Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Δεν υπάρχουν ενήλικοι

Με τον «Πουπουλένιο» ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης πραγματοποιεί ένα όνειρο πενταετίας. Ισως γιατί το βραβευμένο θεατρικό του Μάρτιν Μακ Ντόνα διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που τον έκαναν να το… ερωτευθεί με την πρώτη ανάγνωση. Και έτσι η παράσταση που έστησε στο μυαλό του πήρε τώρα θέση στη σκηνή του θεάτρου Αθηνών και ετοιμάζεται για πρεμιέρα. Σε δική του σκηνοθεσία και με έναν θίασο της γενιάς του ο «Πουπουλένιος» θα μας θυμίσει τη δυσκολία της ενηλικίωσης.

«Ο Πουπουλένιος»

«Είναι ένα από τα βιβλία που αγόρασα από αγγλικό θεατρικό βιβλιοπωλείο χωρίς να έχω ακούσει σχεδόν τίποτα για το έργο και χωρίς να έχω δει την παράσταση του Αμόρε. Θυμάμαι ότι ξεκίνησα να το διαβάζω ένα βράδυ γύρω στο 2007-2008 από την έκδοση των Faber & Faber («The Pillowman») και κυριολεκτικά με διαπέρασε. Είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που ένα θεατρικό κείμενο έχει τόσες αρετές μαζεμένες».

«Η πρώτη αίσθησή μου ήταν πάντως έρωτας κεραυνοβόλος… Γιατί συγχρόνως συγκινήθηκα, τρόμαξα, έκλαψα και γέλασα. Και το σκεφτόμουν διαρκώς. Με ενδιέφερε πολύ να πω αυτή την ιστορία».

«Το έργο έχει μια τρομερή δομή αστυνομικής πλοκής, σαν νουάρ. Διαθέτει έντονα στοιχεία μαύρης κωμωδίας και ενός περίεργου, παράξενου, ιδιαίτερου χιούμορ με το οποίο εγώ διασκεδάζω πολύ. Ομολογώ ότι γέλασα πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Σε ορισμένες στιγμές είναι αρκετά σκληρό. Εκείνο όμως που με άγγιξε πραγματικά και συνολικά είναι ότι πρόκειται για έργο εξαιρετικά τρυφερό. Κυρίως όμως το διατρέχει το θέμα της ενηλικίωσης, όχι υπό ειδικές συνθήκες αλλά υπό ΚΣ, κανονικές συνθήκες δηλαδή. Τι σημαίνει για όλους εμάς το να μεγαλώνουμε, τι έχουμε αφήσει πίσω μας ως παιδιά».

«Από την αρχή σκέφθηκα ότι θέλω να τη σκηνοθετήσω. Τώρα λοιπόν που είμαι 43 χρόνων και είμαι στο θέατρο πάνω από τη μισή ζωή μου έχω την αίσθηση ότι μπορώ να μιλήσω για κάτι που παίζει βαθύτερο ρόλο για μένα. Θεωρώ ότι είναι από τα καλύτερα έργα που έχουν γραφτεί τα τελευταία 15-20 χρόνια στον χώρο του δυτικού πολιτισμού και που γνωρίζω εγώ τουλάχιστον. Το θεωρώ κορυφαίο».

«Και πιο πρακτικό. Διαπιστώνοντας ότι αυτό το έργο ανέβηκε με επιτυχία στον Εξώστη του Αμόρε και μετά από τον Κοραή Δαμάτη ή πρόσφατα στο Θέατρο του Νέου Κόσμου κατάλαβα ότι δημιούργησε ένα κοινό, μικρό μεν αλλά φανατικό. Αναρωτιέμαι λοιπόν αν μπορώ να πω αυτή την ιστορία όχι σε ένα περιφερειακό θέατρο για δύο μήνες με ένα καστ άγνωστων στο ευρύ κοινό ηθοποιών αλλά να κάνω μια παράσταση καθαρή με πρωταγωνιστές την οποία φιλοξενήσει για μια σεζόν ένα θέατρο του κέντρου».

«Είμαστε τέσσερις ηθοποιοί περίπου της ίδιας γενιάς, αν και ο Οδυσσέας είναι μικρότερος από όλους μας, αλλά όχι ασύνδετοι μεταξύ μας. Εχουμε μια καλώς εννοούμενη ομοιογένεια. Και με τη στήριξη του παραγωγού Κάρολου Παυλάκη και του θεάτρου Αθηνών νιώθω ότι είναι μια δουλειά της γενιάς μας».

