Τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης μίλησε στους Βασίλη Χιώτη και Νότη Παπαδόπουλο για το ασφαλιστικό, τις συντάξεις, την ανεργία και τις προτεραιότητες του υπουργείου του.{{{ audio1 }}}
Για το αν είναι διασφαλισμένες οι συντάξεις
«O δημόσιος και καθολικός χαρακτήρας του συνταξιοδοτικού συστήματος παραμένει και έχουμε κάνει πολλά θετικά βήματα στο να νοικοκυρέψουμε αυτό το άχαρο συνταξιοδοτικό σύστημα που έχει η χώρα μας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι βρισκόμαστε σε ένα δρόμο για πρώτη φορά, όπου μέσα στο 2013, το 10ο μήνα, είμαστε σε ισορροπία σε σχέση με τους στόχους μας. Πάντα με τη φυσιολογική ροή των πραγμάτων και με τις αισιόδοξες προοπτικές που ανοίγονται για την Ελλάδα. Ναι, είναι απολύτως διασφαλισμένες οι συντάξεις. Θα την πάρετε τη σύνταξή σας.»
Για την ανεργία και την εξέλιξή της{{{ audio2 }}}
«Καλά κάνουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ασκούν κριτική. Αυτός είναι ο θεσμικός ρόλος τους στη δημοκρατία, στο πολίτευμά μας και η δουλειά τους. Είτε πάει καλά το θέμα της ανεργίας είτε κακά, υπάρχει πάντα ένας λόγος. Αυτή είναι η αντιπολίτευση. Θέλω, όμως, να σας πω ότι δεν θριαμβολογεί κανείς. Η ανεργία είναι πάρα πολύ μεγάλη στην πατρίδα μας. Εμείς, από το Μάρτιο του 2013, γεννήσαμε το πιο σύγχρονο εργαλείο στην Ευρώπη, την «Εργάνη», που κάνει ζωντανή καταγραφή των εργαζομένων της μισθωτής εργασίας. Είδαμε λοιπόν για πρώτη φορά ότι το 2013 ξεπεράσαμε με 102.800 νέες θέσεις απασχόλησης, ως το τέλος Αυγούστου, το ρεκόρ μέσα στην κρίση. Για πρώτη φορά, χωρίς πανηγυρισμούς, αλλά χωρίς να κλείνουμε τα μάτια σε κάτι θετικό, η ΕΛΣΤΑΤ έδειξε πτώση της ανεργίας κατά 0,3%. Έδειξε αυτό ακριβώς που λέω κι εγώ: ότι θα έχουμε συγκράτηση το 2013 και θα αρχίσει η κάμψη το 2014. Είναι ένα θετικό δείγμα ότι κάτι αλλάζει. Δεν πανηγυρίζουμε, όμως, γιατί η μάχη είναι μεγάλη. Είναι κάτι το 0,3% μετά από 48 μήνες.»
