Το παρελθόν και το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν

Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, που αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της διεθνούς κοινότητας σήμερα, δεν ήταν έμπνευση της ισλαμικής επανάστασης αλλά εγκαινιάστηκε στη δεκαετία του ’50 και μάλιστα με την βοήθεια των ΗΠΑ. Η αμερικανική βοήθεια συνεχίστηκε μέχρι την ανατροπή του Σάχη το 1979 αλλά ο αγιατολάχ Χομεϊνί που τον διαδέχθηκε στην εξουσία το διέκοψε διότι θεωρούσε ότι τα πυρηνικά όπλα αντιτίθενται στη μουσουλμανική ηθική.
Δυο χρόνια αργότερα όμως, η ιρανική ηγεσία αποφάσισε ότι η πυρηνική ανάπτυξη της χώρας έπρεπε να συνεχιστεί _ για ειρηνικούς σκοπούς. Το 2003, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας ανέφερε πρώτη φορά ότι το Ιράν δεν είχε δηλώσει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε υψηλό βαθμό, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες που έχει υπογράψει. Το εμπλουτισμένο ουράνιο χρησιμοποιείται ως καύσιμο σε πυρηνικούς αντιδραστήρες ή, σε υψηλότερο βαθμό εμπλουτισμού, για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας.
Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν περιλαμβάνει αρκετούς χώρους ερευνών, δυο ορυχεία ουρανίου, έναν αντιδραστήρα για έρευνες και εγκαταστάσεις επεξεργασίας ουρανίου στις οποίες περιλαμβάνονται τρία εργοστάσια εμπλουτισμού ουρανίου. Αυτές είναι οι γνωστές εγκαταστάσεις αλλά η διεθνής κοινότητα υποψιάζεται ότι υπάρχουν και άλλες, κρυφές.
Το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που ολοκληρώθηκε χάρη στη βοήθεια της ρωσικής κρατικής Rosatom, άνοιξε το 2011 στο Μπουσέχρ.
Η δηλωμένη πρόθεση του Ιράν να τα βρει με τη διεθνή κοινότητα προκειμένου να αρθούν οι κυρώσεις που έχουν γονατίσει την ιρανική οικονομία θα τεθεί σε δοκιμασία τη Δευτέρα, όταν οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ θα επιχειρήσουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευαίσθητες στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές όμως, η Τεχεράνη θα συνεργαστεί πλήρως με την ΙΑΕΑ μόνο όταν επιτευχθεί μια γενικότερη συμφωνία στις διαπραγματεύσεις με τους έξι εκπροσώπους της διεθνούς κοινότητας _ τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία και Κίνα) συν τη Γερμανία. Ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων και ο πρώτος μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον μετριοπαθή πρόεδρο Χασάν Ρουχανί, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Γενεύη, ήταν κατά γενική ομολογία θετικός και εποικοδομητικός. Ο επόμενος θα πραγματοποιηθεί στις 7 και 8 Νοεμβρίου.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.