Οι επικρατούσες συνθήκες διεύρυνσης της οικονομικής ανάπτυξης παγκοσμίως, σε συνδυασμό με την ιδιαίτερα ευνοϊκή νομισματική πολιτική, δημιουργούν ένα θετικό περιβάλλον για τους τίτλους που ενέχουν κίνδυνο, εκτιμά η JPMorgan Asset Management. Η περίοδος ανακοίνωσης των εταιρικών αποτελεσμάτων στις ΗΠΑ έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, καθώς περίπου 80% των εταιρειών του δείκτη S&P 500 βάσει της κεφαλαιοποίησης της αγοράς έχουν ήδη ανακοινώσει τα αποτελέσματά τους. Τα κέρδη γενικά ήταν θετικά και διαμορφώθηκαν σε καλύτερα επίπεδα σε σχέση με τις εκτιμήσεις των αναλυτών. Ωστόσο, τα κέρδη εξακολουθούν να βρίσκουν στήριξη στη διεύρυνση των περιθωρίων και τις περικοπές δαπανών παρά στην αύξηση των εσόδων, κάτι που, μακροπρόθεσμα, δεν συνιστά βιώσιμη τάση.
Στις ΗΠΑ οι συζητήσεις στράφηκαν από το πολιτικό αδιέξοδο για το ανώτατο όριο του χρέους στο πότε θα αρχίσει η Fed να περιορίζει το πρόγραμμα αγοράς τίτλων που εφαρμόζει. Δεδομένων των πιο υποτονικών στοιχείων για την οικονομία, ωστόσο, ο περιορισμός είναι μάλλον απίθανο να αρχίσει φέτος. Οι εκτός αγροτικής απασχόλησης θέσεις εργασίας διαμορφώθηκαν σε χαμηλότερα του αναμενόμενου επίπεδα τον Οκτώβριο (148.000), οι παραγγελίες για καταναλωτικά αγαθά διαρκείας ήταν λιγότερες από τις προβλέψεις τον Σεπτέμβριο, ενώ και οι μελλοντικοί δείκτες, όπως οι δείκτες ΡΜΙ και καταναλωτικής εμπιστοσύνης, επίσης υποχώρησαν.
Πολλοί παρατηρητές της αγοράς εκτιμούν πλέον ότι η Fed ενδέχεται να μην προβεί σε περιορισμό του προγράμματος αγοράς τίτλων πριν από το δεύτερο τρίμηνο του 2014. Σύμφωνα με την ίδια την Ομοσπονδιακή Τράπεζα, όμως, η λήψη της απόφασης θα κριθεί βάσει των στοιχείων για την οικονομία και ο περιορισμός ενδέχεται να αρχίσει νωρίτερα εφόσον υπάρξει βελτίωση.
Τα στοιχεία για την Ευρώπη ήταν κάπως πιο υποτονικά τον Οκτώβριο αλλά εξακολουθούν να υποδεικνύουν μια ανάκαμψη. Τα στοιχεία για τους δείκτες ΡΜΙ και τον γερμανικό δείκτη IFO υποχώρησαν. Ωστόσο, παρά τα υποτονικά στοιχεία, οι χώρες της περιφέρειας εξακολουθούν να εμφανίζουν βελτίωση και τόσο η Ισπανία όσο και η Ιρλανδία βγήκαν από την ύφεση κατά το τρίτο τρίμηνο. Η Ιρλανδία αποτελεί παράδειγμα της επιτυχούς εφαρμογής των μέτρων λιτότητας και ενδέχεται να είναι η πρώτη χώρα που θα εξέλθει από το μνημόνιο προς τα τέλη του έτους. Η Ελλάδα, αντιθέτως, είναι πιθανό να χρειαστεί περαιτέρω βοήθεια από τους διεθνείς δανειστές.
Οι προϋπολογισμοί των χωρών της περιφέρειας για το 2014 καταδεικνύουν ότι η δημοσιονομική εξυγίανση εξακολουθεί να είναι καθοριστικής σημασίας για την πορεία προς την αποκατάσταση της σταθερότητας όσον αφορά στο χρέος. Ο ρυθμός της δημοσιονομικής εξυγίανσης, ωστόσο, επιβραδύνεται ελαφρώς, αφήνοντας το περιθώριο για περισσότερη ανάπτυξη. Η περίοδος σχετικής ηρεμίας παρέχει στις κυβερνήσεις την ευκαιρία να προβούν σε μεταρρυθμίσεις στην οικονομία. Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο οι αρχές ουσιαστικά να αξιοποιούν τη βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης και τη χαλάρωση των μέτρων λιτότητας για να αποφύγουν τις μεταρρυθμίσεις.