«Η Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλλη παραχώρησε ευγενικότατα τον τίτλο «Ο Πουπουλένιος« στην παράστασή μας και την ευχαριστώ. Θεωρώ ότι είναι η πιο ευτυχισμένη απόδοση του αγγλικού «Pillowman» στα ελληνικά».

«Μου αρέσει πάρα πολύ η σκηνοθεσία, οπότε, αν της αρέσω και εκείνης και αποδειχθεί αμοιβαίο, θα συνεχίσω. Γιατί νομίζω ότι η ανθρώπινη φύση μου είναι πιο συνολική. Δεν θεωρώ ότι είναι απαραίτητο να τα κάνεις και τα δύο ούτε βρίσκω πάντα συμφέρον να σκηνοθετείς τον εαυτό σου. Γνωρίζω τον κίνδυνο και τον συνειδητοποιώ στις πρόβες. Η εμπειρία σε βοηθάει να σταθείς επί σκηνής, το να φέρεις όμως ένα πιο απαιτητικό αποτέλεσμα πρέπει συνήθως να γίνει μέσω της ματιάς κάποιου τρίτου. Είμαι πολύ ευάγωγο όργανο ενός σκηνοθέτη, κυρίως με εκείνους που με δυσκολεύουν. Αλλά όταν θέλω να πω μια ιστορία αισθάνομαι ότι μπορώ να το κάνω όλο –σκηνοθεσία και υποκριτική. Η σκηνοθεσία δεν είναι κάτι το ξεχωριστό. Είναι παρεπόμενο. Πρόκειται για τέχνες συγγενείς. Δεν σημαίνει όμως ότι όλοι οι σπουδαιοι ηθοποιοί μπορούν να σκηνοθετήσουν ή ότι θέλουν».

«Μα υπάρχει σε όλα τα μεγάλα κλασικά έργα, στον Σαίξπηρ, στην αρχαία τραγωδία… Το θέατρο δεν μελετάει τη ζωή συμπυκνωμένη; Πιστεύω ότι δεν έχει η καθημερινότητά μας τόση βία αλλά το θέατρο ενδιαφέρεται για το απόσταγμα της ζωής και εκεί είναι όλα σε ακραία μορφή. Γι’ αυτό, αν δεν είναι η βία, θα είναι ένα μεγάλο love story. Επειδή δεν υπέστην βία ως παιδί, δεν έχω μέσα μου οργή, ούτε καν καταπιεσμένη. Το έργο δεν με αφορά ως βία αλλά ως ενηλικίωση».

Ενηλικίωση

«Εχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία για τα παιδιά αλλά κυρίως υπό το πρίσμα του τι συνέβαινε σε όλους, άρα και σε εμάς, όταν ήμασταν παιδιά και συμπυκνώνεται στο γεγονός ότι δεν ενηλικιωνόμαστε ποτέ. Πιστεύω ότι, ενώ όλο το περιβάλλον μας και όλο το σώμα μας και τα πάντα μας ενηλικιώνονται, όλη η ζωή μας κεφαλαιωδώς, τα κεντρικά θέματά μας, οι κεντρικές χαρές μας, οι βασικές φοβίες, οι πρωταρχικές ανάγκες μας είναι εκεί. Από παιδί σχεδόν, όταν βλέπω ανθρώπους, ιδίως κάποιας ηλικίας, τους κοιτώ και τους βλέπω σαν παιδιά… Αισθάνομαι ότι οι πληγές μας –οι πληγές του μέσου κανονικού ανθρώπου –βρίσκονται εκεί. Εχω κρατήσει μια φράση του Μαλρό στα «Αντι-απομνημονεύματά» του που λέει ότι είχε μιλήσει με έναν ιερέα επαρχιακό ο οποίος έπειτα από δεκαετίες εξομολογήσεων που έκανε στην εκκλησία κάποια στιγμή έβγαλε τα εξής δύο συμπεράσματα για την ανθρώπινη φύση: ότι οι άνθρωποι είναι πολύ πιο δυστυχισμένοι από όσο μπορεί κανείς να φανταστεί και το δεύτερο ότι δεν υπάρχουν ενήλικοι και πως αυτά τα δύο πράγματα πάνε μαζί».

πότε & πού:
«Ο Πουπουλένιος» του Μάρτιν Μακ Ντόνα. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης. Σκηνικά – κοστούμια: Αθανασία Σμαραγδή.Μουσική: Μίνως Μάτσας. Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος. Βοηθός σκηνοθέτη: Ελενα Σκουλά.Παίζουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Νίκος Κουρής, Οδυσσέας Παπασπη­λιόπουλος, Γιώργος Πυρπασόπουλος. Θέατρο Αθηνών. Πρεμιέρα το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στις 21.00