Για την εισφοροδιαφυγή
«Τα προβλήματα που διαπερνούν το κοινωνικοπολιτικό και ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας είναι πολλά. Είναι η ανεργία και η αδήλωτη και μαύρη εργασία, τα προβλήματα της ύφεσης. Όλα αυτά αντανακλούν πάνω στο ασφαλιστικό σύστημα. Μειώνονται τα έσοδα και είναι μια σημαντική παρατήρηση ότι σήμερα, η ετήσια δαπάνη του ασφαλιστικού συστήματος είναι 27,6 δις ευρώ και από αυτά το 55,5% πληρώνεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αν δηλαδή μια μέρα κλείσει ο κρατικός προϋπολογισμός, το σύστημα δεν είναι βιώσιμο και δεν μπορεί να πληρώσει συντάξεις. Και δεν το λέω αυτό για να τρομοκρατήσω. Το λέω για να δείξουμε πού είναι το σύστημά μας. Αυτό συμβαίνει καιρό. Πρέπει λοιπόν το σύστημα να πατήσει στα πόδια του και υπάρχουν πολλά περιθώρια: να αυξήσουμε τις εισφορές, να χτυπήσουμε τη μαύρη εργασία και να νοικοκυρέψουμε το σύστημα. Θυμίζω ότι μόνο με τον «Ήλιο», που δεν πληρώσαμε ούτε ένα ευρώ ως Δημόσιο, νικήσαμε τις μαϊμού συντάξεις μέσα σε επτά μήνες και από την 1η Ιουνίου του 2013 δεν υπάρχει μαϊμού σύνταξη στην Ελλάδα – διότι ήταν 54.000 αυτές που δεν είχαν απογραφεί και το όφελος είναι ηθικό. Όχι οικονομικό, διότι οι Έλληνες ξέρουν ότι κανείς δεν τους κοροϊδεύει. Και αυτό στοίχισε στον ελληνικό λαό πάνω από 5 δις ευρώ τα τελευταία χρόνια…
Το πρόβλημα με τη μαύρη και αδήλωτη εργασία είναι τεράστιο στην Ελλάδα. Έχει καταλάβει μεγάλο μέγεθος και βρέθηκα μπροστά σε ένα δίλημμα, διότι παίρνω συχνά δύσκολες αποφάσεις και με προσωπικό κριτήριο που έχει πολιτικό κόστος. Επειδή βρισκόμαστε όμως εδώ για το καλό της πατρίδας, πήρα την απόφαση να είμαι ο υπουργός που επέβαλε το μεγαλύτερο πρόστιμο ιστορικά για την αδήλωτη και μαύρη εργασία: 10.550 ευρώ για κάθε αδήλωτο εργάτη. Σας λέω όμως ότι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που ένα μέτρο έπιασε τόσο γρήγορα. Ο Σεπτέμβριος, διά μέσου της «Εργάνης», δείχνει κάτι πρωτοφανές που έχει σπάσει τα κοντέρ: 49.000 νέες θέσεις εργασίας. Στην πραγματικότητα, δεν είναι νέες θέσεις απασχόλησης. Είναι το πέρασμα από τη μαύρη εργασία στην εμφανή, με δήλωση στο ΙΚΑ. Και θέλω να στείλω ένα μήνυμα προς όλους: το πρόστιμο θα μείνει και οι έλεγχοι θα συνεχιστούν. Το ΣΕΠΕ θα οργανωθεί και θα αναβαθμιστούν οι υπάλληλοί του, η Οικονομική Αστυνομία συνδράμει στο κυνήγι της μαύρης εργασίας και οι έλεγχοι θα συνεχιστούν, χειμώνα-καλοκαίρι. Δεν θα αφήσω σε χλωρό κλαρί κανέναν που θέλει να κοροϊδέψει το κράτος και τις συνεπείς επιχειρήσεις και τα ταμεία που αιμορραγούν από την αδήλωτη εργασία. Και επειδή οι συντάξεις επίσης κρέμονται από αυτό, αλλά τα θεαματικά αποτελέσματα από αυτό το κυνήγι της μαύρης εργασίας θα φανεί το Νοέμβριο.»
Για την επιδότηση των ασφαλιστικών ταμείων από τον κρατικό προϋπολογισμό
«Του χρόνου, η χρηματοδότηση που θα λάβει το ασφαλιστικό σύστημα του ιδιωτικού τομέα από τον κρατικό προϋπολογισμό θα είναι κατά 2 δις ευρώ λιγότερη. Το νοικοκύρεμα των ταμείων είναι δική μας δουλειά και όχι της τρόικα. Το νοικοκύρεμα που κάνουμε στο υπουργείο Εργασίας με άλλες δύο μεταρρυθμίσεις με τις οποίες στο τέλος του 2014 θα είναι πρότυπο το υπουργείο μας στην Ευρώπη, αποδίδει.