Η ευρωζώνη αντιμετωπίζει δύο νέα προβλήματα: την άνοδο του ευρώ και τη μείωση του πληθωρισμού. Σε αυτή τη φάση του κύκλου της οικονομίας η ενίσχυση του ευρώ θα μπορούσε να αποβεί επιζήμια για τις οικονομίες που βρίσκονται σε κρίση, οι οποίες βασίζονται ενδεχομένως στις εξαγωγές για να οδηγηθούν σε ανάκαμψη. Εν τω μεταξύ, τον Οκτώβριο ο πληθωρισμός ήταν μόλις στο 0,7% έναντι της αντίστοιχης περιόδου πέρσι λόγω της φθίνουσας πορείας των μισθών και της ασθενέστερης ζήτησης. Η ΕΚΤ ενδέχεται να προβεί σε περικοπή των επιτοκίων εντός του έτους, μια κίνηση κατά βάση συμβολικού χαρακτήρα δεδομένων των επιπέδων του παρεμβατικού επιτοκίου, αλλά είναι επίσης πιθανό βραχυπρόθεσμα με τις δηλώσεις της για την πολιτική που θα ακολουθήσει όσον αφορά στα επιτόκια (forward guidance) να συνεχίσει τις προσπάθειες συγκράτησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ενιαίου νομίσματος. Την ΕΚΤ θα απασχολήσουν επίσης η αξιολόγηση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review) και τα τεστ αντοχής των τραπεζών που έχουν προγραμματιστεί για το επόμενο έτος. Ο προβληματισμός της ΕΚΤ, πιο συγκεκριμένα, προκύπτει από την ενδεχόμενη επιφυλακτικότητα των τραπεζών να προβούν σε αύξηση του δανεισμού στην πραγματική οικονομία ενόψει αυτής της αξιολόγησης.
Πάντως, αναλυτές αναφέρουν πως η ευφορία στις αγορές και η ισχυρή ζήτηση για ομόλογα ευρωπαϊκών τραπεζών κινδυνεύει να κλονιστεί, αν προωθήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση την εφαρμογή κανόνων που θα επιτρέπουν την επιβολή ζημιών στους πιστωτές ή τους μεγαλοκαταθέτες τραπεζών, ανάλογες με αυτές που υπέστη η Κύπρος.
Μετά από αίτημα της Γερμανίας, η επιβολή ζημιών στους ομολογιούχους και τους μεγαλοκαταθέτες προβληματικών τραπεζών θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ ακόμη και τον Ιανουάριο του 2015, τρία χρόνια νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Αυτό θα αποτελούσε ισχυρό πλήγμα για τις τράπεζες που θα αποδειχθούν προβληματικές στα πανευρωπαϊκά τεστ αντοχής της ΕΚΤ που θα γίνουν το 2014 Ακόμα και η ΕΚΤ θέλει να εφαρμοστεί το μέτρο γρήγορα, αφού δυσανασχετεί με τις τράπεζες που συνεχίζουν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την δική της βοήθεια. Υπέρ της πρότασης αυτής τάχθηκε μάλιστα αυτήν την εβδομάδα και ο πρόεδρος της Bundesbank, Jens Weidmann.
Το επενδυτικό ενδιαφέρον για τραπεζικά ομόλογα είναι ιδιαίτερα αυξημένο, καθώς σε μια περίοδο ιστορικά χαμηλών επιτοκίων λίγες είναι οι επενδύσεις που προσφέρουν σημαντικές αποδόσεις. Το κλίμα έχει αλλάξει τόσο, που hedge funds και άλλοι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν ακόμη και στην Ελλάδα «Η αγορά έχει κέφια,» σχολίασε στο Reuters ο Jacob Kirkegaard του αμερικανικού think-tank Peterson. «Αλλά αυτό δεν θα κρατήσει για πολύ. Η κατάσταση παραμένει πολύ, πολύ εύθραυστη. Οι επενδυτές δεν φαίνεται να πτοούνται από την προοπτική κουρέματος σε ομολογιούχους και μεγαλοκαταθέτες. Οι ισπανικές τράπεζες έχουν πουλήσει από τις αρχές του 2012 μη εγγυημένα ομόλογα ύψους 22 δις ευρώ.
