Δεν ξέρω τι ιδέα έχετε για τα γκαρσόνια που σερβίρουν σε ειδικά γεύµατα, δεξιώσεις και κλειστά συµπόσια, αλλά εγώ εκτιµώ πολύ τις ικανότητές τους. Και δεν εννοώ µόνο το πώς βάζουν στο πιάτο σας εκείνο που διαλέξατε από την πιατέλα ούτε το αν κρατούν σωστά το µπουκάλι µε το κρασί και αν σας γεµίζουν το ποτήρι από τη σωστή πλευρά. Εννοώ ότι νιώθουν τη σηµασία της δουλειάς που κάνουν, αντιλαµβάνονται πως εκείνο που ίσως έχει την ίδια αξία µε το φαγητό είναι και η ποιότητα της παρουσίας τους. Τα γράφω αυτά µε πείρα πολλών πολλών χρόνων σε επίσηµα και ηµιεπίσηµα τραπεζώµατα, σε χώρες µε αληθινή κουλτούρα γεύµατος, αλλά και σε χώρες όπου µέχρι πριν από 50 χρόνια ήταν σχεδόν άγνωστο ακόµη και το στοιχειώδες πρωτόκολλο. Γιατί κάνω αυτή την εισαγωγή; Για να σας µιλήσω για µια εξαίρεση στον κανόνα, µε ιλαροτραγική κατάληξη.
Στου πρέσβη
Βρέθηκα κάποτε σε φιλικό βραδινό γεύµα στην πρεσβευτική κατοικία στη Νέα Υόρκη. Σµόκιν, αυτονόητο για την Αµερική, ακόµη και σήµερα, και κοκτέιλ φόρεµα για τις κυρίες. Ιδιαίτερα φιλικό το ζευγάρι που µας κάλεσε, οι πιατέλες να αδειάζουν η µία µετά την άλλη, τα hors d’oeuvres στην αρχή, ένα ελαφρύ πρώτο πιάτο και κατόπιν το κυρίως, αφού µεσολαβούσε το ποτηράκι µε το σορµπέ για να αλλάξει η γεύση, και το γεύµα τελείωνε µε το απαραίτητο παγωτό, τον καφέ και το digestive. Δεν θυµάµαι το µενού ούτε τα κρασιά που το συνόδευαν. Θυµάµαι, όµως, ότι ήταν µια πολύ ευχάριστη, χαλαρή ατµόσφαιρα, µε τον οικοδεσπότη να απαριθµεί σε πόσες δεξιώσεις πήγε όταν υπηρετούσε στην τάδε χώρα και πόσες στην άλλη, µε κάποιους να διεκτραγωδούν τις ανάλογες δικές τους εµπειρίες και τη σύζυγό του να περιφέρει το βλέµµα της σε όλους µας, µήπως θέλουµε τίποτε που δεν το είχε προβλέψει και δεν είχε προσέξει το γκαρσόνι.
Αξέχαστο επιδόρπιο
Παγωτό κρέµα, φραµπουάζ και σοκολάτα είχαν τα τρία µπολ στον δίσκο που κρατούσε το ένα γκαρσόνι, ζεστή σοκολάτα και παγωµένο φρουτοχυµό ο δίσκος που κρατούσε το δεύτερο γκαρσόνι, το οποίο ακολουθούσε και περιέχυνε τα scoops του παγωτού. Οταν έφτασε από αριστερά µου, ζήτησα και µου έβαλε δύο scoops κρέµα και στο άλλο γκαρσόνι που ακολουθούσε ζήτησα σοκολάτα. Και τότε έγινε το… έλα να δεις! Από µια αδέξια κίνησή του – ήταν πολύ έµπειρο γκαρσόνι, όπως έµαθα κατόπιν – του ξέφυγαν τα δύο µπολ και όλη η σοκολάτα µε περιέλουσε. Από το αριστερό αφτί µου ως τα κορδόνια του αριστερού παπουτσιού µου. Πουκάµισο, παπιγιόν, σακάκι, παντελόνι, κάλτσες, παπούτσια, τα πάντα. Για µια στιγµή κατάλαβα πως από τον γιακά του πουκαµίσου µου είχε εισχωρήσει και έρεε στη ράχη µου σοκολάτα. Εµεινα ακίνητος – η σοκολάτα δεν ήταν πολύ ζεστή – , αλλά καταλαβαίνετε τι έγινε µε τους άλλους. Η σύζυγος του οικοδεσπότη, η οποία καθόταν απέναντί µου, έβαλε µια φωνή σαν να ήταν εκείνη που περιέχυσαν µε τη σοκολάτα.
