ανησυχία για το αν γίνεται γνωστή στους ενδιαφερόμενους επενδυτές η ιδιαιτερότητα των συγκεκριμένων περιοχών, η αξία των οποίων έχει αναγνωριστεί και προστατεύεται θεσμικά από τις προβλέψεις της εθνικής, ευρωπαϊκής και διεθνούς νομοθεσίας.
Ενδεικτικά, αναφέρονται οι εξής περιπτώσεις:
1. Με το άρθρο 17 της απόφασης 234 (ΦΕΚ Β’ 1020/25.4.2013) μεταβιβάζονται και περιέρχονται στο ΤΑΙΠΕΔ μια σειρά ακινήτων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται νησιωτικοί υγρότοποι που έχουν καταγραφεί από το WWF.
Πολλοί από αυτούς διέπονται επιπλέον από ειδικά καθεστώτα προστασίας, όπως:
- Η περιοχή Αγερσανί – Λίμνη Αλυκής Νάξου που έχει χαρακτηριστεί ως Καταφύγιο Αγριας Ζωής.
- Η περιοχή Πλάκας – Χειβαδολίμνη Μήλου που έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή Natura 2000.
- Η περιοχή Ορμος Κοτσίνα «Ρεπανίδι» Λήμνου που προστατεύεται από Προεδρικό Διάταγμα.
2. Με την απόφαση 234 μεταβιβάζονται και περιέρχονται στο ΤΑΙΠΕΔ δύο εκτάσεις, οι οποίες εντάσσονται σε ζώνες προστασίας του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου και Στροφυλιάς.
3. Το ΤΑΙΠΕΔ προγραμματίζει να προκηρύξει διεθνή ανοιχτό διαγωνισμό για την εκμετάλλευση του χιονοδρομικού θέρετρου στον Βόρα μαζί με μια έκταση γης μεγάλων διαστάσεων στο γειτονικό χωριό και μια περιοχή δίπλα στην παρακείμενη λίμνη. Στην παρουσίαση της έκτασης προς αξιοποίηση περιλαμβάνεται «δυνητικό πλάνο εκμετάλλευσης» της περιοχής με πολυτελή ξενοδοχεία 60.000 τ.μ., εξοχικές κατοικίες και βίλες – ξενοδοχεία 70.000 τ.μ., κέντρο συνεδρίων 12.000 τ.μ., εγκαταστάσεις ελλιμενισμού και οικοτουρισμού. Σε κανένα σημείο της παρουσίασης δεν λαμβάνεται υπόψη ή έστω αναφέρεται ότι η ευρύτερη περιοχή, λόγω της βιοποικιλότητας που φιλοξενεί, έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή Natura 2000.
«Σε καμία περίπτωση από τις περιοχές που έχουν παραχωρηθεί δεν αναγνωρίζεται ή αναφέρεται το καθεστώς προστασίας. Από τις τριμηνιαίες αναφορές μάλιστα προκύπτει ότι το ΤΑΙΠΕΔ προωθεί την απομάκρυνση τυχόν περιορισμών σε συγκεκριμένα ακίνητα που του εκχωρούνται προς αξιοποίηση» λέει η υπεύθυνη πολιτικής για το WWF Ελλάς κυρία Ιόλη Χριστοπούλου. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, δεν είναι τυχαίο ότι στην αναφορά προόδου του 2013 παρουσιάζεται ως επιτυχία του ΤΑΙΠΕΔ η άρση 69 διοικητικών και τεχνικών εμποδίων που καθυστερούν τις αποκρατικοποιήσεις, ενώ αρκετά ακόμη εμπόδια παρουσιάζονται ως εκκρεμή.
Το Ταμείο θα πρέπει, όπως επισημαίνει η κυρία Χριστοπούλου, διευκολύνοντας τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, «να γνωστοποιεί το καθεστώς προστασίας και να το λαμβάνει υπόψη κατά τη διαμόρφωση των επενδυτικών σχεδίων». Εξάλλου, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 1415-6/13), η διαδικασία μεταβίβασης στο ΤΑΙΠΕΔ δεν θίγει την περιβαλλοντική και πολεοδομική νομοθεσία και γενικότερα το προστατευτικό ή άλλο καθεστώς των περιοχών αυτών.
Μέχρι σήμερα, ωστόσο, η απαίτηση αυτή δεν αποτυπώνεται στους αρχικούς φακέλους περιοχών, όπως ενδεικτικά φαίνεται στην παρουσίαση του δημόσιου ακινήτου στη θέση Αγ. Προκόπιος, Νάξου, παρά το γεγονός ότι η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως Natura 2000 και η αξιοποίησή της είναι δυνατή υπό προϋποθέσεις.
Οπως αναφέρεται στην επιστολή της περιβαλλοντικής οργάνωσης προς τον κ. Στουρνάρα, «οι σχετικές προβλέψεις του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ δεν είναι επαρκείς για την προστασία των περιοχών αυτών. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να διευκρινίζεται αν το εκάστοτε περιουσιακό στοιχείο εντάσσεται σε προστατευόμενη περιοχή, αν η τελευταία έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή Natura 2000, αν πρόκειται για δάσος ή δασική έκταση, αν αποτελεί υγρότοπο, συμπεριλαμβανομένων των μικρών παράκτιων νησιωτικών υγροτόπων που προστατεύονται από το προεδρικό διάταγμα της 12/19.6.2012, αν βρίσκεται εντός αιγιαλού, κ.ο.κ., και να αναφέρονται ρητά οι περιορισμοί και ειδικές υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται. Το εκάστοτε καθεστώς προστασίας υπαγορεύει το είδος των επενδύσεων που επιτρέπονται στην κάθε περιοχή και τις νομικά επιβαλλόμενες διαδικασίες αδειοδότησης που αφορούν το κάθε έργο ή δραστηριότητα».
Το WWF, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι η διαφάνεια και η εκ των προτέρων δημοσιοποίηση των ισχυόντων, ειδικών ανά περιοχή, ρυθμίσεων ενισχύει την ασφάλεια δικαίου που είναι απαραίτητη για κάθε επενδυτή, ζητεί να καλυφθεί από το ΤΑΙΠΕΔ το μεγάλο κενό πληροφόρησης σχετικά με το καθεστώς προστασίας των περιοχών που περιέρχονται στη δικαιοδοσία του. Η πληροφορία αυτή, όπως επισημαίνεται στην επιστολή, θα πρέπει να είναι δημόσια διαθέσιμη, εύκολα προσβάσιμη και να συνοδεύει την παρουσίαση κάθε ακινήτου προς αξιοποίηση.
Η οργάνωση ζητεί επίσης από τον κ. Στουρνάρα μια δημόσια τοποθέτηση που θα τον δεσμεύει ότι το οποιοδήποτε πρόγραμμα αξιοποίησης των περιοχών αυτών δεν θα παραβιάσει τις ισχύουσες προστατευτικές για το φυσικό περιβάλλον διατάξεις, ούτε και θα τις υποβαθμίσει.
Αλλωστε, όπως αναφέρεται στην επιστολή, «η περιβαλλοντική προστασία δεν μπορεί να θεωρηθεί εμπόδιο για μια περιοχή, αλλά προστιθέμενη αξία, η αναγνώριση της οποίας μπορεί να οδηγήσει τη χώρα σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης στη βάση μιας ζωντανής οικονομίας».
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 22 Νοεμβρίου 2013
HeliosPlus