Ούτε όμως και οι μεγαλοκαταθέτες φαίνεται να ανησυχούν μια και δεν έχει παρατηρηθεί φυγή των καταθέσεών τους από τις τράπεζες «Η αγορά ίσως να υποθέτει ότι δεν θα γίνει το λεγόμενο ‘bail-in’, και ότι όταν τα πράγματα δυσκολέψουν, θα παρέμβουν οι κυβερνήσεις και η ΕΚΤ», είπε ο Kirkegaard. «Θα προσγειωθούν απότομα στην πραγματικότητα.»
Η βρετανική οικονομία εξακολουθεί να ενισχύεται με αύξηση του ΑΕΠ 0,8% κατά το τρίμηνο που έληξε τον Σεπτέμβριο. Δεδομένου του ταχύτερου ρυθμού της ανάπτυξης κατά τα δύο τελευταία τρίμηνα, η Τράπεζα της Αγγλίας ενδέχεται να αναθεωρήσει ανοδικά τις προβλέψεις της στα πλαίσια της Έκθεσης για τον Πληθωρισμό τον Νοέμβριο. Κατά συνέπεια θα ενισχυθούν και οι εκτιμήσεις για τη χρονική στιγμή αύξησης του παρεμβατικού επιτοκίου βάσει του ορίου του 7% που έχει θέσει για την ανεργία. Η Τράπεζα της Αγγλίας αποκάλυψε επίσης ορισμένα μέτρα μεταρρύθμισης για τη διασφάλιση της ρευστότητας στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Η μείωση των προβλεπόμενων εξασφαλίσεων λογικά θα διευκολύνει την πρόσβαση των βρετανικών τραπεζών σε μεγαλύτερη ρευστότητα, εφόσον τη χρειαστούν.
Το κύμα εκποίησης τίτλων στις αναδυόμενες αγορές που άρχισε τον Μάιο αντιστρέφεται και ο δείκτης MSCI EM σημείωσε άνοδο τον Οκτώβριο, ενώ οι επενδυτές στράφηκαν εκ νέου στα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών, καθώς αναβλήθηκε για αργότερα ο περιορισμός των αγορών τίτλων από πλευράς Fed.
Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι η κινεζική οικονομία έφθασε στα κατώτατα επίπεδά της και ότι κατά το τρίτο τρίμηνο επήλθε επέκταση κατά 9,1% σε ετησιοποιημένη βάση. Τα υποκείμενα στοιχεία, ωστόσο, υποδεικνύουν ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης να εξισορροπήσει την οικονομία με γνώμονα ένα πιο βιώσιμο μοντέλο που να στηρίζεται στην εγχώρια ζήτηση είχαν πολύ μέτρια αποτελέσματα.
Οι μετοχές της Ινδίας κατέγραψαν δυναμική απόδοση και ο δείκτης Sensex σημείωσε άνοδο 9,3% τον Οκτώβριο, φθάνοντας σε νέα υψηλά επίπεδα χάρη στα καλύτερα του αναμενόμενου εταιρικά κέρδη και το μικρότερο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο εδώ και 30 μήνες. Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα και η Κεντρική Τράπεζα της Ινδίας προέβη σε αύξηση των επιτοκίων τρεις φορές μέσα σε τρεις μήνες.
Τα εμπορεύματα συνεχίζουν να υποαποδίδουν λόγω της αποκλίνουσας δυναμικής μεταξύ ζήτησης και προσφοράς. Η τιμή του πετρελαίου μειώθηκε κατά $6 στα $95 το βαρέλι. Η τιμή του χρυσού διατηρήθηκε αμετάβλητη στη διάρκεια του μήνα στα $1.324 η ουγγιά. Η πτώση κατά $30 μετά την ανακοίνωση της Fed την τελευταία ημέρα του Οκτωβρίου εξουδετέρωσε τα κέρδη που θα είχαν επιτευχθεί μέσα στον μήνα.