Η πρόθεσή μας δεν είναι να αυξήσουμε τις εισφορές, ούτε στον εργοδότη ούτε στον εργαζόμενο. Επιδίωξή μου είναι να διευρύνω την εισφοροσυλλεκτική βάση, μέσα από την είσπραξη των εισφορών, διότι σήμερα δεν εισπράττονται οι εισφορές και δεν έχει χτυπηθεί η αδήλωτη και μαύρη εργασία. Και ελπίζω η αντιστροφή από την ύφεση στην ανάπτυξη να δημιουργήσει ένα νέο περιβάλλον, στο οποίο θα έχουμε τη δημιουργία περισσότερων επιχειρήσεων που θα τροφοδοτούν το ασφαλιστικό σύστημα.
Ο στόχος είναι αυτός. Εγώ θα δώσω τη μάχη για να μη χρειαστεί να κοπούν συντάξεις. Τη μείωση των συντάξεων την ακούω κάθε Σαββατοκύριακο από τους ειδήμονες του ασφαλιστικού που λένε ότι θα κόψουμε ή δεν θα πληρώσουμε συντάξεις και καταρρέει το ασφαλιστικό σύστημα… Το ακούτε κάθε Σαββατοκύριακο στις πρωινές εκπομπές. Τρομοκρατούν οι προφήτες της καταστροφής! Έγιναν οι αναπροσαρμογές στις συντάξεις με νόμο στη Βουλή, έγινε νοικοκύρεμα και για πρώτη φορά ξέρουμε πόσες είναι οι συντάξεις. Απλώς για λόγους επικοινωνίας δημιουργούν αυτό το αρνητικό κλίμα.»
Για την προσωρινή σύνταξη
Ο νομοθέτης, πολύ ορθά το 2011, θεσμοθέτησε για πρώτη φορά την ονομαζόμενη «προσωρινή σύνταξη», που έδινε στους συνταξιούχους το 80%, σε κάποιον που ήθελε να πάρει σε 3 μήνες τη σύνταξή του και την υπόλοιπη αργότερα. Πολύ σωστή θεσμική παρέμβαση. Εφαρμόζεται σε ένα μικρό ποσοστό, ένα 27% την χρησιμοποιεί στο ΙΚΑ, πολύ λιγότερο στον ΟΑΕΕ. Πρόσφατα ο κ. Σταϊκούρας έκανε το 50% για το Δημόσιο. Δε χρησιμοποιείται τόσο, διότι για να πάρεις αυτό το 20%, που είναι πολύ σημαντικό μέσο στήριξης σε περίοδο κρίσης, θα περάσουν 2 και 3 χρόνια. Άρα, ο άλλος λέει καλύτερα να περιμένω να την πάρω ολόκληρη τη σύνταξη και σίγουρα, παρά να πάρω την προσωρινή.
Αυτή τη βδομάδα, καταθέτω μια τροπολογία κυρίως για το θέμα των δικαιούχων των συντάξεων και ανεβάζω την προσωρινή σύνταξη στο 90% για όσες συντάξεις βρίσκονται σε εκκρεμότητα για τον ιδιωτικό τομέα. Εκτιμώ ότι θα υπάρξει ευθυγράμμιση (με το Δημόσιο). Είναι πολύ σημαντικό να πάρουν τις συντάξεις τους οι δικαιούχοι μέσα σε 3-4 μήνες. Και 5.000 δημοσίους υπαλλήλους να διορίσουμε, δεν θα αλλάξει η ροή των πραγμάτων σχετικά με την απόδοση της σύνταξης. Το 95% είναι κίνητρο. Τα χρήματα είναι υπολογισμένα. Ακόμα και αυτοί που έχουν κάνει τα χαρτιά τους για σύνταξη, αλλά δεν έχουν επιλέξει την προσωρινή, μπορούν να κινηθούν στην προσωρινή. Ο χρόνος απόδοσης είναι 3-4 μήνες. Θα αυξηθεί ο όγκος, πιθανόν να αυξηθεί ο χρόνος αλλά δεν θα είναι 2-3 χρόνια.
