Οι φωτιές που άναψαν οι αποκαλύψεις του Εντουαρντ Σνόουντεν για την ηλεκτρονική κατασκοπεία των ΗΠΑ εις βάρος πολλών ευρωπαϊκών χωρών, και ιδιαίτερα της Γερμανίας, δεν λένε να σβήσουν. Η προχθεσινή δήλωση του πρώην πράκτορα της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας NSA, ότι είναι πρόθυμος να επαναλάβει τις αποκαλύψεις του ενώπιον των γερμανικών Αρχών, έριξε νέο λάδι στη φωτιά. Και αυτό κάνει ακόμη δυσκολότερες τις πυροσβεστικές προσπάθειες των απεσταλμένων της Ανγκελα Μέρκελ στην Ουάσιγκτον, οι οποίοι, από κοινού με τους συνεργάτες του Μπαράκ Ομπάμα, επιχειρούν να εκπονήσουν μια, από την άποψη του διεθνούς δικαίου, πρωτοφανή νομική καινοτομία: μια συμφωνία «μη κατασκοπείας μεταξύ φιλικών χωρών».
Ωστόσο και στις μέρες μας η κατασκοπεία δεν γίνεται μόνο με ηλεκτρονικά μέσα. Και τα απλά αφτιά και μάτια των μυστικών πρακτόρων και διπλωματών, όπως αποκαλύπτει ο γνωστός γερμανός ειδικός σε θέματα αντικατασκοπείας Εριχ Σμιτ-Εενμπομ, φτάνουν. Σαν αυτά που χρησιμοποιούσαν ανέκαθεν οι γερμανοί πράκτορες στην Αθήνα, και τα οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από τα πιο εξελιγμένα αμερικανικά. Ο κ. Εριχ Σμιτ-Εενμπομ είναι διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου για την Πολιτική της Ειρήνης στο Βαϊλχάιμερ της Βαυαρίας.
Οι Αμερικανοί χώνουν πλέον παντού τη μύτη τους. Εχουν υποστεί αμόκ ως υπερδύναμη ή επιβάλλουν θεμιτά συμφέροντα στον τομέα της ασφάλειας;
«Είναι φανερό ότι οι ΗΠΑ υπογραμμίζουν την ηγεμονία τους με την επίδειξη της παντοδυναμίας τους στον τομέα των μυστικών υπηρεσιών. H NSA επιδιώκει να ελέγχει το σύνολο της διεθνούς τηλεπικοινωνίας –όχι μόνο στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αλλά και στους τομείς της πολιτικής και της οικονομίας. Ο Ομπάμα τής έδωσε τεράστια χρηματικά ποσά για να μπορεί να εκπληρώνει πλήρως την αποστολή της».
Είναι θεμιτό να βάζουν οι αμερικανοί πράκτορες αφτί στο κινητό τηλέφωνο της Ανγκελα Μέρκελ;
«Από ηθική άποψη, όχι. Ωστόσο ο επικεφαλής της NSA Κιθ Αλεξάντερ διακήρυξε τις προάλλες στο αμερικανικό Κογκρέσο ότι η υπηρεσία του θεωρεί θεμιτό στόχο τους αρχηγούς άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένων και των φιλικών. Και η παρακολούθηση γίνεται σίγουρα με εντολή του Ομπάμα. Η γνώση των μυστικών πτυχών της γερμανικής πολιτικής αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την Ουάσιγκτον μετά την επανένωση της Γερμανίας το 1990».
Συμβιβάζεται αυτό με το διεθνές δίκαιο;
«Η κατασκοπεία δεν απαγορεύεται από αυτό. Αλλά και τυχόν απαγόρευσή της θα έπεφτε στο κενό. Οι υπερδυνάμεις, όπως δείχνουν πάμπολλα παραδείγματα, θα την αγνοούσαν πλήρως».
Πώς αντιδρά η γερμανική ομοσπονδιακή μυστική υπηρεσία BND; Κατασκοπεύει και αυτή με τη σειρά της τον πρόεδρο Ομπάμα;
«Οχι, τέτοια πράγματα δεν κάνει. Η BND έχει μια καθαρή αποστολή από την Καγκελαρία, και αυτή συνίσταται, πρώτον, στην προστασία των γερμανικών στρατευμάτων σε περίπτωση στρατιωτικών επιχειρήσεων, όπως για παράδειγμα στο Αφγανιστάν, δεύτερον, στη συλλογή πληροφοριών σε χώρες που διέρχονται κρίση, όπως η Συρία, και, τρίτον, στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διεθνούς τρομοκρατίας. Γενικά πάντως έχει πολύ περιορισμένες δυνατότητες σε σύγκριση με τις αμερικανικές ή τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Οι Βρετανοί, για παράδειγμα, διαθέτουν 6.000 πράκτορες για την κατόπτευση του εξωτερικού, η BND μόνο 1.500».
Ο έλληνας πρώην υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος δήλωσε ότι οι πράκτορες της ΚΥΠ παρακολουθούσαν τη δεκαετία του ’90 τα τηλέφωνα των τότε αμερικανών πρεσβευτών στην Αθήνα και στην Αγκυρα. Δεν δίνει τέτοια ομολογία συγχωροχάρτι στους Αμερικανούς;
«Οχι. Πρέπει να δούμε ότι εκείνο που έκαναν οι πράκτορες του Πάγκαλου είναι σχεδόν αμελητέο σε σύγκριση με εκείνο που κάνουν οι αμερικανοί πράκτορες. Η αμερικανική πλευρά παρακολουθεί πάντως με δυσπιστία την ΚΥΠ, επειδή η τελευταία συνεργάζεται εντατικά με τους Παλαιστινίους, είναι δηλαδή εχθρική προς τον άξονα Τελ Αβίβ – Ουάσιγκτον».
Υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτό;
«Ναι, και δη πολύ συγκεκριμένες. Κατά τα άλλα, εκμεταλλευόμενη αυτή τη δυσπιστία μεταξύ Αμερικανών και Ελλήνων η BND είχε προσπαθήσει επανειλημμένως στο παρελθόν να «ψαρέψει» πληροφορίες από την ΚΥΠ για τους Παλαιστινίους».
Τι είναι αυτό που δίνει στους Αμερικανούς την πρωτοκαθεδρία στον τομέα της κατασκοπείας; Η τεχνολογική υπεροχή;
«Απολύτως. Αυτό φαίνεται καθαρά από τους αριθμούς. Η NSA είχε πριν από τον Ομπάμα έναν ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 40 εκατ. δολαρίων –τώρα, επί Ομπάμα, ανέβηκε στα 100 εκατ. δολάρια. Παράλληλα τη χρηματοδοτούν γενναία και πολλοί μεγιστάνες του πλούτου. Η θέση της ενισχύεται αφάνταστα και από το γεγονός ότι έχει διεισδύσει στο λειτουργικό πολλών μεγάλων εταιρειών τηλεπικοινωνίας και μπορεί να ελέγχει και τις ίδιες και τις εκατοντάδες εκατομμύρια πελάτες τους».
Είναι τελικά η ΝSA κράτος εν κράτει;
«Οχι. Η οργάνωση αυτή δεν έχει πραγματικά αυτονομηθεί, αλλά συνεχίζει να βρίσκεται υπό την αυστηρή καθοδήγηση του Λευκού Οίκου. Γι’ αυτό και δεν έχουμε να κάνουμε με ένα σκάνδαλο ΝSA, αλλά με ένα σκάνδαλο Ομπάμα».
Πρόσωπα και πράγματα
«Επιτηρούμε στενά την Ελλάδα»
«Επιτηρούμε στενά την Ελλάδα»
Η NSA, όπως αποκάλυψε πρόσφατα το «Spiegel», κατασκοπεύει συστηματικά και τους έλληνες πολιτικούς. Κάνει το ίδιο πράγμα και η BND;
«Από τότε που ξέσπασε η κρίση η Ελλάδα βρίσκεται υπό ιδιαίτερη γερμανική επιτήρηση. Ηδη από τη δεκαετία του ’60 υπήρχε πολύ στενή συνεργασία ανάμεσα στην BND και στην ΚΥΠ, ανεξάρτητα από το αν στην Ελλάδα κυριαρχούσε μια στρατιωτική χούντα ή δημοκρατικές κυβερνήσεις. Υπάρχει τακτική ανταλλαγή πληροφοριών και η BND χρησιμοποιεί περιστασιακά σταθμούς στην Ελλάδα για τις επιχειρήσεις της στη Μέση Ανατολή».
Υπάρχουν πληροφορίες ή ενδείξεις για το αν η BND κατασκοπεύει έλληνες πολιτικούς;
«Οχι με ηλεκτρονικά μέσα. Στη λίστα των ατόμων που παρακολουθούνται ηλεκτρονικά δεν βρίσκονται τα ονόματα ελλήνων πολιτικών. Η BND κάνει φυσικά αναλύσεις και για τα φιλικά κράτη, ιδίως μάλιστα σήμερα, την εποχή της χρηματιστικής κρίσης. Θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι κάνει μελέτες και για την ελληνική οικονομία, την ελληνική πολιτική, τη συνεργία μεταξύ οικονομίας και πολιτικής, τη διαφθορά και όλα τα άλλα παρεμφερή, τις οποίες αποστέλλει στην Καγκελαρία. Οι μελέτες αυτές στηρίζονται κατά μέγιστο μέρος σε δημοσιεύματα, διπλωματικές πηγές, σε πληροφορίες φιλικών μυστικών υπηρεσιών –και όχι στην ηλεκτρονική κατασκοπεία. Αυτό που κάνει η αμερικανική πρεσβεία στο Βερολίνο εις βάρος των γερμανών πολιτικών δεν το κάνει η γερμανική πρεσβεία εις βάρος των πολιτικών στην Αθήνα. Αυτό θα ήταν αδιανόητο!».
Η Ανγκελα Μέρκελ δηλώνει θαυμάσια πληροφορημένη για την κατάσταση στην Ελλάδα. Οι πληροφορίες που παίρνει μπορεί να στηρίζονται και σε ηλεκτρονική παρακολούθηση;
«Οχι. Η αποστολή της BND δεν είναι να παρακολουθεί τα κινητά τηλέφωνα και τα κομπιούτερ των ελλήνων πολιτικών».
Ούτε και τώρα, την εποχή της κρίσης;
«Σίγουρα δίνονται εντολές στην BND να παρακολουθεί από κοντά πρόσωπα και γεγονότα. Αλλά η βασική πηγή πληροφοριών παραμένει η διπλωματική υπηρεσία, δηλαδή η γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα. Αυτή πρέπει να ανοίγει τα αφτιά και τα μάτια της, να κάνει διευκρινιστικές συζητήσεις, να μαζεύει πληροφορίες από διπλωμάτες άλλων χωρών και να συνοψίζει όλες τις πληροφορίες της σε μυστικές εκθέσεις για την Καγκελαρία και το υπουργείο Εξωτερικών».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
