Ο Τόμας Στραουμπχάαρ, επικεφαλής του Διεθνούς Οικονομικού Ινστιτούτου του Αμβούργου HWWI, θεωρεί ότι το επονομαζόμενο «Government Shutdown» στις ΗΠΑ θα έχει δραματικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία και τις χρηματαγορές. Η πρόβλεψή του μάλιστα είναι ότι οι Αμερικανοί δεν θα καταφέρουν να ελέγξουν τα προβλήματά τους. Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα θα αναγκαστεί να ξεπεράσει το όριο του χρέους και να παραβεί το σύνταγμα της χώρας. Με αυτόν τον τρόπο τελικά θα αυξηθεί το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ και μαζί με αυτών το κόστος δανεισμού για τις υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης. Το αποτέλεσμα: «Όλα τα μέτρα λιτότητας στην νότια Ευρώπη θα εκμηδενιστούν. Υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος να επιστρέψει η ευρω-κρίση» τονίζει ο Στραουπχάαρ.
Δεν έχουν όλοι οι οικονομολόγοι την ίδια άποψη με τον Στραουπχάαρ για την κατάσταση στις ΗΠΑ. Πολλοί όμως ανησυχούν για την υπερχρέωση της Ευρώπης. «Στην ευρωπαϊκή περιφέρεια η κατάσταση εξακολουθεί να είναι πολύ επικίνδυνη», δηλώνει ο Βίλεμ Μπουίτερ, επικεφαλής οικονομολόγος του αμερικανικού Citigroup. «Αν τα προγράμματα λιτότητας δεν θα είναι πλέον δυνατό πολιτικά να επιβληθούν, και δεν θα υπάρχει η προοπτική δημοσιονομικών μεταβιβάσεων από τον πυρήνα της Ευρώπης, τότε κατά βάση η μόνη λύση θα είναι η κρατική χρεοκοπία» δηλώνει. Κυρίως στην περίπτωση της Ελλάδας πρέπει να αναμένεται σύντομα μία περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους, ενώ το ίδιο θα συμβεί και στην Κύπρο το 2014. Επιπλέον, παρόλο που η Ισπανία έχει σημειώσει πρόοδο, η Ιταλία βρίσκεται στα πρόθυρα του να εξελιχθεί σε εξαιρετικά δύσκολη περίπτωση.
Πάντως, μία ματιά στον παγκόσμιο χάρτη του χρέους δείχνει ότι η ευρωζώνη συνολικά δεν είναι σε καμία περίπτωση η μοναδική και η μεγαλύτερη περιοχή δημοσιονομικών υπερβολών. Την πρώτη θέση κατέχει η Ιαπωνία με ένα χρέος της τάξης του 245% του ΑΕΠ, ενώ και οι ΗΠΑ έχουν φτάσει στο 108% του ΑΕΠ. Σε ορισμένες περιοχές της νότιας Ευρώπης το ύψος του χρέους έχει, κατά την διάρκεια της κρίσης χρέους των τελευταίων ετών, ανέβει δραματικά. Η Γερμανία, με ένα χρέος της τάξης του 81%, βρίσκεται ακόμα συγκριτικά σε καλή κατάσταση, αν και τα κριτήρια του Μάαστριχτ για την βιωσιμότητα του χρέους αναφέρουν ως ανώτατο όριο το 60%.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές, από ποιο όριο και μετά το υψηλό χρέος επιβεβαιωμένα θέτει προσκόμματα στην οικονομική ανάπτυξη. Το όριο του 90%, το οποίο έχει προταθεί από τους Αμερικανούς οικονομολόγους Κένεθ Ρόγκοφ και Κάρμεν Ράινχαρτ θεωρείται στο μεταξύ ότι έχει καταρριφθεί. «Δεν υπάρχει σαφές όριο για την βιωσιμότητα του χρέους», δηλώνει ο καθηγητής οικονομικών στο Ινστιτούτο Max-Planck για φορολογικά και δημοσιονομικά θέματα Κάι Κονραντ. «Όμως η αμφιβολία για την βιωσιμότητα αυξάνεται, όταν αυξάνεται το χρέος».
Πολλοί οικονομολόγοι φοβούνται πιθανή απόφαση να τυπωθεί χρήμα από τις Κεντρικές Τράπεζες, προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα. Ο Κλέμενς Φούεστ φοβάται ότι αυτό μπορεί να συμβεί και στην περίπτωση της ΕΚΤ, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι αποτυχίες της ασκούμενης πολιτικής στην Ευρώπη. Αυτό που θεωρείται μη ρεαλιστικό, είναι να αυξηθούν τα επιτόκια των ομολόγων, παρά την πολιτική χαμηλού επιτοκίου, η οποία ακολουθείται. Κατά τον Φούεστ αυτό θα ήταν δυνατόν, αν άλλαζαν οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό, θα χρειαστούν όμως να περάσουν πολλά χρόνια για κάτι τέτοιο.
Ο Τόμας Μάγιερ, οικονομικός σύμβουλος στην Deutsche Bank, θεωρεί ότι οι Κεντρικές Τράπεζες είναι ο αποφασιστικός μοχλός, προκειμένου να αποτραπούν τα χειρότερα. Χωρίς την βοήθειά τους το κόστος δανεισμού θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. «Οι Κεντρικές Τράπεζες μπορούν να αναπληρώνουν τα χρεόγραφα μίας χώρας με χρήματα, σε περίπτωση που οι οικονομολόγοι δεν θα επιθυμούν πλέον να τα αγοράσουν. Η εξουσία τους θα παραμένει μεγάλη, για όσο διάστημα το κοινό θα τις εμπιστεύεται».
