Με τη βοήθεια δύο διαστημικών τηλεσκοπίων διεθνής ομάδα επιστημόνων εντόπισε ένα γιγάντιο νέφος αερίων σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά γαλαξιακά σμήνη του Σύμπαντος, το σμήνος της Κόμης. Η ανακάλυψη προσφέρει νέα στοιχεία για τη δομή και την εξέλιξη του σμήνους.
Το σμήνος
Επιστημονική ομάδα από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γερμανία χρησιμοποίησε τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra X-ray και XMM-Newton για να μελετήσει το γαλαξιακό σμήνος Abell 1656 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 320 εκατομμυρίων ετών φωτός στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης. Για τον λόγο αυτό το σμήνος έχει λάβει και την ονομασία «Σμήνος της Κόμης».
Το σμήνος της Κόμης είναι ένα από τα μεγαλύτερα, πιο πυκνά και πιο ενδιαφέροντα γαλαξιακά σμήνη που υπάρχουν στο Σύμπαν. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί σε αυτό περισσότεροι από χίλιοι γαλαξίες, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι μεγάλοι ελλειπτικοί και φακοειδείς γαλαξίες. Κυρίαρχοι του σμήνους είναι δύο γιγάντιοι ελλειπτικοί γαλαξίες που βρίσκονται στο κέντρο του.
Λίγοι σπειροειδείς γαλαξίες (σαν τον δικό μας) έχουν εντοπιστεί μόνο στην περιφέρεια του σμήνους. Το σμήνος της Κόμης είναι τόσο μεγάλο που οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το φως χρειάζεται εκατομμύρια έτη για να ταξιδέψει από τη μια πλευρά του στην άλλη. Σε αυτό λαμβάνουν συνεχώς χώρα συγκρούσεις γαλαξιών ενώ οι ειδικοί πιστεύουν ότι και το ίδιο το σμήνος είναι προϊόν συγκρούσεων ανάμεσα σε γαλαξιακά σμήνη.
Τα νέφη
Με τη βοήθεια των δύο τηλεσκοπίων οι ερευνητές εντόπισαν την παρουσία γιγάντιων νεφών καυτού αερίου στο κέντρο του σμήνους. Πιστεύουν ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα νέφος που περιβάλλει τους δύο γιγάντιους ελλειπτικούς γαλαξίες στο κέντρο του. Το νέφος διαθέτει πλήθος βραχιόνων που εκτείνονται σε διάφορες περιοχές του σμήνους, γεγονός που οπτικά δημιουργεί την εντύπωση ότι έχουμε να κάνουμε με ένα σύνολο από διαφορετικά νέφη. Οι ερευνητές αναφέρουν όμως ότι το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για ένα μόνο νέφος ή το πολύ δύο.
Εκτιμούν ότι το νέφος αυτό σχηματίστηκε πριν από περίπου 300 εκατομμύρια έτη και είναι προϊόν γαλαξιακών συγκρούσεων. Η μελέτη του αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για το πώς εξελίχθηκε το εντυπωσιακό και μυστηριώδες σμήνος της Κόμης καθώς και καινούργια δεδομένα για διάφορες κοσμικές διεργασίες όπως η γέννηση άστρων. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».
