Μια νέα διάθεση υπερήφανου εθνικισμού αναδύεται από την Ισλανδία που ανακάμπτει οικονομικά ακριβώς πέντε χρόνια αφότου ένα ανεξέλεγκτο τραπεζικό σύστημα προκάλεσε την κατάρρευση της οικονομίας της χώρας. Σε αυτό συμβάλλει και ο 38χρονος πρωθυπουργός Σιγκμούντουρ Γκουνλάουγκσον που εξελέγη τον Απρίλιο με λαϊκιστική ατζέντα –υποσχόμενος ανακούφιση από τις ασφυκτικές δόσεις των στεγαστικών για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Είχε υποσχεθεί επίσης ότι θα έτριζε τα δόντια στους ξένους πιστωτές της Ισλανδίας –κυρίως Βρετανούς και Ολλανδούς –οι οποίοι συνεχίζουν να στοιχειώνουν τη χώρα. Και τα κατάφερε. Αντί να συνεχίσει την πολιτική κατευνασμού των προκατόχων του προς τη βρετανική και την ολλανδική κυβέρνηση, τους είπε να πάνε από εκεί που ήρθαν.
«Εμείς οι Ισλανδοί, ως απόγονοι των Βίκινγκ, είμαστε πολύ ατομιστές και δυσκολευόμαστε να ανεχθούμε την εξουσία, πόσω μάλλον την καταπίεση» είπε σε μια από τις πρώτες ομιλίες του ως πρωθυπουργού.
Η κύρια προεκλογική υπόσχεση του Γκουνλάουγκσον ήταν ότι θα έστυβε τους ξένους πιστωτές –τους οποίους αποκαλούσε «γύπες» –προκειμένου να χρηματοδοτήσει ένα πρόγραμμα για 10% ανακούφιση στα στεγαστικά δάνεια όλων των ιδιοκτητών ακινήτων.
Σύμφωνα με τον «Guardian», οι αντίπαλοί του στις εκλογές τον περιγελούσαν για αυτή την υπόσχεση. «Δεσμεύεται ότι θα επαναφέρει το 2007» έλεγαν περιπαικτικά. Αλλά οι Ισλανδοί λάτρεψαν την προοπτική της μείωσης στη δόση των στεγαστικών τους.
Η άνοδος του Γκουνλάουγκσον στην εξουσία εξέπληξε πολλούς παρατηρητές που ανέμεναν ότι θα κέρδιζε τις εκλογές ο συνασπισμός Αριστερών και Πρασίνων που είχε αναλάβει την εξουσία μετά την κατάρρευση των τραπεζών και είχε επιβάλει στη χώρα το πρόγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Ομως ο συνασπισμός αυτός υπέστη τη χειρότερη ήττα στην ιστορία της χώρας.
Την εξουσία κατέλαβε ένας συνασπισμός δεξιών κομμάτων –το Κόμμα της Ανεξαρτησίας και το Προοδευτικό Κόμμα του Γκουνλάουγκσον –ο οποίος κυβερνούσε τη χώρα τα χρόνια της άνθησης (2003-8) που οδήγησαν στην κατάρρευση.
Ο ισλανδός πρωθυπουργός έχει υποσχεθεί ότι θα δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το πρόγραμμα φορολογικών ελαφρύνσεων και μειώσεων των στεγαστικών δανείων εντός του Νοεμβρίου. Είναι βέβαιο ότι θα βρεθεί υπό πίεση για να εξηγήσει πώς σκοπεύει να χρηματοδοτήσει το πρόγραμμά του.
«Αναμένουμε να δούμε αν θα κερδίσει περισσότερα στύβοντας τους ξένους πιστωτές από όσα θα χάσει από το πλήγμα που θα δεχθεί η φήμη της Ισλανδίας ανάμεσα στους διεθνείς επενδυτές» έγραψε ο «Guardian». «Τον περασμένο μήνα ο Γκουνλάουγκσον πήγε στο Λονδίνο για να μιλήσει στο Επενδυτικό Φόρουμ της Ισλανδίας και τελείωσε την ομιλία του δηλώνοντας: «Ελπίζουμε να δούμε εσάς και τα χρήματά σας στην Ισλανδία». Η απάντηση από το κοινό ήταν ένα νευρικό γέλιο».
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 11 Οκτωβρίου 2013
HeliosPlus
