Δύο εκατομμύρια άτομα παρακολουθούν ό,τι αναρτούν οι Κινέζοι στο Διαδίκτυο. Ο αριθμός αυτός είναι τόσο υψηλός που ξεπερνά ακόμη και τον αριθμό των ανδρών των ενεργών ενόπλων δυνάμεων της χώρας, οι οποίοι φθάνουν το 1,5 εκατομμύριο.
Χρησιμοποιώντας την αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά, δουλειά των «χαφιέδων» είναι να ελέγχουν όλα τα μηνύματα που ανταλλάσσουν οι Κινέζοι στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και στα μπλογκ, όπως στο Sina Weibo, που είναι το κινεζικό αντίστοιχο του Twitter.
Ο επίσημος τίτλος των εργαζομένων αυτών είναι «αναλυτές κοινής γνώμης». Εχουν ως εργοδότη το Τμήμα Προπαγάνδας του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος αλλά και μεγάλες κινεζικές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες και εμπορικές εταιρείες. Στόχος της εργασίας τους είναι να αναλύουν την κινεζική κοινή γνώμη όπως προκύπτει από τη δραστηριότητα των συμπατριωτών τους στο Internet και να συντάσσουν εκθέσεις προς στελέχη που κατέχουν υψηλές θέσεις και λαμβάνουν αποφάσεις.
Στη μυστικοπαθή κουλτούρα των Κινέζων, που γίνεται ακόμη πιο μυστικοπαθής όσον αφορά τις επιχειρήσεις παρακολούθησης του Internet, ο αριθμός των ατόμων που απασχολούνται στην επιτήρηση της ηλεκτρονικής δραστηριότητας του 1,35 δισ. Κινέζων ήταν επί χρόνια αντικείμενο συζητήσεων και εικασιών. Το ερώτημα απαντήθηκε από την κρατική εφημερίδα «Τα Νέα του Πεκίνου».
Η εφημερίδα δημοσίευσε τη μαρτυρία του Τανγκ Ξιαοτάο, ο οποίος εργάζεται ως αναλυτής λιγότερο από έξι μήνες για λογαριασμό εταιρείας που αναλαμβάνει κρατικά έργα. Ο Τανγκ χρησιμοποιεί μια εφαρμογή λογισμικού που κοστίζει 360.000 ευρώ πραγματοποιώντας αναζήτηση με τις λέξεις-κλειδιά που έχει καθορίσει ο εργοδότης του. Σκοπός της δουλειάς του είναι να παρακολουθεί τις αρνητικές απόψεις που εκφράζονται στο Internet και να συντάσσει μια έκθεση προς τον εργοδότη.
Το ίδιο λογισμικό βρίσκει επίσης πόσο ευρέως συζητείται ένα θέμα στο Διαδίκτυο μετρώντας τον αριθμό των σχολίων και πόσες φορές έχουν μοιραστεί το περιεχόμενο οι διάφοροι χρήστες μεταξύ τους. Οταν το σκορ φθάνει το 40 στα 100, τότε το σύστημα σημαίνει συναγερμό.
Σύμφωνα με τον Τανγκ, μετά τον συναγερμό ο πελάτης –που μπορεί να είναι και κυβερνητικός αξιωματούχος –παίρνει την τελική απόφαση για την πορεία δράσης που πρέπει να ακολουθηθεί.
Κληθείς από το BBC να σχολιάσει το δημοσίευμα των «Νέων του Πεκίνου» ο Ντέιβιντ Μπαντούρσκι, αρχισυντάκτης της ιστοσελίδας China Media Project του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, είπε: «Ο αριθμός δύο εκατομμύρια μοιάζει μεγάλος. Αλλά πιστεύω πως είναι σαφές ότι η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι χρειαστεί προκειμένου να παρακολουθεί κάθε πιθανή συλλογική δράση στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης». Προσέθεσε ότι οι πόροι που αφιερώνει το Πεκίνο στην παρακολούθηση του Internet αυξήθηκαν σημαντικά αφότου εμφανίστηκε το Sino Weibo το 2010, το οποίο έχει ήδη 500 εκατ. μέλη.
Η Κίνα διαθέτει τους περισσότερους χρήστες του Internet παγκοσμίως και αυτό προκαλεί πονοκέφαλο στις αρχές που Πεκίνου γιατί, όσο και αν προσπαθούν, δεν μπορούν να ελέγξουν απολύτως τις πληροφορίες που ανταλλάσσονται ηλεκτρονικά.
Οι «αναλυτές κοινής γνώμης» είναι η τελευταία φόρμουλα που βρήκε το Πεκίνο για να παρακολουθεί το Internet. Οι αναλυτές θα λάβουν ειδική εκπαίδευση, την οποία έχει αναλάβει η ιστοσελίδα της κρατικής εφημερίδας «Ημερησία του Λαού», για να διδαχθούν μεταξύ άλλων πώς να κρίνουν και να αναλύουν τις διαδικτυακές αναρτήσεις των Κινέζων. Οσοι αποφοιτήσουν θα λάβουν ένα πιστοποιητικό που θα βεβαιώνει ότι είναι «αναλυτές κοινής γνώμης».
Αλλη φόρμουλα που έχει ανακαλύψει το Πεκίνο για να θέσει υπό έλεγχο το Internet είναι η «εκστρατεία κατά της παραπληροφόρησης». Οι Κινέζοι χρησιμοποιούν τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης για ό,τι και ο υπόλοιπος κόσμος –ανταλλαγή πληροφοριών, κουτσομπολιό, χιούμορ –αλλά συχνά και ως μια πλατφόρμα για να διαδίδουν ειδήσεις για σκάνδαλα κρατικών λειτουργών, να εκφράζουν διαμαρτυρίες και να δίνουν μια διέξοδο στην οργή τους για γεγονότα όπως το ατύχημα του τρένου-βολίδας το 2011.
Υστερα από εκείνο το ατύχημα οι Αρχές ενέτειναν την «εκστρατεία κατά της παραπληροφόρησης». Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης άρχισαν να δημοσιεύουν σχόλια που παρομοίαζαν τις ηλεκτρονικές φήμες με την ηρωίνη και την κοκαΐνη (από άποψη κοινωνικής βλάβης που προκαλούν). Κύριο άρθρο των «Παγκόσμιων Καιρών» ανέφερε ότι οι φήμες μπορούν «να σπείρουν τον πανικό, να διαταράξουν την κοινωνική τάξη και να πλήξουν την αξιοπιστία της κυβέρνησης». Οι περισσότεροι Κινέζοι όμως θεωρούν την «εκστρατεία κατά της παραπληροφόρησης» προσπάθεια λογοκρισίας και χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Σύμφωνα με τον Μπαρντούσκι, ο όρος αποτελεί ευφημισμό που «μασκαρεύει τη λογοκρισία ως ένα είδος μέτρου υπέρ της δημόσιας υγείας» –άλλωστε «ανυπόστατη φήμη είναι ό,τι η κυβέρνηση ορίζει πως είναι».
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 8 Οκτωβρίου 2013
HeliosPlus