Για το εφάπαξ και τις επικουρικές
Στο εφάπαξ δεν παρεμβαίνει ο κρατικός προϋπολογισμός, είναι κουμπαράς από εισφορές εργοδότη-εργαζόμενου. Δυστυχώς, Ιούνιο του 2012 όταν ανέλαβα, έκανα τις πρώτες αναλογιστικές μελέτες, και εκεί αποκαλύφθηκε, διότι τα λεφτά δεν υπήρχαν, ότι το εφάπαξ που δινόταν, ήταν 60-70% παραπάνω από ότι δικαιούνταν. Με αποφάσεις πολιτικών ηγεσιών είχε αφεθεί ελεύθερο το σύστημα, στη λογική του να είμαστε αρεστοί, και στις πιέσεις τις συντεχνιακές, συνδικαλιστικές, ενέδιδε το πολιτικό σύστημα και έδινε παραπάνω λεφτά, από όσα αντιστοιχούσαν.
Αν δεν παίρναμε το δάνειο 1,1 δις, που τώρα πληρώνουμε 40.000 δημοσίους υπαλλήλους, με τη συμφωνία που κάναμε, δεν θα υπήρχε εφάπαξ. Έκανα κάτι πολύ απλό. Δημιουργήθηκαν 2 μαθηματικοί τύποι, στους οποίους δεν εισχωρεί ανθρώπινο χέρι, ούτε πολιτικού, ούτε κανένας και αυτοί διασφαλίζουν δύο πράγματα: ότι από εδώ και πέρα ξέρουμε για την επικουρική σύνταξη και το εφάπαξ ότι δεν θα δημιουργηθούν ελλείμματα και το σημαντικότερο ότι διασφαλίζεται πως οι επόμενες γενιές των εργαζομένων θα πάρουν και εφάπαξ και επικουρική σύνταξη.
Θέλω να είμαι ειλικρινής: εάν υπάρξουν αυξομειώσεις στις επικουρικές, θα είναι μικρές. Το εφάπαξ των ιδιωτικών υπαλλήλων δεν θίγεται. Για των δημοσίων, θα γίνει κάποια αναπροσαρμογή και αυτό προσπαθώ τώρα με τους συναδέλφους μου, να αμβλύνουμε την όποια μεγάλη προσαρμογή και να την κάνουμε όσο το δυνατόν πιο ήπια. Δεν μπορώ να σας πω όμως ακριβές ποσοστό.
Για το νέο ασφαλιστικό
«Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου, θα ανακοινώσω επιτροπή για το ασφαλιστικό, υπάρχει ήδη ψηφισμένος νόμος που αλλάζει τη δομή του ασφαλιστικού από 1/1/2015. Και εγώ να μην είμαι υπουργός το 2014, θα πρέπει να κληρονομήσει ο επόμενος υπουργός, από μια επιτροπή που θα μελετήσει και θα προετοιμάσει το υπουργείο, ώστε να πάμε στο νέο μοντέλο του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Εκτιμώ ότι αυτά που κάνουμε τώρα είναι νέο ασφαλιστικό. Αλλάζουμε τα πάντα, τη δομή. Επέρχεται δικαιοσύνη, γίνεται νοικοκύρεμα. Κλείνουμε τρύπες, κόβουμε τη διαρροή του συστήματος. Αυτό είναι το σημαντικότερο, ότι θωρακίζουμε το ασφαλιστικό και το κάνουμε διαφανές. Νέο ασφαλιστικό δεν υπάρχει με την μορφή που το λέτε. Υπάρχει θεσμοθετημένη διαδικασία, υπάρχει ψηφισμένος ο νόμος και θα εφαρμοστεί το 2015. Αυτό θα το εφαρμόσουμε και γι’ αυτό θα συγκροτήσουμε την επιτροπή στο υπουργείο. Είναι κακοποιημένη η έννοια του νέου στο ασφαλιστικό σύστημα. Κάθε νέο συνοδευόταν από περικοπές. Τώρα, συνοδεύεται από διαρθρωτικές αλλαγές.»