Εκκεντρικό ντύσιµο
Το τραπέζι διαλύθηκε κι εγώ οδηγήθηκα από τον σοκαρισµένο πρέσβη στον επάνω όροφο όπου ήταν το διαµέρισµα-ξενώνας. Τότε φάνηκε το πρόβληµα. Τι θα φορούσα για να επιστρέψω στο σπίτι µου, καθώς ό,τι είχα και δεν είχα θα έπαιρνε τον δρόµο για το καθαριστήριο; Διαπίστωσα ότι το ίδιο σκεφτόταν και ο πρέσβης που µε περίµενε όταν βγήκα από το ντους. Διότι, πρέπει να σας πω ότι επρόκειτο για γιγαντιαίων διαστάσεων άνθρωπο. Παίχτης του µπέιζµπολ στο πανεπιστήµιο, ζύγιζε τουλάχιστον 180 κιλά και σε ύψος πρέπει να έφθανε τα 2 µέτρα. Τι να µου δώσει να φορέσω, αφού εγώ θα χωρούσα στο ένα µανίκι του σακακιού του; Κι όµως, από την γκαρνταρόµπα του ντύθηκα. Φόρεσα ένα σακάκι του που, µα την αλήθεια, έφτανε ως κάτω από τα γόνατά µου, ολόγυµνος από κάτω, πήρα τις παντόφλες µπάνιου και… φυγαδεύτηκα. Στην έξοδο ήταν η σύζυγος, η οποία καλά καλά δεν είχε συνέλθει από το σοκ, µε αποχαιρέτησε, µπήκα στην πρεσβευτική λιµουζίνα και έφθασα στο σπίτι µου.
Ο θυρωρός της πολυκατοικίας ήταν ο δεύτερος που έπαθε σοκ εκείνο το βράδυ. Ξαφνικά µε είδε µισόγυµνο, τυλιγµένο σε ένα σακάκι που χωρούσε άλλον έναν, να βγαίνω από µια BMW µε το διπλωµατικό CD στις πινακίδες και τα ‘χασε. Την άλλη µέρα µού είπε ότι νόµιζε πως είχα πέσει θύµα ληστείας, ότι µε είχαν γδύσει στον δρόµο και άρπαξαν το σµόκιν µε το πορτοφόλι µου κάποιοι από τους γκάνγκστερ της γειτονιάς.
Υπάρχει και επίλογος
Εχουν περάσει ίσως και δέκα χρόνια από το συµβάν όταν βρίσκοµαι σε ένα διεθνές συνέδριο στο Λονδίνο εκπροσωπώντας την Ελλάδα και κάποια στιγµή µε πλησιάζει ένας νεαρός, ο οποίος πολύ ευγενικά µε ρωτά: «Είστε εσείς που έπεσε επάνω του το µπολ µε τη σοκολάτα;». Ηταν ο γιος ενός από τους οµοτράπεζους εκείνου του ιστορικού γεύµατος, είδε το όνοµά µου στον κατάλογο των συνέδρων, είχε ακούσει τα σχετικά από τον πατέρα του και ήθελε λεπτοµέρειες. Το λούσιµό µου µε σοκολάτα άντεχε στον χρόνο!